Hồ tiêu Việt Nam trở lại nhóm ngành hàng đạt kim ngạch xuất khẩu "tỷ đô"

Kim ngạch xuất khẩu hồ tiêu năm 2022 ước đạt xấp xỉ 1 tỷ USD, sẽ là động lực để ngành hồ tiêu bước vào vụ thu hoạch mới.

Hiện nay vụ hồ tiêu năm 2023 đã bắt đầu thu hoạch tại huyện Đắk R’Lấp tỉnh Đắk Nông, sau Tết Nguyên Đán sẽ bắt đầu thu hoạch chính vụ và kéo dài đến hết tháng 4/2023. Dự kiến sản lượng hồ tiêu năm 2023 tăng nhẹ so với 2022.

Một số vùng của Đắk Nông năm ngoái bị ảnh hưởng bởi mưa sớm nên cây tiêu không kịp phân hóa mầm hoa, ảnh hưởng tới năng suất năm nay. Ngược lại, cũng có một số vùng ở ngay chính Đắk Nông cho sản lượng thu hoạch tốt hơn so với năm ngoái. Vụ mùa cũng tương đối khả quan ở Cư Kuin - Đắk Lắk và Đắk Đoa ở Gia Lai.

Theo số liệu thống kê của Tổng cục Hải quan, 15 ngày đầu tháng 12/2022, xuất khẩu hồ tiêu đạt 8.930 tấn, trị giá 32,721 triệu USD. Cộng dồn từ đầu năm đến ngày 15/12/2022, xuất khẩu hồ tiêu đạt 217.184 tấn, trị giá 929,81 triệu USD, so với cùng kỳ giảm 14,11% về lượng nhưng 3,35% về kim ngạch nhờ giá xuất khẩu tăng cao.

Ước cả năm 2022 xuất khẩu hồ tiêu đạt xấp xỉ 1 tỷ USD. Như vậy hồ tiêu Việt Nam đã quay lại nhóm ngành hàng đạt kim ngạch xuất khẩu "tỷ đô" sau nhiều năm vắng mặt.

Kim ngạch xuất khẩu hồ tiêu năm 2022 đạt gần 1 tỷ USD

Top 5 thị trường xuất khẩu chính của hồ tiêu Việt Nam lần lượt gồm: Hoa Kỳ, Trung Quốc, Các Tiểu Vương Quốc Á Rập Thống Nhất, Ấn Độ và Đức.

Theo đó, 11 tháng đầu năm xuất khẩu hồ tiêu sang thị trường Hoa Kỳ đạt 51.937 tấn, trị giá 255, 433 triệu USD, so với cùng kỳ năm trước giảm 5,83% về lượng nhưng tăng đến 22,26% về kim ngạch nhờ giá xuất khẩu tăng mạnh.

Đứng thứ hai là thị trường Trung Quốc với khối lượng xuất khẩu trong 11 tháng qua đạt 18.354 tấn, giảm 51,4% so với cùng kỳ năm ngoái.

Thứ thứ ba là Các Tiểu Vương Quốc Á Rập Thống Nhất đạt 14.041 tấn, trị giá 57.996.652 USD, so với cùng kỳ năm 2021 giảm 6,55% về lượng và tăng 7,7% về kim ngạch.

Ấn Độ đứng thứ tư với khối lượng xuất khẩu đạt 11.820 tấn, và kim ngạch xuất khẩu đạt 52,086 triệu, USD, so với cùng kỳ năm ngoái tăng 3,10% về lượng và tăng 29,28% về kim ngạch.

Thị trường lớn thứ 5 là Đức trong 11 tháng qua xuất khẩu hồ tiêu vào thị trường này đạt 9.288 tấn, trị giá 47,486 triệu USD, giảm 17,30% về lượng và giảm 3,94% về kim ngạch so với cùng kỳ năm trước.

Theo đánh giá của Hiệp hội Hồ tiêu Việt Nam (VPA) về hoạt động của ngành hồ tiêu trong năm 2022, do giá hồ tiêu trên thị trường giảm liên tục từ đầu năm tới thời điểm hiện tại đã tác động không nhỏ đến việc đầu tư, chăm sóc của người nông dân đối với cây tiêu. Bên cạnh đó, ảnh hưởng của biến đổi khí hậu, sâu bệnh, giá vật tư, phân thuốc, nhân công vẫn ở mức cao cũng tác động tới lợi nhuận người nông dân. Đối với doanh nghiệp việc room tín dụng bị thắt chặt, lãi suất ngân hàng tăng cao… làm cho việc kinh doanh của doanh nghiệp gặp nhiều khó khăn.

Ảnh hưởng từ chiến giữa Nga – Ukraine khiến giá nhiên liệu tăng cao, lạm phát kinh tế toàn cầu kéo dài ảnh hưởng tới nhu cầu tiêu thụ hồ tiêu, đặc biệt là ở các nước khu vực châu Âu và Mỹ.

Trung Quốc thị trường xuất khẩu hồ tiêu lớn thứ hai sau Hoa Kỳ tuy đã nới lỏng chính sách “zero COVID”, nhưng dự kiến phải đến đầu quý 2/2023 sức mua mới có thể tăng trở lại.

Giữ vững vị trí nhà cung cấp hồ tiêu số 1 thế giới

Theo bà Hoàng Thị Liên – Chủ tịch VPA 2022 là năm đầy khó khăn đối với hồ tiêu Việt Nam, do ảnh hưởng từ việc đứt gãy chuỗi cung ứng toàn cầu khiến ngành nông nghiệp chịu ảnh hưởng nghiêm trọng. Tuy nhiên, ngành gia vị nói chung và hồ tiêu nói riêng đã vượt qua khó khăn, thách thức để đạt kết quả tích cực, với kim ngạch xuất khẩu hồ tiêu xấp xỉ 1 tỷ USD, chiếm đến 44,2% kim ngạch xuất khẩu của thế giới, và Việt Nam vẫn giữ vững vị trí là nhà cung cấp hồ tiêu số 1 thế giới.

Hồ tiêu của Việt Nam từ lâu đã có tên trên bản đồ thế giới, và với mục tiêu đưa ngành hồ tiêu vào chuỗi giá trị toàn cầu Việt Nam đang xây dựng chiến lược phát triển thương hiệu quốc gia. Tuy nhiên hạn chế hiện nay của ngành hồ tiêu là phần lớn các sản phẩm đều xuất thô, tươi, nguyên hạt. Mới chỉ có khoảng 30% sản lượng hồ tiêu đã qua chế biến.

Bên cạnh hồ tiêu, xuất khẩu những loại gia vị khác cũng có chuyển biến tích cực như quế, hồi, gừng, nghệ, ớt, bạch đậu khấu, nhục đậu khấu, đinh hương, vani. Đặc biệt là kim ngạch xuất khẩu quế tính đến tháng 11/2022 đạt 267,5 triệu USD; hồi đạt 115 triệu USD… Dự báo cả ngành gia vị Việt Nam năm 2022 ước sẽ đạt trên dưới 1,5 tỷ USD.

Theo bà Liên, ngành hồ tiêu so với các ngành khác trên lĩnh vực nông nghiệp không phải là một ngành lớn, nhưng với sự nỗ lực những năm qua, loại cây này đã đứng vào hàng ngũ xuất khẩu trên tỷ USD. VPA kỳ vọng trong năm 2023 có thể đẩy mạnh hơn nữa kim ngạch xuất khẩu ngành gia vị.

Việt Nam không chỉ là nước xuất khẩu hồ tiêu số 1 toàn cầu mà còn là nước nhập khẩu hồ tiêu lớn trên thế giới.

Theo thống kê sơ bộ của Hiệp hội Hồ tiêu Việt Nam (VPA), chỉ trong 19 ngày đầu tháng 12/2022 Việt Nam đã nhập khẩu 1.919 tấn trong đó tiêu đen đạt 1.768 tấn, tiêu trắng đạt 151 tấn, tổng kim ngạch nhập khẩu đạt 7,1 triệu USD. Trong khi đó Brazil là quốc gia xuất khẩu hồ tiêu chủ yếu sang Việt Nam đạt 1.390 tấn chiếm 72,4%. Cộng dồn đến ngày 19/12/2022, Việt Nam đã nhập khẩu trên 36.192 ngàn tấn tiêu. Hai loại tiêu nhập khẩu chính là tiêu hạt đen và tiêu trắng, với sản phẩm tiêu nguyên hạt và tiêu xay.

Các nước cung cấp hồ tiêu lớn cho Việt Nam trong 11 tháng đầu năm 2022, gồm: Campuchia đạt 12.958 tấn, tăng 126,1% so với cùng kỳ năm ngoái; Brazil đạt 11.034 tấn, tăng 93,2%; Indonesia: 5.579 tấn, giảm 34,5%; Malaysia: 1.167 tấn, tăng 48,7% so với cùng kỳ năm trước.