Năm 2023: Nguy cơ thất nghiệp và thiếu việc làm gia tăng

02/01/2023 11:07 Nhịp cầu lao động Minh Trang
Mặc dù tỷ lệ thất nghiệp và thiếu việc làm trong năm 2022 thấp hơn so với năm trước, nhưng dự báo năm 2023 tình hình sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp còn gặp khó khăn, đơn hàng sẽ tiếp tục bị cắt giảm có thể hết quý 1, thậm chí quý 2/2023 dẫn đến nhiều người lao động bị thiếu, mất việc làm.

Theo Tổng cục Thống kê (TCTK), thị trường lao động quý 4/2022 tiếp tục phục hồi nhưng chậm dần. Lực lượng lao động, số người có việc làm quý 4/2022 tiếp tục tăng so với quý trước và so với cùng kỳ năm trước. Thu nhập bình quân tháng của người lao động tăng so với quý trước và so với cùng kỳ năm trước.

Tuy nhiên, tỷ lệ thất nghiệp và thiếu việc làm trong độ tuổi lao động tăng so với quý trước và giảm so với cùng kỳ năm trước. Mặc dù tỷ lệ thất nghiệp và thiếu việc làm trong độ tuổi lao động quý 4/2022 cao hơn so với quý trước, nhưng tính chung cả năm tỷ lệ này của năm 2022 vẫn thấp hơn so với năm 2021.

Thông thường, quý 4 là quý mà thị trường lao động cần huy động rất nhiều nguồn nhân lực phục vụ các dịp lễ tết cuối năm, do đó số có việc làm thường tăng cao, như trong năm 2019, thời điểm trước khi có dịch Covid-19, lao động có việc làm trong quý 4 tăng 4,6 nghìn người (tương đương tăng gần 1%).

Tuy nhiên trong quý 4/2022, lần đầu tiên ở Việt Nam diễn ra tình trạng thiếu đơn hàng vào dịp cuối năm do tác động của tình hình an ninh chính trị nhiều nơi trên thế giới bất ổn, giá nguyên liệu, nhiên liệu, khí đốt tăng cao, buộc các nước châu Âu phải cắt giảm chi tiêu, mua sắm vào dịp cuối năm, cùng với đó lãi suất và tỷ giá tăng vọt khiến các doanh nghiệp càng gặp nhiều khó khăn và buộc phải cắt giảm lao động, điều này làm giảm tốc độ tăng lao động trong quý 4 năm nay chỉ còn 0,5%.

Cụ thể, số người thiếu việc làm trong độ tuổi quý 4/2022 là khoảng 978,9 nghìn người, tăng 107,2 nghìn người so với quý trước và giảm 485,2 nghìn người so với cùng kỳ năm trước. Tỷ lệ thiếu việc làm của lao động trong độ tuổi quý này là 1,98%, tăng 0,06 điểm phần trăm so với quý trước và giảm 1,39 điểm phần trăm so với cùng kỳ năm trước.

Trước biến động của thị trường quốc tế và trong nước, những tháng cuối năm 2022, một số doanh nghiệp, đặc biệt trong lĩnh vực dệt may, da giày, chế biến gỗ đã gặp khó khăn trong sản xuất, kinh doanh, bị cắt giảm đơn hàng, dẫn đến phải cắt giảm việc làm gây ảnh hưởng tới đời sống của người lao động.

Theo báo cáo nhanh của 63 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương và các cơ quan liên quan có 528 doanh nghiệp thu hẹp sản xuất, kinh doanh, phải cắt giảm việc làm; số lao động bị ảnh hưởng việc làm trong các doanh nghiệp hơn 600 nghìn người (khoảng 4% tổng số lao động trong doanh nghiệp, trong đó số lao động bị mất việc làm hơn 50 nghìn người (chiếm 8,4% số lao động bị ảnh hưởng). Do đó, tình hình thất nghiệp quý IV có xu hướng tăng lên so với quý trước.

Số người thất nghiệp trong độ tuổi lao động quý 4/2022 là hơn 1,08 triệu người, tăng 24,9 nghìn người so với quý trước và giảm 520,0 nghìn người so với cùng kỳ năm trước. Tỷ lệ thất nghiệp trong độ tuổi lao động quý 4/2022 là 2,32%, tăng 0,04 điểm phần trăm so với quý trước và giảm 1,24 điểm phần trăm so với cùng kỳ năm trước.

Thu nhập bình quân tháng của người lao động quý 4/2022 là 6,8 triệu đồng, tăng 95 nghìn đồng so với quý trước và tăng 1,5 triệu đồng so với cùng kỳ năm trước. Quý 3/2022, thị trường lao động chứng kiến đà phục hồi nhanh, mạnh mẽ, thu nhập bình quân của người lao động liên tục tăng, được cải thiện từ quý 1 đến quý 3/2022. Đến quý 4/2022 thu nhập bình quân của người lao động tiếp tục tăng so với quý trước, nhưng với tốc độ tăng chậm lại so với cùng kỳ quý 3/2022.

Nhưvậy, thị trường lao động tuy phục hồi chậm lại vào quý 4 năm nay, nhưng tính chung cả năm 2022, thị trường lao động vẫn tiếp tục phục hồi, lực lượng lao động, lao động có việc làm, thu nhập đều tăng so với năm 2021, tỷ lệ thất nghiệp và thiếu việc làm thấp hơn năm 2021.

“Trong thời gian tới, tình hình trong nước và thế giới tiếp tục có nhiều biến động khó lường. Tình hình sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp còn gặp khó khăn, đơn hàng sẽ tiếp tục bị cắt giảm có thể hết quý 1, thậm chí quý 2/2023 dẫn đến nhiều người lao động bị thiếu, mất việc làm, ảnh hưởng nghiêm trọng đến thu nhập, đời sống”, TCTK dự báo.

Theo nguồn: markettimes.vn

Các tin khác

Twitter tiếp tục cắt giảm nhân sự trên phạm vi toàn cầu

Twitter tiếp tục cắt giảm nhân sự trên phạm vi toàn cầu

Theo hãng tin AFP, sau khi tỷ phú Elon Musk trở thành chủ sở hữu chính thức của Twitter, nền tảng mạng xã hội này trải qua quãng thời gian cải cách lớn, với nhân sự xáo trộn và sa thải hàng loạt.
Bà Rịa-Vũng Tàu: Làng nghề truyền thống tất bật vụ cuối năm

Bà Rịa-Vũng Tàu: Làng nghề truyền thống tất bật vụ cuối năm

Những ngày này, tại làng hoa Kim Dinh,TP. Bà Rịa, người dân trồng hoa đang hối hả chuẩn bị công đoạn cuối cùng trước khi đưa hoa ra thị trường.
Kinh tế khó khăn, công nhân không về quê nghỉ Tết Dương 2023

Kinh tế khó khăn, công nhân không về quê nghỉ Tết Dương 2023

Nhà xa, trong tài khoản không có nổi 1 triệu đồng, công nhân lựa chọn ở lại phòng trọ thay vì về quê sum họp cùng gia đình dịp nghỉ Tết Dương lịch 2023.
Đảm bảo an sinh xã hội cuối năm tại vùng kinh tế trọng điểm phía Nam

Đảm bảo an sinh xã hội cuối năm tại vùng kinh tế trọng điểm phía Nam

Trước tình hình nhiều lao động phải giảm giờ làm hoặc mất việc làm, các cấp, các ngành và doanh nghiệp đang có những giải pháp giảm khó khăn cho công nhân, góp phần ổn định thị trường lao động.
Lao động nước ngoài làm việc tại Hàn Quốc có thể kéo dài thời gian cư trú

Lao động nước ngoài làm việc tại Hàn Quốc có thể kéo dài thời gian cư trú

Về phương án sửa đổi chế độ cấp phép tuyển dụng đối với lao động nước ngoài, Hàn Quốc sẽ áp dụng đặc cách có điều kiện để thời gian cư trú kéo dài từ 4 năm 10 tháng như hiện nay lên thành 10 năm.
Ước mơ của công nhân, người lao động trong năm mới 2023

Ước mơ của công nhân, người lao động trong năm mới 2023

Trải qua một năm 2022 đầy khó khăn, vất vả, bước sang năm 2023, công nhân lao động ngoài mong muốn thu nhập ổn định, họ còn hi vọng được làm nhiều điều ý nghĩa cho gia đình và bản thân hơn.
Thu nhập nâng cao từ phát triển vùng trồng bưởi hữu cơ

Thu nhập nâng cao từ phát triển vùng trồng bưởi hữu cơ

Xã Yên Sở là vùng sản xuất bưởi tập trung của thành phố, với nhiều giống bưởi đặc sản có từ 40-50 năm về trước, chất lượng cao. Mỗi năm cho thu nhập từ 50 triệu đến hàng trăm triệu đồng/ 1 sào.
Thị trường lao động gặp nhiều khó khăn, nhu cầu tuyển dụng giảm mạnh

Thị trường lao động gặp nhiều khó khăn, nhu cầu tuyển dụng giảm mạnh

Nhu cầu tuyển dụng lao động trong 3 tháng cuối năm 2022 ghi nhận giảm trung bình 25%, chỉ riêng tháng 12 giảm mạnh đến 42% so với thời điểm trước dịch.
Tiết lộ thưởng Tết năm 2023 của lao động ngành Công nghệ thông tin

Tiết lộ thưởng Tết năm 2023 của lao động ngành Công nghệ thông tin

Theo một số nhân viên làm trong ngành Công nghệ thông tin của doanh nghiệp nước ngoài hoạt động tại Việt Nam, tiền thưởng Tết của nhân viên thường là một tháng lương thứ 13 (gồm lương cứng và cộng thêm một phần hiệu suất công việc).
Doanh nghiệp có phải công khai quy chế thưởng Tết?

Doanh nghiệp có phải công khai quy chế thưởng Tết?

Quy chế thưởng do người sử dụng lao động quyết định và dù là thưởng Tết hay thưởng nói chung thì doanh nghiệp đều phải công bố công khai tại nơi làm việc.
Nỗ lực duy trì việc làm cho công nhân

Nỗ lực duy trì việc làm cho công nhân

Năm nay, Tết Nguyên đán đến sớm hơn nhưng với nhiều NLĐ bị ảnh hưởng việc làm, thu nhập thì chưa thấy niềm vui. Hàng chục nghìn lao động mất việc đồng nghĩa với từng ấy gia đình bị ảnh hưởng. Đau đáu trước những khó khăn ấy, nhiều doanh nghiệp, tổ chức, các cấp Công đoàn đã vào cuộc để nỗ lực giữ việc cho công nhân.
Từ 1/1/2023, áp dụng chế độ phụ cấp mới cho cán bộ công đoàn

Từ 1/1/2023, áp dụng chế độ phụ cấp mới cho cán bộ công đoàn

Hệ số phụ cấp trách nhiệm cán bộ công đoàn cơ sở được xác định theo số lượng đoàn viên công đoàn, kết quả nộp đoàn phí công đoàn của năm trước liền kề, thực hiện theo khung số lượng đoàn viên.
Hàn Quốc sẽ gia hạn thời gian lưu trú có điều kiện cho lao động nước ngoài lên 10 năm

Hàn Quốc sẽ gia hạn thời gian lưu trú có điều kiện cho lao động nước ngoài lên 10 năm

Bộ Lao động và Việc làm Hàn Quốc ngày 29/12 đã thông báo về phương án sửa đổi chế độ cấp phép tuyển dụng đối với lao động nước ngoài trong đó sẽ áp dụng đặc cách có điều kiện để thời gian cư trú kéo dài từ 4 năm 10 tháng như hiện nay lên thành 10 năm.
Ngành nghề thiếu lao động thời vụ dịp cuối năm

Ngành nghề thiếu lao động thời vụ dịp cuối năm

Thời điểm cuối năm, rất nhiều ngành nghề như thương mại - dịch vụ; dịch vụ khách sạn - nhà hàng; sản xuất, bán lẻ... đang cần tuyển dụng lao động thời vụ.
Mức tiền lương bình quân năm 2022 tăng 6%, đạt 8,25 triệu đồng/tháng

Mức tiền lương bình quân năm 2022 tăng 6%, đạt 8,25 triệu đồng/tháng

Tình hình sản xuất kinh doanh đã phục hồi và tăng trưởng sau hai năm đại dịch, tạo thuận lợi để doanh nghiệp có điều kiện chăm sóc tốt hơn đến các vấn đề tiền lương, đời sống của người lao động.
Thưởng Tết Nguyên đán năm 2023 tăng 11% so với năm 2022

Thưởng Tết Nguyên đán năm 2023 tăng 11% so với năm 2022

Theo thống kê của Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội từ 54.202 doanh nghiệp ở 63 tỉnh, thành phố cho thấy mức thưởng Tết Nguyên đán tăng hơn so với năm trước.
Loại hình doanh nghiệp nào có mức thưởng Tết năm 2023 cao nhất?

Loại hình doanh nghiệp nào có mức thưởng Tết năm 2023 cao nhất?

Đến nay, gần 30 địa phương đã công bố mức t hưởng Tết Dương lịch, Tết Nguyên đán 2023 cho công nhân, người lao động. Nhiều lao động nhận mức thưởng Tết "khủng".
Lương tháng thứ 13 có phải là tiền thưởng Tết hay không?

Lương tháng thứ 13 có phải là tiền thưởng Tết hay không?

Hiện nay, nhiều người lao động vẫn còn băn khoăn về khoản tiền lương tháng thứ 13 có phải tiền thưởng Tết không?
Chính phủ đã triển khai nhiều biện pháp giảm bớt khó khăn cho người lao động

Chính phủ đã triển khai nhiều biện pháp giảm bớt khó khăn cho người lao động

Theo Phó Chủ tịch Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam Ngọ Duy Hiểu, cùng với các giải pháp của Chính phủ, sự vào cuộc của các bộ, ngành, địa phương, người lao động trên cả nước đã từng bước vượt lên khó khăn, ổn định đời sống.
Công nhân bị giảm giờ làm: Năm đầu tiên không có quà Tết cho gia đình

Công nhân bị giảm giờ làm: Năm đầu tiên không có quà Tết cho gia đình

Gần hết năm, thu nhập giảm gần nửa do không được tăng ca khiến chị Trần Thị Nghĩa - công nhân của công ty về thiết bị điện tử ở Khu công nghiệp Thăng Long (Đông Anh, Hà Nội) thêm nặng gánh kinh tế. Nghĩ về khoản chi sắp tới, chị Nghĩa chỉ biết thở dài.
Xem thêm
Bất động sản Haaland - Đối tác uy tín trong lĩnh vực chuyển nhượng chung cư tại Hà Nội

Bất động sản Haaland - Đối tác uy tín trong lĩnh vực chuyển nhượng chung cư tại Hà Nội

Công ty TNHH Dịch vụ Bất động sản Haaland ra đời với sứ mệnh trở thành cái tên hàng đầu trong lĩnh vực chuyển nhượng chung cư tại Hà Nội, mang đến những giải pháp tốt nhất cho khách hàng.
Masterise Homes ra mắt SOLA - Đảo Ánh Dương - bán đảo villa vườn giữa tâm điểm kết nối trung tâm Sài Gòn

Masterise Homes ra mắt SOLA - Đảo Ánh Dương - bán đảo villa vườn giữa tâm điểm kết nối trung tâm Sài Gòn

Masterise Homes chính thức ra mắt dự án SOLA - Đảo Ánh Dương - phân khu bán đảo villa vườn duy nhất tại trung tâm mới The Global City.
Việt Nam sẽ có 221 khu công nghiệp quy hoạch phát triển mới đến năm 2030

Việt Nam sẽ có 221 khu công nghiệp quy hoạch phát triển mới đến năm 2030

Việt Nam đến năm 2030 sẽ có 221 Khu Công nghiệp (KCN) quy hoạch phát triển mới, 76 KCN phát triển mở rộng và 22 KCN điều chỉnh quy hoạch.
Từ 18/2/2025, hàng nhập khẩu giá trị nhỏ không còn được miễn thuế giá trị gia tăng

Từ 18/2/2025, hàng nhập khẩu giá trị nhỏ không còn được miễn thuế giá trị gia tăng

Từ ngày 18/2/2025, theo Quyết định của Thủ tướng Chính phủ, các mặt hàng nhập khẩu có giá trị nhỏ sẽ phải nộp thuế giá trị gia tăng.
Sau chuyển giao bắt buộc, DongA Bank đổi tên thành Ngân hàng số Vikki

Sau chuyển giao bắt buộc, DongA Bank đổi tên thành Ngân hàng số Vikki

Ngân hàng TNHH MTV Đông Á (DongA Bank) vừa chính thức đổi tên thành Ngân hàng TNHH Một thành viên Số Vikki (Vikki Bank).
Mai Hữu Tín: Người kiến tạo những "cú bắt tay" tỷ đô

Mai Hữu Tín: Người kiến tạo những "cú bắt tay" tỷ đô

Được ví là "ông trùm” M&A “mát tay”, doanh nhân Mai Hữu Tín đã ghi dấu ấn sâu đậm trong giới kinh doanh Việt Nam.
“Bầu Đệ”: Kiên định, táo bạo và cống hiến

“Bầu Đệ”: Kiên định, táo bạo và cống hiến

Trong giới doanh nhân Việt Nam, cái tên Nguyễn Văn Đệ hay "Bầu Đệ" nổi bật như một hình mẫu của sự kiên định, táo bạo và tinh thần cống hiến.
Tư chất và thần thái Việt Nam bước vào kỷ nguyên mới

Tư chất và thần thái Việt Nam bước vào kỷ nguyên mới

Thập kỷ thứ 3 thế kỷ XXI, thế giới ở vào “khúc quanh” của sự phát triển và cấp bách chỉnh đốn trật tự phát triển bất thường, sắp xếp lại phương thức và lực lượng.
CEO Mai Kiều Liên: "Tôi muốn thế giới phải biết đến ngành sữa Việt Nam"

CEO Mai Kiều Liên: "Tôi muốn thế giới phải biết đến ngành sữa Việt Nam"

Khi nhắc đến biểu tượng thành công trong ngành công nghiệp sữa tại Việt Nam, không thể không nhắc tới bà Mai Kiều Liên, CEO của Công ty Vinamilk.
Doanh nhân Đỗ Duy Thái: Tạo dựng vị thế thép Việt trên bản đồ thế giới

Doanh nhân Đỗ Duy Thái: Tạo dựng vị thế thép Việt trên bản đồ thế giới

Cuối những năm 1980, ông Đỗ Duy Thái, Chủ tịch Công ty TNHH TM - SX Thép Việt nhận ra rằng ngành thép sẽ trở thành động lực quan trọng cho sự phát triển kinh tế và hạ tầng đất nước.
Chuyển đổi xanh cho thị trường bất động sản Việt Nam - xu hướng tất yếu để phát triển bền vững

Chuyển đổi xanh cho thị trường bất động sản Việt Nam - xu hướng tất yếu để phát triển bền vững

Ngày 19/2, Tạp chí điện tử Bất động sản Việt Nam (Reatimes) và Viện Nghiên cứu Bất động sản Việt Nam (VIRES) phối hợp tổ chức Lễ Vinh danh thương hiệu Bất động sản dẫn đầu năm 2024 - 2025; đồng thời công bố và triển khai đề án “Chuyển đổi xanh cho thị trư
"Kỷ nguyên mới" của thị trường bất động sản: Thích ứng để bứt phá, phát triển bền vững

"Kỷ nguyên mới" của thị trường bất động sản: Thích ứng để bứt phá, phát triển bền vững

Thị trường bất động sản Việt Nam năm 2025 được dự báo có nhiều cơ hội phát triển nhưng vẫn còn nhiều thách thức phải vượt qua.
Có bao nhiêu tiền tích lũy thì suy nghĩ đến việc mua nhà?

Có bao nhiêu tiền tích lũy thì suy nghĩ đến việc mua nhà?

Mua nhà là một trong những quyết định lớn nhất trong cuộc đời của mỗi người, đặc biệt là đối với người trẻ. Với tình hình giá bất động sản tăng cao và lãi suất không ngừng thay đổi, câu hỏi đặt ra là: khi nào là thời điểm thích hợp để mua nhà? Có bao nhiê
Xu hướng đầu tư bất động sản dịch chuyển ra khu vực ngoài trung tâm sẽ ngày càng được định hình rõ nét

Xu hướng đầu tư bất động sản dịch chuyển ra khu vực ngoài trung tâm sẽ ngày càng được định hình rõ nét

Theo Hội Môi giới Bất động sản Việt Nam (VARS), các nhà đầu tư bất động sản đang tăng tốc dịch chuyển đầu tư sang vùng ven thành phố và các tỉnh, thành lân cận nơi quỹ đất còn dư địa và hạ tầng giao thông đang được đầu tư mạnh.
Masterise Homes ra mắt SOLA - Đảo Ánh Dương - bán đảo villa vườn giữa tâm điểm kết nối trung tâm Sài Gòn

Masterise Homes ra mắt SOLA - Đảo Ánh Dương - bán đảo villa vườn giữa tâm điểm kết nối trung tâm Sài Gòn

Masterise Homes chính thức ra mắt dự án SOLA - Đảo Ánh Dương - phân khu bán đảo villa vườn duy nhất tại trung tâm mới The Global City.
Trứng gà cà gai leo Sadu: Điểm khác biệt làm nên "giá trị vàng"

Trứng gà cà gai leo Sadu: Điểm khác biệt làm nên "giá trị vàng"

Trứng gà cà gai leo Sadu là kết tinh của tâm huyết, sáng tạo và ứng dụng công nghệ cao vào nông nghiệp, mang đến sản phẩm an toàn, bổ dưỡng cho người tiêu dùng.
Người đưa bưởi Lam Điền lên bản đồ OCOP

Người đưa bưởi Lam Điền lên bản đồ OCOP

Doanh nhân Nguyễn Tiến Luyện đã đạt được nhiều thành tựu đáng kể trong lĩnh vực nông nghiệp, đặc biệt là với sản phẩm bưởi OCOP tại xã Lam Điền, huyện Chương Mỹ, Hà Nội.
Hơn 2,3 triệu lượt hộ nghèo, đối tượng chính sách được vay vốn chính sách

Hơn 2,3 triệu lượt hộ nghèo, đối tượng chính sách được vay vốn chính sách

Năm 2024, với tổng nguồn vốn tín dụng đạt gần 377.000 tỷ đồng, Ngân hàng Chính sách xã hội đã hỗ trợ hàng triệu hộ nghèo và đối tượng chính sách.
Bánh chưng Tranh Khúc: Hương vị Tết từ làng nghề OCOP

Bánh chưng Tranh Khúc: Hương vị Tết từ làng nghề OCOP

Được công nhận là sản phẩm OCOP, bánh chưng Tranh Khúc không chỉ lưu giữ hương vị truyền thống mà còn khẳng định vị thế thương hiệu của mình trên thị trường.
Đông trùng hạ thảo – "Thảo dược vàng" của huyện Thanh Trì

Đông trùng hạ thảo – "Thảo dược vàng" của huyện Thanh Trì

Huyện Thanh Trì (Hà Nội) không chỉ nổi tiếng với những làng nghề truyền thống mà còn khẳng định trên “bản đồ” nông nghiệp công nghệ cao với sản phẩm "thảo dược vàng".

AI

Xu hướng thị trường bất động sản 2025 và hiến kế giải pháp giải nhiệt thị trường

Xu hướng thị trường bất động sản 2025 và hiến kế giải pháp giải nhiệt thị trường

Cuộc trò chuyện giữa ông Nguyễn Quốc Khánh - Phó CT Hội Môi giới BĐS VN - Chủ tịch Công ty CP Đầu tư và phân phối DTJ và chuyên gia AI LiLy Phạm về “Xu hướng BĐS 2025 và hiến kế giải pháp giải nhiệt thị trường”.
Kỳ vọng và tiềm năng tăng giá của đất Đan Phượng

Kỳ vọng và tiềm năng tăng giá của đất Đan Phượng

Cuộc trò chuyện giữa chuyên gia AI Lily Phạm với ông Nguyễn Văn Ngọc - Phó Tổng Giám đốc sàn bất động sản Newstarland về vấn đề kỳ vọng và tiềm năng tăng giá của đất Đan Phượng - Hà Nội.
Giá chung cư Hà Nội năm 2025 có giảm và kinh nghiệm mua nhà

Giá chung cư Hà Nội năm 2025 có giảm và kinh nghiệm mua nhà

Cuộc trò chuyện giữa chuyên gia AI Lily Phạm với bà Hồ Thị Thu Mai - Giám đốc Sàn Bất động sản Nhà Ở Ngay về vấn đề: Giá chung cư Hà Nội năm 2025 có giảm và kinh nghiệm mua nhà.
Phiên bản di động