NHNN: Phát hiện trường hợp thế chấp sổ kiệm ngoại tệ vay tiền đồng để gửi tiết kiệm

Kể từ 1/9, theo quy định mới tại Thông tư 06/2023, các ngân hàng sẽ không được cho vay vốn để khách gửi tiền tiết kiệm. Ảnh minh hoạ

Tại Thông tư 06, NHNN đã bổ sung quy định tạo điều kiện cho TCTD được xem xét, quyết định cho khách hàng vay để trả nợ trước hạn khoản vay tại TCTD khác phục vụ nhu cầu đời sống, thay vì chỉ quy định đối với khoản vay phục vụ sản xuất kinh doanh như tại Thông tư 39 hiện hành. Điều này tạo điều kiện cho khách hàng tăng khả năng tiếp cận vốn tín dụng ngân hàng, có thêm cơ hội lựa chọn dịch vụ và tiện ích tốt hơn tại các TCTD khác (nếu có).

NHNN cũng bổ sung quy định TCTD được xem xét, quyết định cho khách hàng vay để trả khoản vay nước ngoài dưới hình thức mua bán hàng hóa trả chậm để tạo điều kiện cho khách hàng vay vốn phục vụ nhu cầu này.

Mới đây, NHNN cũng có giải thích về một số quy định mới của Thông tư 06.

Thứ nhất, về nội dung khách hàng vay mua nhà, xây sửa nhà phải có phương án, dự án nhu cầu vốn, Thông tư 06 bổ sung quy định khách hàng phải có phương án, dự án đối với nhu cầu vốn này để TCTD có đầy đủ thông tin về mục đích vay vốn của khách hàng và để đảm bảo giám sát việc khách hàng sử dụng vốn vay đúng mục đích.

Điều này xuất phát từ thực tế thời gian qua, TCTD cho khách hàng vay vốn để mua nhà ở, xây dựng, cải tạo nhà ở; nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất để xây nhà ở thường với số tiền có giá trị khá lớn

Đối với các nhu cầu vay vốn phục vụ đời sống khác, TCTD tiếp tục thực hiện theo các quy định tại Thông tư 39; theo đó phương án sử dụng vốn của khách hàng chỉ cần có thông tin về tổng nguồn vốn cần sử dụng, mục đích sử dụng vốn, thời gian sử dụng vốn, và nguồn trả nợ của khách hàng, mà không cần phải xây dựng phương án, dự án cụ thể phục vụ nhu cầu đời sống.

Thứ hai, Thông tư 06 bổ sung các nhu cầu vốn không được cho vay để góp phần đảm bảo an toàn, hiệu quả, hạn chế rủi ro phát sinh trong hoạt động cho vay của TCTD đối với khách hàng, kiểm soát việc khách hàng sử dụng vốn vay đúng mục đích, nâng cao chất lượng tín dụng, nhưng vẫn đảm bảo phù hợp với nhu cầu thực tế.

Những nhu cầu vốn này cũng đã được NHNN cảnh báo TCTD thời gian qua như: vay vốn để gửi tiền; để thanh toán tiền góp vốn, mua, nhận chuyển nhượng phần vốn góp của công ty trách nhiệm hữu hạn, công ty hợp danh; góp vốn, mua, nhận chuyển nhượng cổ phần của công ty cổ phần chưa niêm yết trên thị trường chứng khoán hoặc chưa đăng ký giao dịch trên hệ thống giao dịch Upcom.

Ngoài ra không được cho vay để thanh toán tiền góp vốn theo hợp đồng góp vốn, hợp đồng hợp tác đầu tư hoặc hợp đồng hợp tác kinh doanh để thực hiện dự án đầu tư không đủ điều kiện đưa vào kinh doanh theo quy định của pháp luật tại thời điểm TCTD quyết định cho vay, để bù đắp tài chính.

Thứ ba, về quy định không được cho vay để gửi tiền, NHNN cho biết thêm, thời gian qua, qua công tác thanh tra, giám sát có phát sinh trường hợp TCTD đã thực hiện cho vay để chứng minh khả năng tài chính của khách hàng vay khi đi lao động, học tập ở nước ngoài dưới hình thức vay tiền để gửi tiết kiệm hoặc khách hàng thế chấp sổ tiết kiệm ngoại tệ vay tiền đồng để gửi tiết kiệm.

Liên quan đến vấn đề này, NHNN đã có văn bản số 9565/NHNN-CSTT ngày 06/12/2019 cảnh báo các TCTD. "Bản chất của tiền gửi tiết kiệm và giao dịch chứng minh tài chính của khách hàng phải hình thành từ chính nguồn tiền của khách hàng; không phải là tiền đi vay từ ngân hàng", NHNN khẳng định.

Theo đó, Thông tư 06 bổ sung quy định TCTD không được cho vay vốn để gửi tiền nhằm đảm bảo kiểm soát sử dụng vốn vay đúng mục đích và kiểm soát rủi ro khoản vay cũng như đảm bảo phù hợp với bản chất của tiền gửi tiết kiệm, bản chất giao dịch chứng minh tài chính.

Ngân hàng Nhà nước cấm các tổ chức tín dụng cho khách hàng vay vốn để gửi tiết kiệm Kể từ ngày 1/9, Ngân hàng Nhà nước cấm các tổ chức tín dụng cho khách vay vốn để gửi tiền, thanh toán tiền mua, ...