VCCI đề xuất bỏ điều kiện vốn điều lệ tối thiểu 1.000 tỷ đồng để sản xuất vàng miếng

Theo Dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định 24/2012/NĐ-CP về quản lý hoạt động kinh doanh vàng, điều kiện cấp phép sản xuất vàng miếng quy định vốn điều lệ tối thiểu phải từ 1.000 tỷ đồng trở lên đối với doanh nghiệp. Theo VCCI, qua phản ánh của doanh nghiệp quy định này quá chặt chẽ và là một rào cản quá lớn.

Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) vừa đề xuất bỏ yêu cầu vốn điều lệ tối thiểu 1.000 tỷ đồng để sản xuất vàng miếng. Ảnh minh hoạ

Kiến nghị của VCCI chỉ ra rằng, mức vốn điều lệ 1.000 tỷ đồng sẽ loại bỏ phần lớn doanh nghiệp khỏi khả năng tham gia thị trường sản xuất vàng miếng. Điều này có thể dẫn đến tình trạng chỉ có một số ít doanh nghiệp được phép hoạt động, làm hạn chế tính cạnh tranh, không đa dạng hóa được nguồn cung, từ đó ảnh hưởng trực tiếp đến quyền lợi và sự lựa chọn của người dân. VCCI nhấn mạnh tầm quan trọng của việc duy trì một thị trường cạnh tranh lành mạnh để đảm bảo sự phát triển bền vững và phục vụ tốt nhất lợi ích của người tiêu dùng.

Rào cản vốn 1.000 tỷ đồng

Dự thảo Nghị định vẫn tiếp tục duy trì các điều kiện kinh doanh đối với hoạt động kinh doanh vàng trang sức, thủ công mỹ nghệ. VCCI nhận định việc duy trì các điều kiện này là chưa phù hợp với ba lý do chính.

Thứ nhất, không phù hợp với Luật Đầu tư 2020. Luật Đầu tư quy định chỉ những ngành nghề có ảnh hưởng đến quốc phòng, an ninh, trật tự, an toàn xã hội, đạo đức xã hội hoặc sức khỏe cộng đồng mới bị áp đặt điều kiện kinh doanh. Vàng trang sức, thủ công mỹ nghệ được xem là loại hàng hóa tiêu dùng thông thường, không ảnh hưởng đến các lợi ích công cộng ở mức độ cần thiết để áp dụng hạn chế.

Thứ hai, không có yêu cầu đặc biệt về an toàn hay quản lý. Các điều kiện kinh doanh hiện hành đối với vàng trang sức, thủ công mỹ nghệ chủ yếu liên quan đến cơ sở vật chất, trang thiết bị – tương tự như các loại hình kinh doanh hàng hóa thông thường khác. VCCI cho rằng những yêu cầu này không gắn với mục tiêu bảo vệ lợi ích công cộng hoặc ngăn ngừa rủi ro đặc thù, do đó không đủ căn cứ để duy trì là ngành nghề có điều kiện.

Thứ ba, chưa phù hợp với chủ trương cải cách hành chính và định hướng phát triển. Việc tiếp tục quy định điều kiện kinh doanh trong lĩnh vực này đi ngược lại tinh thần của Nghị quyết số 68/NQ-TW về cải cách thủ tục hành chính, yêu cầu giảm thiểu sự can thiệp hành chính, loại bỏ rào cản và cơ chế “xin - cho” trong hoạt động đầu tư, kinh doanh.

Hơn nữa, quy định này cũng chưa thực sự phù hợp với định hướng “Khuyến khích phát triển thị trường vàng trang sức trong nước để từng bước đưa Việt Nam trở thành trung tâm chế tác, xuất khẩu vàng trang sức chất lượng cao” mà Tổng Bí thư đã kết luận tại cuộc họp với Ban Chính sách, Chiến lược Trung ương ngày 28/5/2025.

Vì vậy, VCCI đề nghị NHNN bỏ quy định về điều kiện kinh doanh với vàng trang sức.

Tránh "giấy phép con"

Đối với hoạt động nhập khẩu vàng miếng, Dự thảo nghị định sửa đổi Nghị định 24 đang quy định theo hướng kiểm soát nhiều tầng nấc, bao gồm Giấy phép xuất nhập khẩu vàng, Hạn mức xuất nhập khẩu hàng năm và Giấy phép xuất nhập khẩu cho từng lần.

VCCI cho rằng quy định này tạo rào cản lớn và làm giảm tính cạnh tranh của thị trường vàng. Ảnh minh hoạ

VCCI lập luận rằng việc đồng thời yêu cầu các loại giấy phép này sẽ tạo ra nhiều “giấy phép con”, làm gia tăng thủ tục hành chính, chi phí tuân thủ và gây khó khăn cho hoạt động sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp. Do đó, VCCI đề nghị cơ quan soạn thảo sửa đổi theo hướng đơn giản hóa thủ tục nhưng vẫn đáp ứng yêu cầu quản lý.

Cụ thể, VCCI kiến nghị bỏ giấy phép xuất nhập khẩu vàng. Lý do là giấy phép nhập khẩu vàng chỉ cấp cho các doanh nghiệp sản xuất vàng, và các doanh nghiệp này vốn đã do Ngân hàng Nhà nước cấp phép và quản lý chặt chẽ. Việc yêu cầu thêm một giấy phép xuất nhập khẩu riêng là không cần thiết, mang tính chất “giấy phép lồng trong giấy phép”, làm tăng thêm thủ tục, chi phí không cần thiết.

VCCI cũng kiến nghị bỏ giấy phép xuất nhập khẩu cho từng lần vì NHNN đã khống chế hạn mức cả năm cho doanh nghiệp. Trong bối cảnh thị trường vàng có nhiều biến động và chịu tác động mạnh từ yếu tố trong và ngoài nước, việc chờ cấp phép từng lần có thể khiến doanh nghiệp bỏ lỡ cơ hội kinh doanh, giảm tính linh hoạt trong vận hành.

Để đảm bảo hiệu quả giám sát mà vẫn tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp, VCCI đề xuất cơ quan quản lý có thể yêu cầu cơ quan hải quan liên thông dữ liệu với Ngân hàng Nhà nước, hoặc yêu cầu doanh nghiệp báo cáo định kỳ về tình hình thực hiện hạn mức xuất nhập khẩu.

Ngoài ra, dự thảo quy định doanh nghiệp chỉ được nhập khẩu vàng miếng, vàng nguyên liệu của nhà sản xuất được chứng nhận bởi Hiệp hội Thị trường vàng London. VCCI đề nghị cơ quan soạn thảo làm rõ lý do của quy định này.

Làm rõ quy định vàng phái sinh và kinh doanh vàng tài khoản

Dự thảo Nghị định sửa đổi cũng đề cập đến các hoạt động kinh doanh vàng khác như phái sinh vàng và kinh doanh vàng trên tài khoản. Tuy nhiên, VCCI nhận định một số quy định về nội dung này chưa rõ ràng và cụ thể.

VCCI cũng kiến nghị loại bỏ các giấy phép con và thủ tục hành chính rườm rà, nhằm khuyến khích phát triển ngành vàng trang sức và thúc đẩy Việt Nam trở thành trung tâm chế tác vàng khu vực. Ảnh minh hoạ

Đầu tiên, dự thảo quy định hoạt động kinh doanh vàng khác thuộc Danh mục hàng hoá, dịch vụ hạn chế kinh doanh. VCCI chỉ ra rằng căn cứ này đã không còn phù hợp, vì danh mục này đã bị bãi bỏ tại Nghị định 173/2024/NĐ-CP và Luật Đầu tư 2020 chỉ còn ba loại hình danh mục: cấm, có điều kiện, và tự do đầu tư kinh doanh.

Thêm vào đó, dự thảo quy định hoạt động này chỉ được thực hiện khi có quyết định cho phép của Thủ tướng Chính phủ và giấy phép của Ngân hàng Nhà nước. Tuy nhiên, dự thảo cũng như Nghị định 24/2012/NĐ-CP đều không quy định về điều kiện để cho phép, cấp phép cũng như trình tự, thủ tục.

VCCI nhấn mạnh rằng quy định như vậy là không phù hợp với Điều 7.5 Luật Đầu tư 2020 về các nội dung bắt buộc phải có của quy định về điều kiện đầu tư kinh doanh. Do đó, VCCI đề nghị NHNN bổ sung các quy định về điều kiện, trình tự, thủ tục cấp phép cho hoạt động này.

Đối với hoạt động phái sinh vàng, dự thảo quy định đây là một trong các hoạt động kinh doanh vàng. Tuy nhiên, dự thảo và Nghị định 24/2012/NĐ-CP lại không quy định về cơ chế, điều kiện cho hoạt động kinh doanh này, mà chỉ quy định cơ chế pháp lý cho hoạt động phái sinh vàng của tổ chức tín dụng theo Luật Các tổ chức tín dụng.

VCCI đề nghị cơ quan soạn thảo làm rõ liệu các tổ chức, doanh nghiệp khác (như doanh nghiệp kinh doanh vàng, tổ chức tài chính) có thể tham gia hoạt động phái sinh về vàng hay không, và nếu có, điều kiện, thủ tục cấp phép sẽ như thế nào.

Tương tự, với hoạt động kinh doanh vàng trên tài khoản, VCCI cũng đề nghị NHNN làm rõ tổ chức, doanh nghiệp nào có thể cung cấp dịch vụ này, đối tượng nhà đầu tư nào có thể tham gia, và điều kiện, trình tự, thủ tục cũng như các quy định về giao dịch, khớp lệnh, thanh toán được thực hiện như thế nào.

Cho thương hiệu khác sản xuất vàng miếng để kéo giảm giá vàng SJC? Đại biểu Quốc hội đặt vấn đề: NHNN có thể cho đơn vị, tổ chức nào đó sản xuất thương hiệu vàng nào khác để ...

Đề xuất sửa đổi cơ chế độc quyền sản xuất vàng miếng SJC, Ngân hàng Nhà nước nói gì? Vụ trưởng Vụ Quản lý ngoại hối cho biết, tới đây, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) sẽ trình báo cáo tổng kết Nghị định 24, ...

Yêu cầu SJC sản xuất vàng miếng với khối lượng lớn để can thiệp thị trường Chủ tịch UBND TP. Hồ Chí Minh chỉ đạo SJC tổ chức tốt hoạt động kinh doanh, đảm bảo hoạt động kinh doanh được thực ...