Bộ Tài chính đề xuất giảm thêm thuế tiêu thụ đặc biệt, giá trị gia tăng với xăng, dầu

Bộ Tài chính vừa công bố văn bản lấy ý kiến các bộ, ngành, đơn vị liên quan về dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về giảm thuế tiêu thụ đặc biệt (TTĐB) đối với xăng và thuế giá trị gia tăng (GTGT - VAT) đối với xăng, dầu.

Theo Bộ Tài chính, giá xăng dầu trên thị trường thế giới tiếp tục diễn biến khó lường, khó dự báo; nhiều quốc gia đang phải đối phó với tỷ lệ lạm phát tăng cao kèm theo lo ngại về suy thoái kinh tế toàn cầu.

Vì vậy, để đảm bảo tính kịp thời trong việc ổn định giá xăng dầu trong nước trước biến động của giá xăng dầu thế giới, góp phần giảm chi phí sản xuất kinh doanh, hạ giá thành sản phẩm để tăng tính cạnh tranh của hàng xuất khẩu, hỗ trợ phục hồi, phát triển sản xuất kinh doanh, góp phần kiềm chế lạm phát thì giải pháp giảm thuế cũng cần đặt ra.

Theo đó, đối với giải pháp về thuế, trong điều kiện thuế bảo vệ môi trường đối với xăng dầu đã giảm xuống mức sàn trong khung thuế bảo vệ môi trường (BVMT), thuế nhập khẩu ưu đãi đối với mặt hàng xăng đã điều chỉnh giảm từ 20% xuống 10%, căn cứ theo thẩm quyền thì cần thiết phải trình Quốc hội có quyết nghị giao Ủy ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH) quyết định việc giảm TTĐB đối với xăng và thuế VAT đối với xăng, dầu cũng như thời gian áp dụng giảm thuế cụ thể trong trường hợp giá xăng dầu thế giới tiếp tục diễn biến phức tạp, tăng cao hoặc vẫn ở mức cao.

Để thực hiện các mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội mà Đảng và Nhà nước đã đề ra cho năm 2022 và kiểm soát lạm phát các tháng cuối năm 2022 và đầu năm 2023, Bộ Tài chính trình Chính phủ để trình Quốc hội giao thẩm quyền cho UBTVQH điều chỉnh giảm mức thuế TTĐB đối với xăng và thuế VAT đối với xăng, dầu ở mức giảm với 2 sắc thuế trên lên tới 50%.

Trong đó, giảm tối đa 50% mức thuế TTĐB đối với xăng (bao gồm cả xăng E5, E10) và giảm tối đa 50% mức thuế giá trị gia tăng đối với xăng các loại, nhiên liệu bay, dầu diesel, dầu hỏa, dầu mazut, dầu nhờn, mỡ nhờn.

Theo tính toán của Bộ Tài chính về tác động đến giá bán lẻ xăng, với giả định các yếu tố khác cấu thành giá cơ sở xăng dầu không thay đổi so với kỳ điều hành ngày 12/9 thì giá xăng sẽ giảm còn khoảng 20.531-21.294 đồng/lít.

Dự kiến mỗi tháng NSNN giảm thu hơn 2.000 tỷ đồng

Theo Bộ Tài chính, để đảm bảo đồng bộ với mức giảm thuế VAT tại Nghị quyết số 43/2022/QH15 ngày 11/01/2022 của Quốc hội về chính sách tài khóa, tiền tệ hỗ trợ Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội, cơ quan này đã xây dựng 2 phương án và đề nghị UBTVQH quyết định mức giảm cụ thể; đồng thời đánh giá tác động trên cơ sở 2 phương án này.

Cụ thể, ở phương án 1, giảm 50% mức thuế TTĐB đối với xăng (bao gồm cả xăng E5, E10) và giảm 20% mức thuế VAT đối với xăng dầu. Thời gian áp dụng 06 tháng kể từ ngày Nghị quyết của UBTVQH có hiệu lực thi hành.

Theo đó, với mức giá dầu thô dự kiến 100 USD/thùng, nếu tính bình quân một tháng: Số giảm thu ngân sách nhà nước (NSNN) của 2 sắc thuế này khoảng 1.239 tỷ đồng/tháng. Nếu tính cả việc giảm thuế BVMT đối với xăng, dầu, mỡ nhờn theo Nghị quyết số 13/2021/UBTVQH15 (khoảng 132 tỷ đồng/tháng), Nghị quyết số 18/2022/UBTVQH15 (khoảng 2.661 tỷ đồng/tháng) và Nghị quyết số 20/2022/UBTVQH15 (khoảng 1.400 tỷ đồng/tháng) thì tổng giảm thu NSNN một tháng khoảng 5.432 tỷ đồng/tháng.

Như vậy, nếu thời gian thực hiện giảm thuế TTĐB và thuế VAT trong vòng 6 tháng: Tổng giảm thu NSNN đối với 2 sắc thuế này là 7.434 tỷ đồng. Trong đó, tổng giảm thu NSNN do việc giảm thuế BVMT, thuế TTĐB, thuế VAT đối với xăng dầu như đề xuất (bao gồm: Giảm thuế BVMT đối với xăng, dầu, mỡ nhờn theo Nghị quyết số 20/2022/UBTVQH15, Nghị quyết số 18/2022/UBTVQH15, Nghị quyết số 13/2021/UBTVQH15) là khoảng 40.890 tỷ đồng.

Phương án thứ nhất

Với phương án đề xuất nêu trên và giả định các yếu tố khác cấu thành giá cơ sở xăng dầu không thay đổi so với kỳ điều hành ngày 12/9/2022 thì tỷ trọng thuế trong giá cơ sở xăng dầu còn khoảng 15,93% đối với xăng E5RON92, khoảng 17,95% đối với xăng RON95 và khoảng 9,75% đối với dầu diesel.

Nếu thời gian có hiệu lực của biện pháp giảm thuế từ ngày 01/11/2022 đối với thuế TTĐB, thuế VAT; theo đó, dự kiến tác động của biện pháp giảm thuế theo phương án này giúp giảm chỉ số giá tiêu dùng (CPI) bình quân năm 2022 khoảng 0,1%. Tuy nhiên tác động của việc giảm thuế đến CPI còn tùy thuộc vào biến động của mức giá bán lẻ xăng dầu tại mỗi kỳ điều hành.

Đối với phương án 2, Bộ Tài chính đưa ra đề xuất giảm 50% mức thuế TTĐB đối với xăng (bao gồm cả xăng E5, E10) và giảm 50% mức thuế VAT đối với xăng dầu. Thời gian áp dụng 06 tháng kể từ ngày Nghị quyết của UBTVQH có hiệu lực thi hành.

Theo đó, với mức giá dầu thô dự kiến 100 USD/thùng, nếu tính bình quân một tháng số giảm thu NSNN của 02 sắc thuế này khoảng 2.031 tỷ đồng/tháng. Nếu tính cả việc giảm thuế BVMT đối với xăng, dầu, mỡ nhờn theo các nghị quyết trước đó thì tổng giảm thu NSNN một tháng khoảng 6.224 tỷ đồng/tháng.

Nếu thời gian thực hiện giảm thuế TTĐB và thuế VAT trong vòng 6 tháng: Tổng giảm thu NSNN đối với 02 sắc thuế này là 12.186 tỷ đồng. Theo đó, tổng giảm thu NSNN do việc giảm thuế BVMT, TTĐB, thuế VAT đối với xăng dầu như đề xuất là khoảng 45.642 tỷ đồng.

Phương án thứ hai.

Với phương án đề xuất nêu trên và giả định các yếu tố khác cấu thành giá cơ sở xăng dầu không thay đổi so với kỳ điều hành ngày 12/9/2022 thì tỷ trọng thuế trong giá cơ sở xăng dầu còn khoảng 13,35% đối với xăng E5RON92, khoảng 15,61% đối với xăng RON95 và khoảng 7,18% đối với dầu diesel.

Nếu thời gian có hiệu lực của biện pháp giảm thuế từ ngày 1/11/2022 đối với thuế TTĐB, thuế VAT thì dự kiến tác động của biện pháp giảm thuế theo phương án này giúp giảm CPI bình quân năm 2022 khoảng 0,15%. Tuy nhiên, tác động của việc giảm thuế đến CPI cũng còn tùy thuộc vào biến động của mức giá bán lẻ xăng dầu tại mỗi kỳ điều hành.