Bức tranh chất lượng tài sản của ngân hàng hiện như thế nào?

10/03/2023 09:10 Ngân hàng Mai Hương
Ngân hàng và bất động sản có mối quan hệ liên kết lẫn nhau. Sự ảm đạm của thị trường bất động sản trong thời gian vừa qua sẽ tác động lên ngành Ngân hàng khi rủi ro tín dụng gia tăng và chất lượng tài sản suy yếu, đó là đánh giá của CTCP Chứng khoán VNDirect.
Ngồi cùng thuyền, điểm danh một số ngân hàng còn lo hơn doanh nghiệp bất động sản

CTCP Chứng khoán VNDirect vừa công bố báo cáo ngành Ngân hàng với nhiều nhận định, trong đó là đánh giá thị trường bất động sản ảm đạm sẽ tác động tiêu cực lên ngành này khi rủi ro tín dụng gia tăng và chất lượng tài sản suy yếu.

Báo cáo cho thấy ngành Ngân hàng đã có một năm với kết quả kinh doanh kinh tế rực rỡ. Theo đó, ngành ghi nhận tăng trưởng lợi nhuận mạnh mẽ trong năm 2022 (+33,7% so với cùng kỳ) – tốt hơn nhiều so với kỳ vọng của thị trường (+20% so với cùng kỳ) và so với kết quả năm 2021 (+30% so với cùng kỳ) – dựa trên tổng thu nhập hoạt động (TOI) tăng 20,1% so với cùng kỳ nhờ tăng trưởng tín dụng tốt (+14,2% so với cùng kỳ), NIM mở rộng (+20 điểm cơ bản và đạt 3,8%), thu nhập từ phí tăng 14,6% so với cùng kỳ... Hầu hết các ngân hàng đã hoàn thành/vượt kế hoạch đề ra trong năm 2022, ngoại trừ TCB, VPB, MSB, OCB.

Theo đó, giá cổ phiếu ngành ngân hàng có phần phụ thuộc vào diễn biến chất lượng tài sản của ngành nhiều hơn là diễn biến tăng trưởng lợi nhuận. Nhà đầu tư cho rằng, các ngân hàng sẽ ghi nhận tăng trưởng lợi nhuận một cách bền vững hơn trong dài hạn, nếu như chất lượng tài sản thực sự được cải thiện.

Theo đánh giá của VNDirect, ngân hàng là ngành phụ thuộc nhiều vào những biến động kinh tế vĩ mô, và khi các chỉ báo vĩ mô trở nên lạc quan hơn cũng sẽ giúp cải thiện chất lượng tài sản của các ngân hàng. Tuy nhiên, khó khăn trong ngành bất động sản và thị trường trái phiếu doanh nghiệp hiện nay vẫn chưa được giải quyết. Từ điều này sẽ tác động trực tiếp lên chất lượng tài sản của ngân hàng khi rủi ro nợ xấu đang dần hiện hữu.

Bức tranh chất lượng tài sản của ngân hàng hiện như thế nào?

Dù không có "quy định/văn bản chính thức" nào liên quan đến việc thắt chặt dòng tín dụng vào thị trường bất động sản, nhưng cho vay lĩnh vực này đã chậm lại với mục đích kìm hãm đà tăng nóng của thị trường này kể từ năm 2021. Theo Thông tư 08/2020, tỷ lệ tối đa lấy vốn ngắn hạn cho vay trung và dài hạn sẽ giảm từ mức 37% xuống 34% từ ngày 1/10/2022 trở đi; và giảm còn 30% từ ngày 1/10/2023.

Báo cáo nhấn mạnh, thị trường trái phiếu doanh nghiệp đã chứng kiến sự bùng nổ mạnh mẽ kể từ năm 2020 - 2021 như một kênh dẫn vốn thay thế cho nguồn vốn từ ngân hàng đối với các doanh nghiệp bất động sản do vay vốn từ ngân hàng đã trở nên khó khăn hơn. Cuối năm 2022, giá trị trái phiếu doanh nghiệp của bất động sản chiếm 35% trong tổng giá trị trái phiếu doanh nghiệp được phát hành (theo HNX).

Kể từ quý 2/2022, Chính phủ đã bắt đầu giám sát chặt chẽ thị trường trái phiếu doanh nghiệp, đặc biệt là ban hành Nghị định 65 sửa đổi Nghị định 153. Trong ngắn hạn, thị trường đã chứng kiến hàng loạt vụ điều tra, trong đó có nhiều trường hợp phát hành sai mục đích/sai quy định và một số lãnh đạo cấp cao bị bắt giữ.

Những sự việc này đã làm mất lòng tin của nhà đầu tư đối với các tổ chức phát hành và dẫn đến sự “tẩy chay” đối với thị trường trái phiếu doanh nghiệp. Do đó, các chủ đầu tư đã thật sự gặp khó khăn trong việc huy động qua kênh trái phiếu doanh nghiệp. Tổng giá trị phát hành trái phiếu đã giảm rất mạnh 63% so với cùng kỳ và con số này là 78% so với cùng kỳ đối với trái phiếu bất động sản.

Bên cạnh đó, lãi suất cho vay đã tăng rất mạnh trước bối cảnh vĩ mô khó khăn, đặc biệt trong nửa cuối năm 2022. Cùng với giá nhà ở ở mức cao, nhu cầu mua nhà đã sụt giảm đáng kể và dự kiến sẽ còn tiếp diễn trong thời gian tới. Nguồn cung căn hộ mới ở TP.HCM và Hà Nội trong quý 4/2022 lần lượt sụt giảm 81%/38% so với cùng kỳ, dẫn đến lượng tiêu thụ giảm mạnh 80%/63% so với cùng kỳ (CBRE).

"Trái phiếu doanh nghiệp gặp khó khăn và doanh số ký bán suy yếu đã khiến cho các chủ đầu tư rơi vào tình trạng thiếu hụt dòng tiền một cách nghiêm trọng, làm ảnh hưởng lên khả năng trả nợ và theo đó tác động tiêu cực lên chất lượng tài sản cũng như là rủi ro tín dụng của các ngân hàng trong năm nay. Nhắc lại, dù ngân hàng đã hạn chế cho vay bất động sản, đây vẫn là một trong những kênh dẫn vốn quan trọng cho ngành bất động sản khi cho vay bất động sản chiếm khoảng 21% tín dụng hệ thống tính đến cuối năm 2022", Báo cáo nêu.

Bên cạnh vấn đề của thị trường bất động sản, VNDirect nhận thấy một vấn đề khác liên quan đến việc các doanh nghiệp Việt Nam đang gặp khó khăn về thanh khoản, đặc biệt là các doanh nghiệp vừa và nhỏ. Các doanh nghiệp Việt Nam đang phải đối mặt với chi phí lãi vay tăng cao và việc này sẽ gây ảnh hưởng lên khả năng trả nợ của các doanh nghiệp.

Mặt khác, việc tiếp cận vốn của các doanh nghiệp đang gặp nhiều khó khăn, khi kênh tín dụng ngân hàng vẫn hạn chế trong khi thị trường trái phiếu doanh nghiệp gần như đã đóng băng. Những khó khăn trong việc tiếp cận vốn của doanh nghiệp và khả năng trả nợ suy giảm sẽ lại là một yếu tố tác động xấu đến chất lượng tài sản của ngân hàng trong năm 2023.

Vì sao tỷ lệ dự phòng bao nợ xấu của Vietcombank lên tới 514%? Vì sao tỷ lệ dự phòng bao nợ xấu của Vietcombank lên tới 514%?

Các tin khác

Ngân hàng NCB muốn bán 203 triệu cổ phần Bamboo Airways để thu hồi vốn

Ngân hàng NCB muốn bán 203 triệu cổ phần Bamboo Airways để thu hồi vốn

Nội dung muốn bán 203 triệu cổ phần Bamboo Airways này đang được Ngân hàng NCB xin ý kiến đại hội đồng cổ đông bằng văn bản.
Eximbank (EIB): Thành viên HĐQT bất ngờ quay lại “ghế” Phó TGĐ sau 1 tháng từ nhiệm

Eximbank (EIB): Thành viên HĐQT bất ngờ quay lại “ghế” Phó TGĐ sau 1 tháng từ nhiệm

Sau hơn 1 tháng thôi kiêm nhiệm vị trí Phó Tổng Giám đốc Eximbank, bà Lê Thị Mai Loan (thành viên HĐQT ngân hàng này) lại được bổ nhiệm lại vị trí này.
BIDV liên tục rao bán tài sản đảm bảo trị giá hàng trăm tỷ đồng để thu hồi nợ

BIDV liên tục rao bán tài sản đảm bảo trị giá hàng trăm tỷ đồng để thu hồi nợ

Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam (BIDV) liên tục phát đi thông báo bán đấu giá các tài sản đảm bảo là ô tô, bất động sản… để thu hồi nợ. Trong đó, có khoản nợ ngân hàng này đã rao bán đến lần thứ 17 và chấp nhận mất hơn 300 tỷ đồng nhưng vẫn khó thanh lý nợ xấu.
Từ ngày 29/5, các ngân hàng đồng loạt giảm lãi suất cho vay

Từ ngày 29/5, các ngân hàng đồng loạt giảm lãi suất cho vay

Nhằm hỗ trợ tài chính cho khách hàng trong bối cảnh sản xuất - kinh doanh có dấu hiệu chậm lại, các ngân hàng thương mại (NHTM) sẽ giảm lãi suất cho vay đối với dư nợ hiện hữu từ ngày 29/5.
Sáng 25/5, có ngân hàng chậm niêm yết biểu giảm lãi suất tiền gửi theo quyết định mới

Sáng 25/5, có ngân hàng chậm niêm yết biểu giảm lãi suất tiền gửi theo quyết định mới

Sau khi Ngân hàng Nhà nước (NHNN) giảm lãi suất điều hành lần thứ 3 liên tiếp, hầu hết các ngân hàng đã có động thái chuẩn bị biểu lãi suất huy động mới trước ngày có hiệu lực (ngày 25/5). Tuy nhiên vẫn có ngân hàng chậm niêm yết biểu giảm lãi suất tiền gửi theo quy định.
Gói tín dụng 120.000 tỷ đồng vì sao chưa giải ngân được?

Gói tín dụng 120.000 tỷ đồng vì sao chưa giải ngân được?

Phó thủ tướng Trần Hồng Hà nhấn mạnh, gói 120.000 tỷ đồng không phải để cứu bất động sản mà nhằm xây dựng ít nhất 1 triệu căn nhà ở xã hội.
NHNN: Tiếp tục chính sách cơ cấu lại thời hạn trả nợ và giữ nguyên nhóm nợ

NHNN: Tiếp tục chính sách cơ cấu lại thời hạn trả nợ và giữ nguyên nhóm nợ

Nhằm hỗ trợ doanh nghiệp, Ngân hàng Nhà nước cũng vừa ban hành Chỉ thị 02 về tăng cường công tác tín dụng và triển khai chính sách cơ cấu lại thời hạn trả nợ và giữ nguyên nhóm nợ.
Chuyên gia chỉ 3 điểm "mơ hồ" của gói tín dụng 120.000 tỷ đồng cho nhà ở xã hội

Chuyên gia chỉ 3 điểm "mơ hồ" của gói tín dụng 120.000 tỷ đồng cho nhà ở xã hội

Theo chuyên gia kinh tế, TS. Nguyễn Trí Hiếu, những “mơ hồ” của gói tín dụng 120.000 tỷ đồng cho nhà ở xã hội sẽ tạo ra những “rủi ro” cho cả người đi vay và bên cho vay.
NHNN điều chỉnh lãi suất: Kỳ vọng lãi suất cho vay và huy động giảm 1% vào tháng 6

NHNN điều chỉnh lãi suất: Kỳ vọng lãi suất cho vay và huy động giảm 1% vào tháng 6

Theo chuyên gia kinh tế Đinh Trọng Thịnh, Quyết định số 950/QĐ-NHNN liên quan đến lãi suất của Ngân hàng Nhà nước (NHNN) giúp gỡ khó cho các doanh nghiệp trong nền kinh tế quốc dân, từ từ thúc đẩy tăng trưởng GDP, thúc đẩy sự tăng trưởng của nền kinh tế.
SHB hoàn tất chuyển nhượng 50% vốn điều lệ SHBFinance cho đối tác Krungsi

SHB hoàn tất chuyển nhượng 50% vốn điều lệ SHBFinance cho đối tác Krungsi

Hai bên sẽ tiếp tục chuyển nhượng 50% vốn điều lệ còn lại sau 3 năm theo thỏa thuận đã ký.
Ngân hàng Nhà nước tiếp tục giảm lãi suất điều hành, áp dụng từ 25/5

Ngân hàng Nhà nước tiếp tục giảm lãi suất điều hành, áp dụng từ 25/5

Lãi suất tái cấp vốn giảm từ 5,5% xuống 5%/năm; trần lãi suất tiền gửi kỳ hạn 1 tháng đến dưới 6 tháng giảm từ 5,5% xuống 5%/năm...
Ngân hàng Nhà nước giảm giá mua vào USD: Lãi suất liên ngân hàng sẽ giảm nhẹ

Ngân hàng Nhà nước giảm giá mua vào USD: Lãi suất liên ngân hàng sẽ giảm nhẹ

Công ty Chứng khoán Ngân hàng TMCP Ngoại thương Việt Nam (VCBS) cho rằng, động thái giảm giá mua USD tại Sở giao dịch NHNN cho thấy đang có nhiều ngoại tệ trong nền kinh tế hiện nay.
Hạ chuẩn tín dụng: Doanh nghiệp sốt ruột, chuyên gia nói không

Hạ chuẩn tín dụng: Doanh nghiệp sốt ruột, chuyên gia nói không

“Đừng nói chuyện tiếp cận vốn khó hay dễ. Khó hay dễ là vấn đề ở chính các doanh nghiệp đi vay. Nếu khách hàng này có tài sản đảm bảo thì ngân hàng còn tìm người cho vay trong bối cảnh thời gian vừa qua thanh khoản ngân hàng vô cùng dồi dào”.
Quý I/2023 ngành Ngân hàng: Dòng tiền đổ mạnh vào chứng chỉ tiền gửi

Quý I/2023 ngành Ngân hàng: Dòng tiền đổ mạnh vào chứng chỉ tiền gửi

Báo cáo tài chính quý I/2023 của nhiều ngân hàng cho thấy, chỉ tiêu huy động bằng chứng chỉ tiền gửi đã tăng mạnh. Con số này ở nhiều 2 ngân hàng tăng đến hơn 100% so với hồi đầu năm.
Sau gần 2 tháng, gói tín dụng 120.000 tỷ đồng cho nhà ở xã hội vẫn chưa có chỗ tiêu

Sau gần 2 tháng, gói tín dụng 120.000 tỷ đồng cho nhà ở xã hội vẫn chưa có chỗ tiêu

Ông Nguyễn Xuân Bắc - Phó vụ trưởng Vụ Tín dụng các ngành kinh tế, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) cho biết, mặc dù gói tín dụng 120.000 tỷ đồng cho nhà ở xã hội, nhà ở công nhân đã được triển khai từ ngày 1/4/2023 nhưng đến nay vẫn chưa phát sinh dư nợ.
Toàn cảnh ngành ngân hàng quý I: Nợ xấu tăng mạnh, lợi nhuận đảo chiều sụt giảm

Toàn cảnh ngành ngân hàng quý I: Nợ xấu tăng mạnh, lợi nhuận đảo chiều sụt giảm

Lợi nhuận sau thuế của toàn ngành ngân hàng (27 ngân hàng và 2 công ty tài chính trên sàn chứng khoán) đạt hơn 53.074 tỷ đồng, sụt giảm hơn 4,5% so với cùng kỳ.
Agribank tích cực triển khai ứng dụng dữ liệu dân cư trong hoạt động ngân hàng

Agribank tích cực triển khai ứng dụng dữ liệu dân cư trong hoạt động ngân hàng

Agribank giới thiệu thí điểm ứng dụng căn cước công dân (CCCD) gắn chip trong giao dịch với ngân hàng và tiếp tục giới thiệu mô hình Ngân hàng số (Agribank Digital).
Nợ xấu của các ngân hàng hiện nay rất đáng lo ngại

Nợ xấu của các ngân hàng hiện nay rất đáng lo ngại

Ông Nguyễn Quốc Hùng, Tổng thư ký Hiệp hội Ngân hàng (VNBA) cho biết, thực trạng nợ xấu của các tổ chức tín dụng hiện nay rất đáng lo ngại, trong bối cảnh doanh nghiệp rất khó khăn, kinh tế toàn cầu có biểu hiện suy thoái.
VPBank tiếp tục ra mắt tính năng hoàn tiền từ bộ đôi thẻ doanh nghiệp

VPBank tiếp tục ra mắt tính năng hoàn tiền từ bộ đôi thẻ doanh nghiệp

Với nhiều ưu đãi và các tiện ích ưu việt, bộ đôi thẻ VPBiz Mastercard Business Standard và VPBiz Debit Cashback của VPBank tiếp tục ra mắt tính năng hoàn tiền hấp dẫn, hỗ trợ đắc lực cho hoạt động quản trị doanh nghiệp.
Những ngân hàng mạnh tay chi trả cổ tức năm 2022 bằng tiền mặt

Những ngân hàng mạnh tay chi trả cổ tức năm 2022 bằng tiền mặt

Giữa thời tiền khó, một số ngân hàng đã sẵn sàng chia cổ tức bằng tiền mặt. Thực tế, các nhà băng này đều có kết quả kinh doanh tăng trưởng cao trong năm 2022.
Xem thêm
Phiên bản di động