Đề xuất giảm bớt thủ tục trong xác định đối tượng mua nhà ở xã hội

Cần nới lỏng điều kiện mua Nhà ở xã hội

Xét trên điều kiện thực tế, để đủ mua điều kiện nhà ở xã hội khá rườm rà và phức tạp, có những tiêu chí thắt chặt khiến việc tiếp cận nhà ở xã hội đối với người dân trở nên khó khăn hơn.

Hiện tại đang có 3 tiêu chí xác định đối tượng được mua nhà ở xã hội là cư trú, thu nhập và diện tích nhà ở. Theo đó, để được mua nhà ở xã hội, người dân sống tại các thành phố lớn cần có thu nhập thuộc diện không phải nộp thuế thu nhập cá nhân, tức không quá 11 triệu đồng một tháng. Tuy nhiên, trên thực tế, nếu đáp ứng tiêu chuẩn, thì với thu nhập 11 triệu đồng, người dân sẽ rất khó vừa đủ tiền trang trải tiền thuê nhà, sinh hoạt hàng tháng, vừa trả nợ ngân hàng, thậm chí là không đáp ứng được nhu cầu cho vay của ngân hàng.

Hay đối với tiêu chí về cư trú, người mua nhà ở xã hội phải có đăng ký thường trú tại tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương nơi có nhà ở xã hội; trường hợp không có đăng ký thường trú thì phải có đăng ký tạm trú từ 1 năm trở lên tại tỉnh, thành phố nơi có nhà ở xã hội…

Về vấn đề này, theo ông Lê Hoàng Châu - Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản Thành phố Hồ Chí Minh (HoREA), đã đến lúc cần điều chỉnh và phân cấp lại đối tượng mua nhà ở xã hội. Đồng thời, cần nới một số điều kiện về cư trú, thu nhập để người có nhu cầu tiếp cận được và thực hiện mua nhà ở xã hội dễ dàng hơn.

Việc nới lỏng quy định triển khai và bán nhà ở xã hội sẽ tránh tình trạng doanh nghiệp làm ra sản phẩm nhưng không bán được, trong khi người dân có nhu cầu thì đợi mòn mỏi vẫn không mua được nhà. Nhất là hiện nay, một số điều kiện được mua nhà ở xã hội trong Luật Nhà ở 2014 và các văn bản liên quan đã không còn phù hợp với thực tiễn, cần được thay đổi.

Liên quan đến vấn đề này, Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Văn Sinh cho biết, dự thảo Luật Nhà ở (sửa đổi) do Bộ Xây dựng chủ trì soạn thảo, Chính phủ trình, đã được Quốc hội xem xét tại kỳ họp thứ 5, dự kiến thông qua tại kỳ họp thứ 6. Dự thảo Luật Nhà ở (sửa đổi) có 8 nhóm chính sách; trong đó, có nhóm chính sách quan trọng về phát triển nhà ở xã hội. Đây cũng chính là những điểm mới trong Luật Nhà ở (sửa đổi).

Đặc biệt, về đối tượng thụ hưởng chính sách nhà ở xã hội, dự thảo Luật sửa đổi theo hướng giảm bớt các thủ tục trong xác định đối tượng mua loại hình nhà ở này. Trong dự thảo trước đây có 3 tiêu chí gồm cư trú, thu nhập và nhà ở thì dự thảo lần này bỏ tiêu chí về cư trú. Như vậy, công dân Việt Nam chỉ cần có đủ điều kiện về thu nhập và nhà ở là được thụ hưởng chính sách nhà ở xã hội.

Cùng đó, điều kiện về thu nhập cũng được xem xét theo hướng mở rộng, nâng lên xem xét ở mức thu nhập cao hơn. Điều kiện về nhà ở, trước đây nếu có nhà ở nhưng dưới 10 m2 thì mới là đối tượng nhưng nay có thể xem xét lên 15 m2/người, giống như một số nước trong khu vực.

Ngoài ra, việc dành quỹ đất cho nhà ở xã hội cũng sẽ khắc phục các tồn tại trước đây, cụ thể là yêu cầu chỉ dành 20% trong các dự án nhà thương mại ở đô thị từ loại III trở lên. Nhưng dự thảo Luật điều chỉnh theo hướng giao UBND cấp tỉnh chủ động dành đủ quỹ đất để phát triển nhà ở xã hội theo chương trình kế hoạch đã duyệt. Như vậy, UBND cấp tỉnh có thể quyết định dành 20% quỹ đất trong các dự án nhà ở thương mại hoặc bố trí dự án độc lập, đủ quỹ đất cho phát triển nhà ở xã hội trong thời gian tới.

Với những nội dung mới này trong dự thảo Luật Nhà ở (sửa đổi), Bộ Xây dựng kỳ vọng thời gian tới sẽ tạo cơ chế thông thoáng hơn, thúc đẩy phát triển nhà ở xã hội cho người thu nhập thấp ở đô thị và cán bộ, công chức, công nhân lao động trong các khu công nghiệp…