Sốc: Dầu dùng cho thức ăn chăn nuôi biến thành dầu ăn cho người

Cục An toàn thực phẩm, Bộ Y tế, đã phát cảnh báo khẩn cấp, yêu cầu siết chặt kiểm soát và xử lý nghiêm các vi phạm.

Dầu đậu nành Ofood của Công ty Nhật Minh Food vừa được cơ quan chức năng xác định sử dụng dầu ăn dành cho thức ăn chăn nuôi chế biến thành dầu ăn cho người. Ảnh: Internet

Vào những ngày gần đây, người tiêu dùng Việt Nam không khỏi bàng hoàng trước thông tin một đường dây sản xuất dầu ăn giả quy mô đặc biệt lớn vừa bị Công an tỉnh Hưng Yên triệt phá.

Thức ăn chăn nuôi thành "thực phẩm" cho người

Theo thông tin từ Đài Truyền hình Việt Nam, một số cơ sở đã sử dụng dầu ăn nhập khẩu vốn dành cho thức ăn chăn nuôi để chế biến thành dầu ăn phục vụ con người, bất chấp các quy định nghiêm ngặt về an toàn thực phẩm.

Hành vi này không chỉ vi phạm pháp luật mà còn tiềm ẩn nguy cơ nghiêm trọng đến sức khỏe cộng đồng, khiến dư luận đặt câu hỏi về lỗ hổng trong quản lý chuỗi cung ứng thực phẩm.

Cục An toàn thực phẩm, thuộc Bộ Y tế, đã nhanh chóng lên tiếng cảnh báo về vấn đề này. Theo cơ quan này, việc sử dụng dầu ăn nhập khẩu dành cho thức ăn chăn nuôi để chế biến thực phẩm cho người là hành vi vi phạm nghiêm trọng quy định tại Điều 39 Nghị định số 15/2018/NĐ-CP của Chính phủ.

Nghị định này quy định rõ, dầu thực vật là mặt hàng thuộc nhóm sản phẩm do Bộ Công Thương chịu trách nhiệm quản lý nhà nước về an toàn thực phẩm, từ khâu sản xuất, chế biến, kinh doanh đến lưu thông trên thị trường.

Việc cố tình sử dụng nguyên liệu không đúng mục đích công bố không chỉ là vi phạm kỹ thuật mà còn là hành động thiếu trách nhiệm pháp lý, đe dọa trực tiếp đến sức khỏe người tiêu dùng.

Vụ việc tại Hưng Yên đã làm sáng tỏ quy mô của đường dây sản xuất dầu ăn giả, với số lượng hàng hóa tiêu thụ lên tới hàng chục nghìn tấn. Các đối tượng trong đường dây này, bao gồm Công ty TNHH Sản xuất và Xuất nhập khẩu Nhật Minh Food và Công ty TNHH Thương mại Xuất nhập khẩu An Hưng Phước, đã sử dụng dầu thực vật nhập khẩu dành cho thức ăn chăn nuôi và thủy sản để sản xuất dầu ăn mang nhãn hiệu Ofood – một sản phẩm được quảng bá là dầu ăn dành cho người.

Đáng lo ngại hơn, các đối tượng đã tinh vi che giấu hành vi của mình bằng cách sử dụng một đường ống ngầm để bơm dầu từ bồn chứa nguyên liệu thức ăn chăn nuôi sang bồn chứa dầu ăn dùng cho người.

Theo Thượng tá Nguyễn Thế Trường, Trưởng Phòng Cảnh sát Điều tra tội phạm về tham nhũng, kinh tế, buôn lậu, Công an tỉnh Hưng Yên, các đối tượng đã lập ra các công ty bình phong để hợp thức hóa hoạt động sản xuất dầu ăn giả. Sản phẩm này sau đó được phân phối rộng rãi đến các bếp ăn tập thể, nhà hàng, quán ăn, và thậm chí là các làng nghề sản xuất bánh kẹo, đồ ăn vặt dành cho trẻ em.

Kết quả kiểm nghiệm từ cơ quan chức năng cho thấy, dầu ăn Ofood không chứa Vitamin A như công bố, chứng minh rằng đây là sản phẩm không đảm bảo chất lượng và an toàn cho người tiêu dùng.

Hành vi sử dụng dầu ăn dành cho chăn nuôi để chế biến thực phẩm cho người tiềm ẩn nhiều nguy cơ sức khỏe nghiêm trọng. Dầu ăn chăn nuôi thường không trải qua các quy trình kiểm định nghiêm ngặt như dầu ăn dành cho người, có thể chứa các chất không phù hợp hoặc gây hại khi sử dụng lâu dài.

Việc tiêu thụ những sản phẩm này, đặc biệt tại các bếp ăn tập thể hoặc trong các sản phẩm chế biến như bim bim, salad… có thể dẫn đến các vấn đề sức khỏe mãn tính, đặc biệt ở trẻ em – nhóm đối tượng dễ bị tổn thương nhất.

Lợi nhuận bất chính trên sức khỏe cộng đồng

Không chỉ gây hại cho sức khỏe, các đối tượng trong đường dây còn thu lợi bất chính từ hai nguồn chính. Thứ nhất, giá bán dầu ăn dành cho người cao hơn khoảng 17% so với dầu nguyên liệu thức ăn chăn nuôi, giúp các đối tượng thu về lợi nhuận khổng lồ.

Thứ hai, bằng cách đóng vai trò là nhà cung cấp nguyên liệu chăn nuôi, các công ty này trốn thuế giá trị gia tăng, vốn là 8% đối với dầu ăn thực phẩm, nhưng được miễn thuế (0%) đối với nguyên liệu chăn nuôi.

Ước tính, doanh thu của các công ty trong đường dây này trong ba năm qua lên tới hơn 8.200 tỷ đồng, với một số công ty hoạt động tới 14 năm và đạt doanh thu hàng năm khoảng 4.500 tỷ đồng.

Vụ việc này đặt ra câu hỏi nghiêm túc về công tác quản lý, kiểm soát hoạt động kinh doanh thực phẩm tại Việt Nam. Dầu ăn giả đã len lỏi vào chuỗi cung ứng thực phẩm trong thời gian dài mà không bị phát hiện, cho thấy những lỗ hổng trong việc giám sát từ khâu nhập khẩu, sản xuất đến tiêu thụ.

Các cơ quan chức năng, dù đã có những nỗ lực đáng ghi nhận như vụ triệt phá tại Hưng Yên, cần tăng cường các biện pháp kiểm tra định kỳ và xử lý nghiêm khắc hơn để ngăn chặn các hành vi tương tự.

Cục An toàn thực phẩm khuyến cáo các cơ sở sản xuất, kinh doanh thực phẩm, đặc biệt là các bếp ăn tập thể và đơn vị cung cấp suất ăn sẵn, cần yêu cầu nhà cung cấp cung cấp đầy đủ hồ sơ công bố và hồ sơ nguyên liệu của sản phẩm. Việc chỉ dựa vào bao bì, nhãn mác là không đủ để đảm bảo an toàn.

Đồng thời, các cơ sở cần tuân thủ nghiêm ngặt mục đích sử dụng của nguyên liệu thực phẩm, tránh sử dụng sai mục đích dù có hóa đơn, chứng từ hợp lệ. Người tiêu dùng và các cơ sở kinh doanh cũng được kêu gọi thông báo kịp thời đến cơ quan chức năng khi phát hiện dấu hiệu nghi ngờ về chất lượng sản phẩm.

Trước quy mô và mức độ nghiêm trọng của vụ việc, cơ quan chức năng đã khởi tố ba bị can cầm đầu đường dây về các tội danh sản xuất, buôn bán hàng giả là lương thực, thực phẩm, phụ gia thực phẩm và buôn lậu.

Ngoài ra, hơn 1.000 tấn dầu nhập lậu đã bị thu giữ, nhưng con số này chỉ là một phần nhỏ so với hàng chục nghìn tấn dầu giả đã được tiêu thụ trên thị trường. Điều này đòi hỏi sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan quản lý, doanh nghiệp và người tiêu dùng để ngăn chặn các hành vi vi phạm tương tự trong tương lai.

Hàng giả "bóp nghẹt" doanh nghiệp chân chính Liên tiếp các vụ sản xuất cà phê giả từ đậu nành, bắp rang và phụ gia khác bị phanh phui gần đây không chỉ ...

“Tẩu tán” hàng giả - "vùng tối" đang âm thầm lan rộng Hàng loạt vụ phi tang, đổ bỏ mỹ phẩm, thực phẩm chức năng, hàng hóa không rõ nguồn gốc đang diễn ra tại nhiều địa ...