Bức tranh chất lượng tài sản của ngân hàng hiện như thế nào?

10/03/2023 09:10 Tài chính Mai Hương
Ngân hàng và bất động sản có mối quan hệ liên kết lẫn nhau. Sự ảm đạm của thị trường bất động sản trong thời gian vừa qua sẽ tác động lên ngành Ngân hàng khi rủi ro tín dụng gia tăng và chất lượng tài sản suy yếu, đó là đánh giá của CTCP Chứng khoán VNDirect.
Ngồi cùng thuyền, điểm danh một số ngân hàng còn lo hơn doanh nghiệp bất động sản

CTCP Chứng khoán VNDirect vừa công bố báo cáo ngành Ngân hàng với nhiều nhận định, trong đó là đánh giá thị trường bất động sản ảm đạm sẽ tác động tiêu cực lên ngành này khi rủi ro tín dụng gia tăng và chất lượng tài sản suy yếu.

Báo cáo cho thấy ngành Ngân hàng đã có một năm với kết quả kinh doanh kinh tế rực rỡ. Theo đó, ngành ghi nhận tăng trưởng lợi nhuận mạnh mẽ trong năm 2022 (+33,7% so với cùng kỳ) – tốt hơn nhiều so với kỳ vọng của thị trường (+20% so với cùng kỳ) và so với kết quả năm 2021 (+30% so với cùng kỳ) – dựa trên tổng thu nhập hoạt động (TOI) tăng 20,1% so với cùng kỳ nhờ tăng trưởng tín dụng tốt (+14,2% so với cùng kỳ), NIM mở rộng (+20 điểm cơ bản và đạt 3,8%), thu nhập từ phí tăng 14,6% so với cùng kỳ... Hầu hết các ngân hàng đã hoàn thành/vượt kế hoạch đề ra trong năm 2022, ngoại trừ TCB, VPB, MSB, OCB.

Theo đó, giá cổ phiếu ngành ngân hàng có phần phụ thuộc vào diễn biến chất lượng tài sản của ngành nhiều hơn là diễn biến tăng trưởng lợi nhuận. Nhà đầu tư cho rằng, các ngân hàng sẽ ghi nhận tăng trưởng lợi nhuận một cách bền vững hơn trong dài hạn, nếu như chất lượng tài sản thực sự được cải thiện.

Theo đánh giá của VNDirect, ngân hàng là ngành phụ thuộc nhiều vào những biến động kinh tế vĩ mô, và khi các chỉ báo vĩ mô trở nên lạc quan hơn cũng sẽ giúp cải thiện chất lượng tài sản của các ngân hàng. Tuy nhiên, khó khăn trong ngành bất động sản và thị trường trái phiếu doanh nghiệp hiện nay vẫn chưa được giải quyết. Từ điều này sẽ tác động trực tiếp lên chất lượng tài sản của ngân hàng khi rủi ro nợ xấu đang dần hiện hữu.

Bức tranh chất lượng tài sản của ngân hàng hiện như thế nào?

Dù không có "quy định/văn bản chính thức" nào liên quan đến việc thắt chặt dòng tín dụng vào thị trường bất động sản, nhưng cho vay lĩnh vực này đã chậm lại với mục đích kìm hãm đà tăng nóng của thị trường này kể từ năm 2021. Theo Thông tư 08/2020, tỷ lệ tối đa lấy vốn ngắn hạn cho vay trung và dài hạn sẽ giảm từ mức 37% xuống 34% từ ngày 1/10/2022 trở đi; và giảm còn 30% từ ngày 1/10/2023.

Báo cáo nhấn mạnh, thị trường trái phiếu doanh nghiệp đã chứng kiến sự bùng nổ mạnh mẽ kể từ năm 2020 - 2021 như một kênh dẫn vốn thay thế cho nguồn vốn từ ngân hàng đối với các doanh nghiệp bất động sản do vay vốn từ ngân hàng đã trở nên khó khăn hơn. Cuối năm 2022, giá trị trái phiếu doanh nghiệp của bất động sản chiếm 35% trong tổng giá trị trái phiếu doanh nghiệp được phát hành (theo HNX).

Kể từ quý 2/2022, Chính phủ đã bắt đầu giám sát chặt chẽ thị trường trái phiếu doanh nghiệp, đặc biệt là ban hành Nghị định 65 sửa đổi Nghị định 153. Trong ngắn hạn, thị trường đã chứng kiến hàng loạt vụ điều tra, trong đó có nhiều trường hợp phát hành sai mục đích/sai quy định và một số lãnh đạo cấp cao bị bắt giữ.

Những sự việc này đã làm mất lòng tin của nhà đầu tư đối với các tổ chức phát hành và dẫn đến sự “tẩy chay” đối với thị trường trái phiếu doanh nghiệp. Do đó, các chủ đầu tư đã thật sự gặp khó khăn trong việc huy động qua kênh trái phiếu doanh nghiệp. Tổng giá trị phát hành trái phiếu đã giảm rất mạnh 63% so với cùng kỳ và con số này là 78% so với cùng kỳ đối với trái phiếu bất động sản.

Bên cạnh đó, lãi suất cho vay đã tăng rất mạnh trước bối cảnh vĩ mô khó khăn, đặc biệt trong nửa cuối năm 2022. Cùng với giá nhà ở ở mức cao, nhu cầu mua nhà đã sụt giảm đáng kể và dự kiến sẽ còn tiếp diễn trong thời gian tới. Nguồn cung căn hộ mới ở TP.HCM và Hà Nội trong quý 4/2022 lần lượt sụt giảm 81%/38% so với cùng kỳ, dẫn đến lượng tiêu thụ giảm mạnh 80%/63% so với cùng kỳ (CBRE).

"Trái phiếu doanh nghiệp gặp khó khăn và doanh số ký bán suy yếu đã khiến cho các chủ đầu tư rơi vào tình trạng thiếu hụt dòng tiền một cách nghiêm trọng, làm ảnh hưởng lên khả năng trả nợ và theo đó tác động tiêu cực lên chất lượng tài sản cũng như là rủi ro tín dụng của các ngân hàng trong năm nay. Nhắc lại, dù ngân hàng đã hạn chế cho vay bất động sản, đây vẫn là một trong những kênh dẫn vốn quan trọng cho ngành bất động sản khi cho vay bất động sản chiếm khoảng 21% tín dụng hệ thống tính đến cuối năm 2022", Báo cáo nêu.

Bên cạnh vấn đề của thị trường bất động sản, VNDirect nhận thấy một vấn đề khác liên quan đến việc các doanh nghiệp Việt Nam đang gặp khó khăn về thanh khoản, đặc biệt là các doanh nghiệp vừa và nhỏ. Các doanh nghiệp Việt Nam đang phải đối mặt với chi phí lãi vay tăng cao và việc này sẽ gây ảnh hưởng lên khả năng trả nợ của các doanh nghiệp.

Mặt khác, việc tiếp cận vốn của các doanh nghiệp đang gặp nhiều khó khăn, khi kênh tín dụng ngân hàng vẫn hạn chế trong khi thị trường trái phiếu doanh nghiệp gần như đã đóng băng. Những khó khăn trong việc tiếp cận vốn của doanh nghiệp và khả năng trả nợ suy giảm sẽ lại là một yếu tố tác động xấu đến chất lượng tài sản của ngân hàng trong năm 2023.

Vì sao tỷ lệ dự phòng bao nợ xấu của Vietcombank lên tới 514%? Vì sao tỷ lệ dự phòng bao nợ xấu của Vietcombank lên tới 514%?

Các tin khác

Thế nào được coi là nợ xấu và cách nào để kiểm tra?

Thế nào được coi là nợ xấu và cách nào để kiểm tra?

Nợ xấu là khoản nợ quá hạn (trên 90 ngày) mà người vay chưa thanh toán đầy đủ cả gốc và lãi theo cam kết trong hợp đồng. Hiện nay, có 3 cách đơn giản để kiểm tra nợ xấu cá nhân bằng chứng minh nhân dân/căn cước công dân. Việc tra cứu này sẽ giúp người vay biết được mình có thuộc trường hợp bị nợ xấu không để có phương án xử lý kịp thời.
Cảnh báo lừa đảo mạo danh Ngân hàng Nhà nước gửi link cập nhật thông tin sinh trắc học

Cảnh báo lừa đảo mạo danh Ngân hàng Nhà nước gửi link cập nhật thông tin sinh trắc học

Gần đây xuất hiện hòm thư điện tử (email) giả mạo Ngân hàng Nhà nước gửi thông tin dẫn dụ người dân bấm vào đường link lừa đảo cập nhật thông tin sinh trắc học cho giao dịch ngân hàng. Ngân hàng Nhà nước đề nghị người dân, khách hàng các tổ chức tín dụng hết sức đề cao cảnh giác, không bấm vào các đường link lạ được gửi qua chat, SMS hoặc email.
Ngừng giao dịch chứng khoán online nếu chưa cập nhật căn cước từ ngày 1/10/2024

Ngừng giao dịch chứng khoán online nếu chưa cập nhật căn cước từ ngày 1/10/2024

Ủy ban Chứng khoán Nhà nước đề nghị, từ ngày 1/10/2024, các đơn vị chỉ cung cấp dịch vụ giao dịch chứng khoán trực tuyến đối với các tài khoản có thông tin nhà đầu tư khớp đúng với Cơ sơ dữ liệu quốc gia về dân cư/hệ thống định danh và xác thực điện tử/căn cước công dân gắn chip/căn cước.
TPBank ra mắt sản phẩm vay mua nhà cho người thân dịp Vu Lan báo hiếu lãi suất từ 0%

TPBank ra mắt sản phẩm vay mua nhà cho người thân dịp Vu Lan báo hiếu lãi suất từ 0%

Với nhiều người, một mái ấm mới, khang trang là món quà báo hiếu ý nghĩa nhất dành tặng cho đấng sinh thành. Mong muốn đồng hành cùng những tấm lòng hiếu thảo hiện thực hóa ước mơ này, nhân dịp Vu Lan, Ngân hàng TMCP Tiên Phong (TPBank) ra mắt ưu đãi vay mua/xây/sửa nhà với lãi suất hấp dẫn chỉ từ 0%, ân hạn gốc tới 5 năm, thời gian vay tối đa 30 năm.
Tổng cục Thuế giải đáp thắc mắc về quyết toán, giải quyết hoàn thuế thu nhập cá nhân

Tổng cục Thuế giải đáp thắc mắc về quyết toán, giải quyết hoàn thuế thu nhập cá nhân

Mới đây, Tổng cục Thuế đã giải đáp vướng mắc về vấn đề thuế thu nhập cá nhân đang được người dân quan tâm. Theo đó, các cá nhân có thu nhập nhiều nguồn, bị cơ quan thuế gửi thông báo truy thu thuế thu nhập cá nhân nhiều năm, với số tiền lên đến hàng trăm triệu đồng; trong đó gần một nửa là tiền phạt và chậm nộp.
Cảnh giác với lừa đảo cập nhật sinh trắc học, sử dụng deepfake vượt bảo mật trong giao dịch ngân hàng

Cảnh giác với lừa đảo cập nhật sinh trắc học, sử dụng deepfake vượt bảo mật trong giao dịch ngân hàng

Từ ngày 1/7/2024, các ngân hàng đã triển khai xác thực bằng sinh trắc học đối với một số loại giao dịch trực tuyến. Lợi dụng việc một số khách hàng gặp khó khăn trong quá trình thao tác cập nhật thông tin sinh trắc học, các đối tượng lừa đảo đã giả danh nhân viên ngân hàng liên hệ khách hàng đề nghị hỗ trợ cài đặt nhằm chiếm đoạt tài sản, thông tin cá nhân.
Nguyên tắc sử dụng dịch vụ ngân hàng điện tử an toàn để tránh mất tiền trong tài khoản

Nguyên tắc sử dụng dịch vụ ngân hàng điện tử an toàn để tránh mất tiền trong tài khoản

Trước tình hình lừa đảo trực tuyến ngày càng phức tạp, bên cạnh các giải pháp kỹ thuật của ngành ngân hàng, người lao động cần nâng cao kiến thức, kỹ năng sử dụng dịch vụ ngân hàng điện tử để chủ động giữ gìn, bảo mật các thông tin cá nhân, tránh mất tiền trong tài khoản.
Cần kết thúc chính sách tài khóa mở rộng, có giải pháp căn cơ hơn hỗ trợ doanh nghiệp

Cần kết thúc chính sách tài khóa mở rộng, có giải pháp căn cơ hơn hỗ trợ doanh nghiệp

Theo Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc, 4 năm qua Bộ Tài chính đã kiên trì thực hiện chính sách tài khóa mở rộng, tạo mọi điều kiện cho doanh nghiệp vượt qua khó khăn, phục hồi và phát triển. Tuy nhiên, đã đến lúc cần phải thắt chặt điều hành chính sách tài khóa để tăng nguồn lực công đầu tư vào cơ sở hạ tầng, phát triển kinh tế đất nước một cách bền vững.
Thấy gì từ vụ mất hơn 26 tỷ đồng vì bị lừa liên quan đến án ma túy, rửa tiền?

Thấy gì từ vụ mất hơn 26 tỷ đồng vì bị lừa liên quan đến án ma túy, rửa tiền?

Ngày 2/7/2024, tòa án nhân dân tỉnh Bắc Ninh mở phiên tòa xét xử vụ kiện của khách hàng Trần Thị Chúc, bị lừa đảo và đánh cắp hơn 26 tỷ đồng trong 2 tài khoản tại 2 ngân hàng. Đây là một vụ việc điển hình về tội phạm công nghệ trên nền tảng thanh toán số, với chiêu bài giả mạo công an đe dọa nạn nhân liên quan đến đường dây buôn bán ma túy, rửa tiền.
Quý II/2024, thu nhập bình quân của lao động ngành Ngân hàng, Bất động sản tăng hơn 10%

Quý II/2024, thu nhập bình quân của lao động ngành Ngân hàng, Bất động sản tăng hơn 10%

Theo Tổng cục Thống kê, thu nhập bình quân của người lao động sáu tháng đầu năm 2024 đạt 7,5 triệu đồng/tháng, tăng so với cùng kỳ. Một số ngành ghi nhận tốc độ tăng thu nhập bình quân khá là ngân hàng, bảo hiểm, bất động sản...
SHB áp dụng xác thực sinh trắc học theo Quyết định 2345 vào giao dịch trực tuyến

SHB áp dụng xác thực sinh trắc học theo Quyết định 2345 vào giao dịch trực tuyến

Nhờ nhanh chóng chuẩn hóa hệ thống, quy trình cũng như nâng cấp hạ tầng công nghệ phục vụ thu thập dữ liệu sinh trắc học của khách hàng trên đa kênh, kể từ 01/7/2024, SHB chính thức áp dụng 100% Quyết định 2345/QĐ-NHNN (QĐ 2345) cho tất cả khách hàng tại mọi giao dịch trực tuyến.
6 tháng cuối năm 2024: Tránh gây xáo trộn lớn về mặt bằng giá cả

6 tháng cuối năm 2024: Tránh gây xáo trộn lớn về mặt bằng giá cả

Văn phòng Chính phủ ban hành Thông báo 274/TB-VPCP Kết luận của Phó Thủ tướng Lê Minh Khái – Trưởng Ban Chỉ đạo điều hành giá tại cuộc họp Ban Chỉ đạo về kết quả công tác quản lý, điều hành giá những tháng đầu năm 2024, định hướng công tác điều hành giá những tháng còn lại năm 2024.
Thống đốc Ngân hàng Nhà nước: Khó khăn bủa vây với việc điều hành chính sách tiền tệ

Thống đốc Ngân hàng Nhà nước: Khó khăn bủa vây với việc điều hành chính sách tiền tệ

Hết quý II/2024, tăng trưởng tín dụng đạt 5-6%, cả năm đạt 15-16% theo mục tiêu đề ra.
Ngăn chặn hoạt động mua, bán tài khoản thanh toán của HS, SV để rửa tiền, trốn thuế…

Ngăn chặn hoạt động mua, bán tài khoản thanh toán của HS, SV để rửa tiền, trốn thuế…

Ngân hàng Nhà nước Việt Nam yêu cầu Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố phối hợp ngăn chặn hoạt động mua, bán tài khoản thanh toán của học sinh, sinh viên nhằm mục đích vi phạm pháp luật như rửa tiền, trốn thuế, lừa đảo chiếm đoạt tài sản, tài trợ khủng bố...
VPBank chấp nhận hợp đồng thuê/mua bất động sản làm tài sản đảm bảo

VPBank chấp nhận hợp đồng thuê/mua bất động sản làm tài sản đảm bảo

VPBank tiên phong triển khai chính sách chấp nhận tài sản đảm bảo cho khoản vay là hợp đồng thuê/mua bất động sản tại khu công nghiệp, cụm công nghiệp (KCN, CCN)… Bước đi này dự kiến có thể giúp VPBank chiếm lĩnh thị phần cung ứng vốn tại thị trường đặc thù này ngay trong năm 2024.
Đánh thuế giao dịch vàng để người tiêu dùng chuyển sang các kênh đầu tư khác

Đánh thuế giao dịch vàng để người tiêu dùng chuyển sang các kênh đầu tư khác

Đây là đề xuất của chuyên gia tại cuộc họp để trao đổi về chính sách quản lý thị trường vàng và bàn sửa đổi Nghị định số 24/2012/2012/NĐ-CP ngày 3/4/2012 của Chính phủ về quản lý hoạt động kinh doanh vàng (Nghị định số 24) do Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN) hôm 9/6.
Yêu cầu SJC sản xuất vàng miếng với khối lượng lớn để can thiệp thị trường

Yêu cầu SJC sản xuất vàng miếng với khối lượng lớn để can thiệp thị trường

Chủ tịch UBND TP. Hồ Chí Minh chỉ đạo SJC tổ chức tốt hoạt động kinh doanh, đảm bảo hoạt động kinh doanh được thực hiện liên tục.
Giá bán vàng của Big4 và SJC có thể sẽ còn giảm trong thời gian tới

Giá bán vàng của Big4 và SJC có thể sẽ còn giảm trong thời gian tới

Đại diện NHNN cho biết, việc thu hẹp chênh lệch giữa giá bán vàng miếng SJC trong nước và giá quốc tế dẫn tới giá bán vàng của các NHTMNN và SJC có thể sẽ còn giảm trong thời gian tới.
Ngân hàng Nhà nước thông báo giảm giá bán vàng miếng trực tiếp cho người dân ngày 4/6

Ngân hàng Nhà nước thông báo giảm giá bán vàng miếng trực tiếp cho người dân ngày 4/6

Sáng 4/6, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam đã phê duyệt, giá bán vàng miếng trực tiếp ngày 4/6 là 77,98 triệu đồng/lượng.
Từ hôm nay (3/6) người dân 12 tỉnh, thành này có thể mua vàng bình ổn giá

Từ hôm nay (3/6) người dân 12 tỉnh, thành này có thể mua vàng bình ổn giá

Với sự tham gia của Công ty SJC, phạm vi bán vàng bình ổn giá đã mở rộng lên 12 tỉnh thành.
Xem thêm
Phiên bản di động