“Phao cứu sinh” cho người lao động không may thất nghiệp

Bảo hiểm thất nghiệp được coi là “phao cứu sinh” cho người lao động không may mất việc (Ảnh minh họa).

Theo đó, Bảo hiểm thất nghiệp (BHTN) là chế độ bù đắp một phần thu nhập của người lao động khi bị mất việc làm, hỗ trợ người lao động học nghề, duy trì và tìm kiếm việc làm trên cơ sở đóng vào Quỹ BHTN.

Theo Điều 42 Luật Việc làm năm 2013, chính sách BHTN bao gồm: Trợ cấp thất nghiệp; hỗ trợ tư vấn, giới thiệu việc làm; hỗ trợ học nghề; hỗ trợ đào tạo, bồi dưỡng, nâng cao trình độ kỹ năng nghề để duy trì việc làm cho người lao động.

Theo Trung tâm Dịch vụ việc làm Hà Nội (Sở LĐ-TB&XH Hà Nội), từ đầu năm 2023 đến nay, trung bình mỗi tháng, các cơ quan chức năng giải quyết chế độ, tư vấn, kết nối việc làm, đào tạo nghề cho hơn 7.000 người hưởng BHTN.

Nếu nhận tiền trợ cấp, người lao động dùng số tiền này bù đắp cho phần thu nhập mất đi trong giai đoạn không có việc làm, giúp cuộc sống ít bị biến động hoặc tự học nghề nhằm chuyển đổi công việc. Những người không nhận tiền, mà tham gia các khóa đào tạo nghề miễn phí, họ có thêm kỹ năng nghề để tìm việc mới hoặc tự tạo việc làm.

Tương tự Hà Nội, các tỉnh, thành phố khác cũng quan tâm bảo đảm quyền lợi cho người lao động tham gia BHTN. Thống kê của Bộ LĐTB&XH cho thấy, từ đầu năm đến nay, ngành giải quyết chế độ BHTN cho khoảng 90.000 người/tháng, tăng khoảng 10% so với năm 2022. Tất cả người hưởng chế độ đều được các cơ quan chức năng tạo thuận lợi để sớm trở lại thị trường lao động.

Hiện nay, dù chính sách bảo hiểm thất nghiệp có 4 chế độ, song phần lớn người lao động khi nộp hồ sơ đề nghị hưởng đều chủ yếu chọn nhận trợ cấp bằng tiền, số học nghề rất thấp. Năm 2022, trong số gần 1 triệu người hưởng trợ cấp thì số học nghề chỉ chiếm hơn 2%...

Theo Luật Việc làm năm 2013, mức hưởng trợ cấp thất nghiệp (TCTN) hằng tháng bằng 60% mức bình quân tiền lương tháng đóng BHTN của 6 tháng liền kề trước khi thất nghiệp; cứ đóng đủ 12 tháng đến đủ 36 tháng thì được hưởng 3 tháng TCTN, sau đó cứ đóng đủ thêm 12 tháng thì được hưởng thêm 1 tháng TCTN nhưng tối đa không quá 12 tháng.

Ước kết dư Quỹ BHTN của năm 2022 chuyển sang năm 2023 là hơn 59.000 tỷ đồng. Song, người thụ hưởng chế độ bảo hiểm thất nghiệp chủ yếu tập trung vào nhóm nhận tiền trợ cấp, số tham gia học nghề còn chiếm tỉ lệ khá khiêm tốn... Điều này khiến quyền lợi của người lao động ít nhiều bị ảnh hưởng.