Phát hiện 4 khách hàng có cơ cấu tài chính rủi ro cao tại Sacombank Đà Nẵng |
Các kết luận thanh tra đều chỉ ra những mặt đạt được nhưng đồng thời phát hiện nhiều vi phạm, thiếu sót nghiêm trọng, đặc biệt trong các lĩnh vực kinh doanh vàng, phòng, chống rửa tiền và các quy định về kế toán, hóa đơn, chứng từ, thuế. Với tính chất nghiêm trọng của một số vi phạm, NHNN đã chuyển thông tin sang Bộ Công an để xác minh, điều tra, xử lý theo quy định của pháp luật.
![]() |
Ngày 30/5/2025, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN) công bố hàng loạt kết luận thanh tra về việc chấp hành chính sách, pháp luật trong hoạt động kinh doanh vàng tại các ngân hàng và doanh nghiệp lớn như TPBank, Eximbank, DOJI và Bảo Tín Minh Châu. Ảnh minh họa |
Cuộc thanh tra được thực hiện theo Quyết định số 324/QĐ-TTGSNH2 ngày 17/5/2024 của Chánh Thanh tra, giám sát ngân hàng. Nội dung thanh tra tập trung vào việc chấp hành các quy định của pháp luật về hoạt động kinh doanh vàng, phòng, chống rửa tiền, chế độ kế toán, lập và sử dụng hóa đơn, chứng từ, cũng như việc kê khai và thực hiện nghĩa vụ thuế.
Nhìn chung, các đơn vị được thanh tra đều cơ bản chấp hành các quy định pháp luật trong hoạt động kinh doanh vàng miếng theo giấy phép của NHNN. Họ cũng thực hiện chế độ thông tin báo cáo số liệu mua, bán vàng miếng và niêm yết giá mua, bán vàng theo quy định. Các quy định về phòng, chống rửa tiền cũng từng bước được cải thiện và cơ bản thực hiện lập chứng từ, hóa đơn, kê khai thuế theo quy định.
Tuy nhiên, bên cạnh những mặt đạt được, tất cả các đơn vị được thanh tra đều tồn tại nhiều thiếu sót và vi phạm. Phần lớn các vi phạm đều liên quan đến việc chấp hành chế độ báo cáo, quy định về phòng, chống rửa tiền, và các quy định về kế toán, hóa đơn, chứng từ, thuế.
![]() |
Thanh tra NHNN thông báo Kết luận thanh tra việc chấp hành chính sách, pháp luật trong hoạt động kinh doanh vàng tại TPBank. Nguồn: Cổng thông tin điện tử NHNN Việt Nam. |
Cụ thể, Ngân hàng TMCP Tiên Phong (TPBank) vi phạm về chấp hành chế độ báo cáo hoạt động kinh doanh mua, bán vàng miếng. Ngân hàng này còn có hành vi nhận vàng miếng SJC của khách hàng giữ hộ nhưng không niêm phong hoặc ghi số series. Đặc biệt, có dấu hiệu đưa thông tin gây nhầm lẫn nhằm thu hút khách hàng, liên quan đến hành vi cạnh tranh không lành mạnh.
![]() |
Thanh tra NHNN thông báo Kết luận thanh tra việc chấp hành chính sách, pháp luật trong hoạt động kinh doanh vàng tại TPBank. Nguồn: Cổng thông tin điện tử NHNN Việt Nam. |
Hồ sơ giữ hộ vàng tại TPBank chưa nhất quán với quy trình nội bộ, và có một số trường hợp tính phí thừa, thiếu. Về phòng, chống rửa tiền, TPBank báo cáo không đầy đủ các giao dịch đáng ngờ. Về kế toán và thuế, ngân hàng này vi phạm về lập hóa đơn bán vàng không đầy đủ nội dung bắt buộc. Đáng chú ý, một số khách hàng cá nhân mua bán vàng miếng liên tục với doanh số lớn, mang tính kinh doanh, đặt ra vấn đề về thuế thu nhập cá nhân.
![]() |
Thanh tra NHNN thông báo Kết luận thanh tra việc chấp hành chính sách, pháp luật trong hoạt động kinh doanh vàng tại TPBank. Nguồn: Cổng thông tin điện tử NHNN Việt Nam. |
Ngân hàng TMCP Xuất Nhập khẩu Việt Nam (Eximbank) có dấu hiệu rút ngắn thao tác kiểm đếm, giao nhận vàng và tiền mặt, tạo điều kiện cho khách hàng thực hiện giao dịch mua bán vàng cùng số lượng trong cùng thời điểm mà không cần giao nhận vàng và tiền, chỉ giao dịch phần chênh lệch giá.
![]() |
Thanh tra NHNN thông báo Kết luận thanh tra việc chấp hành chính sách, pháp luật trong hoạt động kinh doanh vàng tại Eximbank. Nguồn: Cổng thông tin điện tử NHNN Việt Nam. |
Hoạt động này làm tăng doanh số mua bán vàng miếng của Eximbank nhưng không phản ánh đúng bản chất giao dịch. Eximbank cũng vi phạm về phòng, chống rửa tiền do không báo cáo một số giao dịch mua bán vàng có giá trị lớn. Ngoài ra, ngân hàng này còn vi phạm về việc không lập hóa đơn hoặc lập hóa đơn không đúng thời điểm khi bán vàng miếng.
![]() |
Thanh tra NHNN thông báo Kết luận thanh tra việc chấp hành chính sách, pháp luật trong hoạt động kinh doanh vàng tại Eximbank. Nguồn: Cổng thông tin điện tử NHNN Việt Nam. |
Công ty cổ phần Tập đoàn Vàng bạc đá quý DOJI (Công ty DOJI) vi phạm về chấp hành chế độ báo cáo hoạt động kinh doanh mua, bán vàng miếng và một số giao dịch bán vàng với giá cao hơn giá niêm yết. Công ty cũng thực hiện các hoạt động kinh doanh vàng khác như vay vốn bằng vàng và giữ hộ vàng miếng trên ứng dụng EGOLD khi chưa được cấp phép.
![]() |
Thanh tra NHNN thông báo Kết luận thanh tra việc chấp hành chính sách, pháp luật trong hoạt động kinh doanh vàng tại Eximbank. Nguồn: Cổng thông tin điện tử NHNN Việt Nam. |
Về thương mại điện tử, DOJI không thông báo sửa đổi, bổ sung thông tin website bán hàng, và hoạt động kinh doanh vàng trên App Egold, Website: https://egold.doji.vn khi chưa được cơ quan có thẩm quyền xác nhận đăng ký. Công ty cũng có dấu hiệu đưa thông tin gây nhầm lẫn để thu hút khách hàng, liên quan đến hành vi cạnh tranh không lành mạnh.
![]() |
Thanh tra NHNN thông báo Kết luận thanh tra việc chấp hành chính sách, pháp luật trong hoạt động kinh doanh vàng tại Công ty DOJI. Nguồn: Cổng thông tin điện tử NHNN Việt Nam. |
Việc lập chứng từ nhập, xuất kho vàng giữ hộ còn sai sót. Đặc biệt, thanh tra phát hiện một số cá nhân bán vàng nguyên liệu với khối lượng lớn bất thường, có thể nhằm mục đích trốn thuế, che giấu nguồn gốc vàng, gây bất ổn thị trường.
![]() |
Thanh tra NHNN thông báo Kết luận thanh tra việc chấp hành chính sách, pháp luật trong hoạt động kinh doanh vàng tại Công ty DOJI. Nguồn: Cổng thông tin điện tử NHNN Việt Nam. |
Về phòng, chống rửa tiền, DOJI ban hành quy định nội bộ chưa đầy đủ, không báo cáo giao dịch có giá trị lớn, không nhận biết thông tin khách hàng, không đánh giá rủi ro rửa tiền. Về kế toán và thuế, DOJI hạch toán chi phí lãi vay không đúng quy định và không lập hóa đơn khi hoàn trả vàng vay cho khách hàng.
![]() |
Thanh tra NHNN thông báo Kết luận thanh tra việc chấp hành chính sách, pháp luật trong hoạt động kinh doanh vàng tại Công ty DOJI. Nguồn: Cổng thông tin điện tử NHNN Việt Nam. |
Công ty TNHH Bảo Tín Minh Châu vi phạm về chấp hành chế độ báo cáo hoạt động kinh doanh mua, bán vàng miếng và giao dịch bán vàng với giá cao hơn giá niêm yết. Về thương mại điện tử, Bảo Tín Minh Châu không công bố thông tin vận chuyển, giao nhận, quy trình xử lý khiếu nại và cơ chế giải quyết tranh chấp trên website, cũng như không xây dựng chính sách bảo vệ thông tin cá nhân.
![]() |
Thanh tra NHNN thông báo Kết luận thanh tra việc chấp hành chính sách, pháp luật trong hoạt động kinh doanh vàng tại Công ty DOJI. Nguồn: Cổng thông tin điện tử NHNN Việt Nam. |
Công ty này cũng có dấu hiệu đưa thông tin gây nhầm lẫn về sản phẩm, hàng hóa để thu hút khách hàng, liên quan đến hành vi cạnh tranh không lành mạnh. Về phòng, chống rửa tiền, Bảo Tín Minh Châu ban hành quy định nội bộ sai thẩm quyền, không đầy đủ, không lưu trữ thông tin khách hàng và giao dịch phải báo cáo, và không báo cáo các giao dịch có giá trị lớn.
![]() |
Thanh tra NHNN thông báo Kết luận thanh tra việc chấp hành chính sách, pháp luật trong hoạt động kinh doanh vàng tại Công ty TNHH Bảo Tín Minh Châu. Nguồn: Cổng thông tin điện tử NHNN Việt Nam. |
NHNN đã chuyển thông tin các vụ việc có dấu hiệu vi phạm pháp luật hình sự sang Bộ Công an để xác minh, điều tra, xử lý. Đồng thời, Chánh Thanh tra NHNN đã ban hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính đối với các đơn vị về các hành vi vi phạm.
![]() |
Thanh tra NHNN thông báo Kết luận thanh tra việc chấp hành chính sách, pháp luật trong hoạt động kinh doanh vàng tại Công ty TNHH Bảo Tín Minh Châu. Nguồn: Cổng thông tin điện tử NHNN Việt Nam. |
Trong đó, TPBank đã bị phát hiện có hành vi vi phạm như không thực hiện niêm phong vàng miếng gửi giữ hộ, thiếu minh bạch trong thông tin doanh nghiệp, lập chứng từ kế toán sai lệch, đặc biệt là chưa tuân thủ đầy đủ quy định về phòng, chống rửa tiền với tổng mức phạt 380 triệu đồng.
![]() |
Thanh tra NHNN thông báo Kết luận thanh tra việc chấp hành chính sách, pháp luật trong hoạt động kinh doanh vàng tại Công ty TNHH Bảo Tín Minh Châu. |
Eximbank bị phát hiện thực hiện các giao dịch "ảo", tức là mua bán vàng trên giấy mà không có sự luân chuyển thực tế vàng và tiền, chỉ tính phần chênh lệch giá để sinh lời. Điều này không chỉ bóp méo doanh số mà còn tiềm ẩn nguy cơ rửa tiền và thao túng thị trường. Eximbank bị phạt 400 triệu đồng.
DOJI vi phạm về thương mại điện tử, hoạt động giữ hộ và vay mượn vàng trái phép qua ứng dụng Egold, chưa được cấp phép hoạt động. Đặc biệt, việc không xuất hóa đơn, che giấu nguồn gốc vàng nguyên liệu thông qua cá nhân trung gian bị nghi nhằm trốn thuế và gây rối loạn thị trường. Tổng mức phạt cho DOJI là 1,365 tỷ đồng, đi kèm với kiến nghị điều tra của Bộ Công an.
Bảo Tín Minh Châu với mức phạt hành chính 2,64 tỷ đồng. Công ty này vi phạm hàng loạt quy định từ thương mại điện tử đến phòng chống rửa tiền, với hàng loạt thiếu sót như không nhận biết thông tin khách hàng, không đánh giá rủi ro rửa tiền, thậm chí ban hành quy định nội bộ sai thẩm quyền.
Kết luận thanh tra cũng đưa ra một số kiến nghị. Đối với NHNN, cần hoàn thiện cơ chế, chính sách trong quản lý hoạt động kinh doanh vàng. Đối với các Bộ, ngành liên quan, cần xem xét, xử lý theo thẩm quyền các thiếu sót, vi phạm thuộc lĩnh vực quản lý nhà nước.
Các đơn vị bị thanh tra được yêu cầu chấn chỉnh ngay các vi phạm, thiếu sót, nghiêm túc chấp hành các quy định pháp luật về kinh doanh vàng, phòng, chống rửa tiền, chế độ kế toán, hóa đơn, chứng từ và thuế. Đặc biệt, TPBank được yêu cầu chấm dứt hoạt động kinh doanh mua, bán vàng trang sức khi chưa được cấp phép.
Eximbank cần chấm dứt giao dịch mua, bán vàng miếng chỉ dựa trên chênh lệch giá mà không có giao nhận thực tế. Công ty DOJI và Bảo Tín Minh Châu phải nghiêm túc chấp hành các quy định về thương mại điện tử, sử dụng công nghệ số trong kinh doanh vàng.