Lãi suất điều hành sẽ sớm về mức trước đại dịch?

Ngày 4/5, Cục dự trữ liên bang Mỹ (Fed) thông báo tăng lãi suất lần thứ 10 liên tiếp sau cuộc họp chính sách kéo dài 2 ngày, nâng lãi suất điều hành thêm 0,25 điểm % lên phạm vi mục tiêu là 5-5,25%.

Ngoài ra, trong tuyên bố sau cuộc họp, Fed đã không còn đề cập đến việc “Ủy ban dự đoán rằng một số chính sách bổ sung là cần thiết” để đạt được mục tiêu lạm phát 2% như trong cuộc họp tháng 3. Điều này gợi ý về khả năng Fed có thể sớm dừng tăng lãi suất điều hành.

Sau những tuyên bố có phần ôn hòa của Fed về định hướng chính sách sắp tới, thị trường hiện kỳ vọng Fed sẽ tạm dừng tăng lãi suất tại cuộc họp tháng 6 tới và cắt giảm lãi suất sớm nhất là trong nửa cuối năm 2023 do nguy cơ xảy ra suy thoái gia tăng.

Tính đến ngày 8/5, chỉ số DXY giảm xuống còn 101,1 điểm, thấp hơn 4% kể từ khi ngân hàng Thung Lũng Silicon (SVB) sụp đổ. DXY giảm kéo theo tỷ giá USD/VND giảm 0,8% so với đầu năm xuống 23.499 VND/USD.

Theo ông Phạm Thiên Quang, Giám đốc Khối Quản lý Tài sản CTCP Chứng khoán VNDirect, nhờ áp lực tỷ giá giảm, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) đã tăng dự trữ ngoại hối thêm khoảng 6 tỷ USD kể từ đầu năm 2023. Như vậy, NHNN đã bơm khoảng 140 nghìn tỷ đồng ra nền kinh tế để mua USD, qua đó hỗ trợ thanh khoản cho hệ thống ngân hàng và hạ lãi suất trong nước.

“Trong quý 2/2023, chúng tôi nhận thấy áp lực tỷ giá USD/VND hạ nhiệt do Fed có thể tạm dừng chu kỳ tăng lãi suất ngay tại cuộc họp tiếp theo trong tháng 6/2023 và dự báo tỷ giá USD/VND dao động khoảng 23.400 – 23.700 VND/USD”, chuyên gia VNDirect dự báo.

Còn theo TS. Cấn Văn Lực, chuyên gia tài chính ngân hàng, năm 2022, đồng VND giảm 3,42%, là mức chấp nhận được. Năm nay, dự báo USD sẽ mất giá, đồng nghĩa với việc các đồng tiền tăng giá trở lại. Từ đầu năm đến nay, VND đã tăng giá trở lại, cơ bản cả năm tỷ giá được dự báo sẽ ổn định, nếu mất giá thì chỉ khoảng 0,5-1%.

Ngày 23/4, NHNN ban hành Thông tư 02/2023 cho phép các tổ chức tín dụng rà soát, cơ cấu lại thời hạn trả nợ gốc/lãi hoặc giữ nguyên nhóm nợ đối với các khách hàng gặp khó khăn trong hoạt động sản xuất kinh doanh và trả nợ vay phục vụ nhu cầu đời sống tiêu dùng.

Ngoài ra, NHNN cũng công bố Thông tư 03/2023 cho phép hoãn thực hiện Điều 11 Khoản 4 Thông tư 16/2021. Điều này đồng nghĩa với việc các ngân hàng vẫn có thể mua lại trái phiếu doanh nghiệp (TPDN) chưa niêm yết đã bán trước đó với một số điều kiện. Ngoài ra, NHNN đang nghiên cứu dự thảo sửa đổi Thông tư 41/2016 hướng tới việc giảm hệ số rủi ro tín dụng cho các dự án bất động sản khu công nghiệp và các khoản vay cho nhóm nhà ở xã hội nói chung, qua đó cho thấy định hướng khuyến khích cho vay đối với các phân khúc này.

Theo dự báo của chuyên gia VNDirect, các chính sách hỗ trợ này cùng với lãi suất cho vay hạ nhiệt sẽ cải thiện triển vọng tăng trưởng tín dụng trong nửa cuối năm 2023. Theo cập nhật mới nhất từ NHNN, tính đến 25/4, tín dụng toàn nền kinh tế mới chỉ tăng 2,75% so với đầu năm, so với mức tăng tới 7,2% trong tháng 4/2022.

Lãi suất điều hành có thể tiếp tục giảm thêm

Trong tháng 3/2023, NHNN đã có 2 đợt giảm lãi suất điều hành, đánh dấu sự đảo chiều về chính sách tiền tệ trong nước. Trước nguy cơ suy thoái của nền kinh tế Mỹ đang ngày càng gia tăng, thị trường kỳ vọng Fed sẽ dừng tăng lãi suất điều hành trong cuộc họp tiếp theo vào tháng 6/2023. Nếu kịch bản này xảy ra, áp lực tỷ giá và lãi suất trong nước sẽ tiếp tục hạ nhiệt. Do đó, ông Phạm Thiên Quang kỳ vọng NHNN sẽ giảm lãi suất điều hành thêm ít nhất 50 điểm cơ bản từ nay tới cuối năm 2023.

Cũng dự báo sẽ giảm nhưng TS. Cấn Văn Lực cho rằng, lãi suất cơ bản sẽ đi ngang từ nay đến cuối năm và sẽ bắt đầu đảo chiều đầu năm tới.

“Với Việt Nam, NHNN đã đi trước một bước trong giảm lãi suất điều hành và thị trường đang kỳ vọng Nhà điều hành sẽ giảm tiếp lãi suất điều hành về mức 4% vào năm 2025 – mức tương đương trước đại dịch”, ông Lực nói.

Về tín dụng, năm nay, NHNN đặt mục tiêu tín dụng tăng 14% song chuyên gia cho rằng, do sức cầu yếu nên khả năng tăng trưởng tín dụng thực tế sẽ thấp hơn, khoảng 13 -14%.

Về chất lượng tín dụng, ông Lực cho rằng, nợ xấu nội bảng năm nay có thể tiếp tục tăng, tuy nhiên, Thông tư 02/2023/TT-Ngân hàng Nhà nước vừa được ban hành sẽ làm tốc độ tăng nợ xấu chậm lại.

Cũng theo chuyên gia, nợ xấu vẫn trong tầm kiểm soát do năng lực tài chính của hệ thống ngân hàng hiện nay đã tốt hơn nhiều giai đoạn trước. Tỷ lệ bao phủ nợ xấu chung toàn hệ thống hiện đã lên tới 125%. Ngoài ra, huy động vốn và tốc độ cung tiền năm nay cũng dự báo khả quan hơn năm trước, tăng trưởng khoảng 10%.