Trình bổ sung hơn 6,7 nghìn tỷ đồng cải thiện năng lực tài chính Agribank

Bộ Tài chính vừa cho biết, cơ quan này đã trình Chính phủ trình Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội ban hành Quyết định bổ sung vốn điều lệ cho Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam – Agribank.

Mức vốn trình cấp thêm là 6.753 tỷ đồng, trong dự toán ngân sách nhà nước năm 2023 (Nghị quyết số 70/2022/QH15 ngày 11/11/2022 về phân bổ ngân sách trung ương năm 2023).

Trước đó, từ năm 2020 Ngân hàng Nhà nước, rồi Chính phủ lần lượt đề xuất Quốc hội duyệt bổ sung 3.500 tỷ đồng vốn điều lệ cho Agribank, qua nhiều lần họp bàn và khá lâu sau đó mới chính thức được cụ thể hóa. Tuy nhiên, mức cấp bổ sung này vẫn chưa đủ thúc đẩy năng lực tài chính của Agribank cho nhu cầu phát triển.

Để đảm bảo các cân đối, thời gian qua Agribank liên tục phải phát hành trái phiếu kỳ hạn dài và lãi suất cao hơn thông thường để kê vốn. Mới đây nhất, giữa tháng 12/2022, ngân hàng này cho biết sẽ tiếp tục chào bán 10 nghìn tỷ đồng trái phiếu ra công chúng, kỳ hạn 8 năm để tăng vốn cấp 2 - một trong những điều kiện để giữ tỷ lệ an toàn vốn.

Ở lô trái phiếu cần huy động trên, lãi suất áp dụng là lãi suất thả nổi, được tính bằng lãi suất tham chiếu (bình quân lãi suất tiền gửi tiết kiệm cá nhân bằng VND, kỳ hạn 12 tháng, trả lãi cuối kỳ được niêm yết của 4 ngân hàng BIDV, VietinBank, Agribank, Vietcombank tại ngày xác định lãi suất) cộng biên độ 1,6%/năm vào 5 năm đầu và 3,1%/năm vào 3 năm cuối. Như vậy Agribank phải chấp nhận chi phí lãi suất cao hơn để có nguồn cân đối trên.

Agribank là một trong các ngân hàng thương mại Nhà nước đóng vai trò chủ lực trong hệ thống ngân hàng, có mạng lưới rộng lớn nhất với gần 2.300 chi nhánh và phòng giao dịch trên khắp cả nước và có tỷ trọng cho vay lĩnh vực nông nghiệp và nông thôn lớn (lĩnh vực này thường chiếm khoảng 50-70% tổng dư nợ của Agribank).

Đáng chú ý, đây cũng là ngân hàng thương mại đang gánh quy mô tổng tài sản quá lớn, thường dẫn đầu hệ thống, trong khi quy mô vốn điều lệ lại ngày càng thiếu cân đối. Những năm gần đây quy mô vốn điều lệ của Agribank thậm chí đã tụt lại phía sau so với nhiều ngân hàng khác, kể cả các ngân hàng cổ phần tư nhân.

Do chưa cổ phần hóa, việc tăng vốn của Agribank hoàn toàn phụ thuộc vào ngân sách nên tốc độ tăng vốn rất chậm, hệ số an toàn vốn (CAR) thấp, không đáp ứng được nhu cầu phát triển của ngân hàng cũng như nhu cầu vốn của nền kinh tế. Kế hoạch cổ phần hóa ngân hàng này cũng đã đặt ra nhiều năm qua, nhưng cho đến nay vẫn chưa có thông tin về khả năng triển khai.

Chính vì vậy, dù có thị phần huy động, thị phần tín dụng và tổng tài sản lớn thứ nhì hệ thống (sau BIDV), lại cho vay chủ yếu lĩnh vực ưu tiên, nhưng room tín dụng mà Agribank được cấp vẫn ở mức thấp so với nhiều ngân hàng thương mại khác do năng lực tài chính hạn chế với thực trạng vốn điều lệ nói trên.

Tính đến cuối năm 2022, tổng tài sản của Agribank đạt 1,7 triệu tỷ đồng; nguồn vốn đạt trên 1,6 triệu tỷ đồng; tổng dư nợ cho vay nền kinh tế đạt trên 1,4 triệu tỷ đồng.