Trình độ tiếng Anh của người lao động Việt là một vấn đề đáng quan ngại

ManpowerGroup Việt Nam vừa công bố kết quả cuộc khảo sát định kỳ về Xu hướng tuyển dụng tại Việt Nam trong giai đoạn quý 3 và quý 4/2022. Cuộc nghiên cứu được thực hiện trong bối cảnh nền kinh tế tiếp tục phục hồi mạnh mẽ; các doanh nghiệp tại Việt Nam đã và đang quay lại trạng thái bình thường mới theo hướng thích ứng ngày một linh hoạt và chủ động hơn.

Theo ManpowerGroup, tại thời điểm khảo sát, có đến hơn 70% nhà tuyển dụng cho biết hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp đã khôi phục từ 50% trở lên so với lúc trước dịch COVID-19. Tuy nhiên, vẫn còn 12% doanh nghiệp thừa nhận đang chịu ảnh hưởng không nhỏ bởi đại dịch.

Về tổng thể, hoạt động sản xuất kinh doanh khởi sắc cũng khiến nhu cầu tuyển dụng trong nhiều nhóm ngành nghề tiếp tục tăng lên, dù số liệu cho thấy, mức tăng có phần khiêm tốn hơn giai đoạn 6 tháng trước.

Theo đó, có tới 88% doanh nghiệp tham gia có ý định gia tăng tuyển dụng hay duy trì số nhân sự hiện tại – giảm nhẹ so với tỷ lệ tương ứng của hai quý đầu năm 2022 là 95%.

Theo nhóm nghiên cứu, triển vọng tuyển dụng được kỳ vọng tăng trong vòng 6 tháng tới thể hiện rõ nhất trong các lĩnh vực Sản xuất & Chế biến Chế tạo, Bán sỉ, Bán lẻ & Thương mại, Tài chính – Ngân hàng, Dịch vụ Tư vấn chuyên nghiệp, Xây dựng, Dịch vụ Lưu trú, Ăn uống & Giải trí, và Bất động sản.

Với cuộc khảo sát thực hiện trên hơn 100 nhà tuyển dụng thuộc toàn toàn bộ 21 ngành nghề, lĩnh vực của nền kinh tế..., báo cáo nghiên cứu trên đã cung cấp một số dữ liệu khá trực quan, cụ thể về tình hình nhân lực và xu hướng tuyển dụng của thị trường lao động Việt Nam trong giai đoạn...

NGÀNH SẢN XUẤT & CHẾ BIẾN CHẾ TẠO LÀ "ĐẦU TÀU" VỀ GIA TĂNG TUYỂN DỤNG

Theo nhóm nghiên cứu, tình hình căng thẳng tại Ukraine cũng như những yếu tố bất lợi như giá năng lượng và hàng hóa tăng cao, lạm phát, điều kiện tài chính có xu hướng thắt chặt và gián đoạn chuỗi cung ứng đang khiến các doanh nghiệp trong nước thận trọng hơn khi giải quyết bài toán kinh doanh.

Và đây cũng được coi là một trong những nguyên nhân quan trọng khiến nhu cầu sử dụng dịch vụ nhân sự có xu hướng chững lại so với nửa đầu năm 2022.

Theo kết quả khảo sát, triển vọng tuyển dụng được kỳ vọng tăng trong nửa cuối năm được thể hiện rõ nhất trong 7 lĩnh vực hàng đầu, bao gồm Sản xuất & Chế biến Chế tạo, Bán sỉ, Bán lẻ & Thương mại, Tài chính - Ngân hàng, Dịch vụ Tư vấn chuyên nghiệp, Xây dựng, Dịch vụ Lưu trú, Ăn uống & Giải trí, và Bất động sản.

Trong đó, ngành Sản xuất & Chế biến Chế tạo với vai trò là mũi nhọn của nền kinh tế hiện chiếm 19% trên tổng số doanh nghiệp dự kiến gia tăng tuyển dụng. Cùng với đà phục hồi của hoạt động thương mại, dịch vụ và du lịch - lĩnh vực Bán sỉ, Bán lẻ & Thương mại ở vị trí thứ 2 với tỷ lệ 12,7%...

HÌNH THỨC LÀM VIỆC LINH HOẠT NGÀY CÀNG PHỔ BIẾN

Sau đại dịch, rất nhiều thói quen của người lao động, doanh nghiệp đã dần thay đổi và trở nên phổ biến. Nhiều sự thay đổi thậm chí vẫn được tiếp tục áp dụng và nhân rộng khi "bình thường mới" đã diễn ra.

Kết quả nghiên cứu cho thấy, về cơ bản mô hình làm việc truyền thống vẫn đang chiếm ưu thế trong hoạt động của doanh nghiệp. Hơn một nửa (51%) doanh nghiệp vẫn quyết định sẽ duy trì mô hình làm việc truyền thống như thời điểm trước dịch trong vòng 6 tháng tới.

Tuy nhiên, có hơn 1/3 (34%) đơn vị tham gia khảo sát đang hướng tới áp dụng hình thức làm việc linh hoạt (kết hợp làm việc tại công sở và làm việc từ xa) như một xu hướng làm việc gia tăng mạnh trên toàn cầu.

Bên cạnh đó, hai hình thức làm việc linh hoạt khác còn khá mới mẻ là "Linh hoạt về thời gian bắt đầu & kết thúc công việc" và "cho phép nhân viên lựa chọn nơi làm việc" hiện không được nhiều doanh nghiệp tại Việt Nam quan tâm, với tỷ lệ lần lượt là 13% và 2%.

57% doanh nghiệp gặp khó khi muốn tìm lao động "được việc"

Trong bối cảnh toàn cầu hóa, doanh nghiệp có nhu cầu tuyển dụng nhân sự có trình độ, kỹ năng tại Việt Nam ngày càng cao và yêu cầu khắt khe hơn.

Song về cơ bản, đa phần nhu cầu tuyển dụng của các doanh nghiệp tham gia khảo sát vẫn tập trung nhiều ở nhóm giữa của nấc thang nghề nghiệp.

Trong đó, có gần 50% doanh nghiệp có kế hoạch tuyển dụng các vị trí chuyên viên có ít nhất từ 6 tháng kinh nghiệm trở lên; 18% đơn vị có nhu cầu tuyển dụng các vị trí quản lý cấp trung...

Cùng với nhu cầu nhân lực có kỹ năng tay nghề cao lẫn lao động phổ thông gia tăng, khảo sát cũng cho thấy, các doanh nghiệp thuộc nhiều lĩnh vực đang đối mặt với không ít thách thức trong tuyển dụng.

Theo đó, có tới 57% đơn vị tham gia khảo sát gặp khó khăn trong việc tìm được lao động đáp ứng nhu cầu của họ và chỉ 4% công ty cho hay việc tuyển dụng là "tương đối dễ dàng".

Đáng chú ý, 2 ngành đang khát lao động nhất là Sản xuất & Chế biến Chế tạo và Bán sỉ, Bán lẻ & Thương mại cũng lại chính là 2 lĩnh vực đứng top đầu trong việc khó tuyển dụng nhân sự nhất.

NHU CẦU SỬ DỤNG LAO ĐỘNG THỜI VỤ GIA TĂNG

Theo nghiên cứu của ManpowerGroup, sử dụng lao động thời vụ đang trở thành một chiến lược cung ứng nhân lực quan trọng và được các quốc gia áp dụng ngày càng nhiều trong những năm gần đây.

Xu hướng lao động này cũng được phản ánh qua kết quả khảo sát. Trong đó, có tới 45% công ty cho biết họ có ý định sử dụng lao động thời vụ trong 3 - 6 tháng tới.

Lao động thời vụ được hiểu là những người chỉ làm việc với doanh nghiệp trong một thời gian nhất định, quan hệ lao động sẽ kết thúc ngay sau khi công việc được hoàn tất.

Về tính hiệu quả, việc sử dụng lao động thời vụ hay lao động tạm thời cho phép doanh nghiệp tiếp cận với nguồn nhân lực có bộ kỹ năng phù hợp, và tiết giảm chi phí vận hành.

Đồng thời, nguồn lao động này còn thích hợp với chế độ làm việc linh hoạt không bị ràng buộc thời gian, sẵn sàng thích ứng với yêu cầu công việc đột xuất của doanh nghiệp.

Thêm vào đó, lao động thời vụ giúp các công ty dễ dàng điều chỉnh số lượng nhân viên theo kế hoạch sản xuất, giúp tiết kiệm được chi phí khi sử dụng lao động cố định.

BÁO ĐỘNG VỀ KỸ NĂNG MỀM VÀ NGOẠI NGỮ

Có một điểm quan ngại không mới nhưng tiếp tục được đề cập trong báo cáo lần này của ManpowerGroup Việt Nam - đó là điểm yếu về kỹ năng mềm và ngoại ngữ của người lao động Việt Nam.

Từ kinh nghiệm tuyển dụng thực tiễn, doanh nghiệp cho biết, có một bộ phận không nhỏ người lao động chưa thể đáp ứng được yêu cầu về kỹ năng mềm trong bối cảnh tăng cường số hóa và hội nhập. Trong đó, kỹ năng ngoại ngữ, được cho là một trong những nguyên nhân khiến việc tuyển dụng gặp nhiều khó khăn.

Theo nhóm nghiên cứu, từ thực tế ngay tại các doanh nghiệp khảo sát, trình độ tiếng Anh của người lao động là một vấn đề đáng quan ngại. Trong đó, có đến 24% công ty tiết lộ tỷ lệ nhân viên sử dụng tốt tiếng Anh rất thấp, chỉ đạt dưới 50% tổng số nhân viên.

Đáng lưu ý, có đến 30% doanh nghiệp thừa nhận chưa có nổi 10% người lao động có đủ năng lực tiếng Anh cần thiết để làm việc.