Góc nhìn khác về nới room tín dụng và khả năng thị trường phục hồi vững chắc

Đề cập về việc nới room tín dụng cũng như một số ngân hàng rục tịch hạ lãi suất, ông Trần Thăng Long, Giám đốc Phân tích CTCK BIDV (BSC) đánh giá thanh khoản trên thị trường rất quan trọng, gần như quan trọng nhất.

“Chúng ta thử hình dung cách đây 2 tháng khi chúng ta đổ xăng, ban đầu chúng ta quan tâm đến việc giá xăng bao nhiêu, nhưng khi việc bán hàng hơi khó khăn, thôi thà giá cao nhưng sản lượng dồi dào vẫn tốt hơn vì nhu cầu là thiết yếu. Nguồn tiền trên thị trường cũng như vậy”, ông Long nói.

Trên thị trường thời gian vừa rồi xuất hiện khó khăn nhất định trong thanh khoản. Rất nhiều doanh nghiệp có nhu cầu đi vay để chuẩn bị cho mùa kinh doanh cuối năm rất khó khăn, hay cá nhân đi vay cũng như vậy. Theo ông Long, những động thái gần đây của ngân hàng giảm lãi suất, chính sách NHNN trong thời gian gần cho thấy có dấu hiệu làm cho giảm bớt căng thẳng về thanh khoản trên thị trường. Vị này đánh giá là những chính sách quan trọng.

Giám đốc Phân tích BSC nhận định, thị trường chứng khoán rất nhạy và nhạy nhất với thông tin vĩ mô, đặc biệt liên quan đến các chính sách về tiền tệ. Theo đó, thanh khoản thị trường cải thiện, mức độ tự tin của doanh nghiệp, tình hình kinh doanh của doanh nghiệp tốt hơn và cũng tác động đến tâm lý nhà đầu tư tốt hơn. Mặc dù mặt bằng lãi suất vẫn đang ở mức cao không phải thấp, có thể năm sau vẫn ở mặt bằng lãi suất như thế này, nhưng thanh khoản cải thiện hơn, giúp doanh nghiệp rất nhiều, tác động đến các ngành trên thị trường.

Nhưng chuyên gia này cho rằng, một số ngành có sự tác động không giống nhau, bởi đòn bẩy của các doanh nghiệp từng ngành khác nhau. Có doanh nghiệp vay nợ nhiều, tỷ lệ nợ/vốn chủ cao, điển hình như bất động sản khá cao. Những ngành còn lại liên quan đến tiêu dùng ở tình trạng dư tiền nhiều hơn, nợ vay ít, lượng tiền ròng nhiều.

“Chúng ta hay nói rằng là các ông vua tiền mặt, họ có lợi thế rất lớn vì thời điểm hiện tại, các khoản tiền mặt họ để ngân hàng thu được lãi suất rất tốt. Tôi nghĩ đó cũng là những doanh nghiệp khi thị trường khó khăn thì họ vấn sống sót tốt”, ông Long lưu ý.

Trong khi đó, với kinh nghiệm từng điều hành 2 ngân hàng, ông Quan Đức Hoàng, Chủ tịch Quỹ A+ đưa ra góc nhìn khác.

Cụ thể, vị này cho rằng, việc nới room 1,5 – 2% về bản chất không tác động trực tiếp đến thị trường chứng khoán hay tạo thanh khoản cho thị trường. Vì lãi suất vừa rồi lên khá cao, vì những doanh nghiệp lưu trữ tiền mặt để đảm bảo thanh khoản rủi ro của họ nên huy động không đủ hàng, họ vẫn giữ lại.

“Trong thị trường ngân hàng không thiếu tiền, một số người nghĩ rằng thị trường bị siết nên ngân hàng không có tiền cho vay, không hẳn là như vậy. Đáng lẽ mua xe nhưng giữ lại chờ mấy tháng, mua nhà nhưng giữ lại, doanh nghiệp muốn đầu tư thôi giữ lại vài tháng sau. Vừa rồi chúng tôi gặp một tập đoàn làm bệnh viện, lẽ ra họ đã đầu tư 3.000 – 4.000 tỷ đồng nhưng họ lại nói thôi chờ năm sau xem thế nào đã, nên giờ đang giữ lại vài nghìn tỷ phòng thân”, ông Hoàng nêu.

Theo đó vị này cho rằng, không có vấn đề về thanh khoản, chỉ là mọi người đang giữ tiền. Vấn đề hiện nay, mở room để tăng trưởng thì cần doanh nghiệp vay, và câu chuyện bây giờ là phải giảm lãi suất vì không ai dám vay cũng như vay để làm gì.

“Như doanh nghiệp bất động sản, vật liệu xây dựng ở thời điểm này vay để làm gì? Tại sao chúng ta phải cần vay ở lúc này? Trừ khi chúng ta có những dự án, chúng ta có những kế hoạch kinh doanh. Nếu chúng ta thấy kế hoạch kinh doanh chưa khả quan thì chúng ta phải phòng thân. Tôi nghĩ giai đoạn phòng thân vẫn còn kéo dài một chút nữa để có những thông điệp, lạm phát của Mỹ dần dần sẽ rõ nét hơn, phải 1-2 quý nữa thị trường mới tốt hơn”, Chủ tịch quỹ A+ nhìn nhận.

Xu hướng 2023?

Liên quan tới lãi suất, ông Quang Đức Hoàng chia sẻ, chuyên gia của A+ dự báo tháng 12, Cục Dự trữ liên bang Mỹ (Fed) tăng khoảng 50 điểm phần trăm. So sánh với lãi suất cơ sở cho vay khoảng 4,6%, 9 tháng trước chỉ 2,5%, nếu tăng 0,5% thì lên 5,1%.

Chuyên gia cho rằng, doanh nghiệp cần thêm vài quý “phòng thân” nữa, nhưng vẫn có cơ hội tiếp cận vốn đầu tư nước ngoài, như vốn vay, dù lãi suất tầm 8-9%, nhưng lãi suất hiện nay cũng đã khoảng 2 con số ở thị trường trong nước.

Vị này nêu, ngân hàng lớn nhất nước Mỹ trong mảng cho vay nhà đầu tư cá nhân - Bank of America cho biết, phần chi tiêu qua thẻ tín dụng của người dân vẫn còn khá cao, nên con số lạm phát hiện thì đang giảm nhưng xu hướng tương lai cộng thêm Noel sắp tới thì khả năng lạm phát vẫn duy trì cao, nên Fed vẫn phải tăng lãi suất.

Ông Trần Thăng Long cho rằng, 2023 vẫn là khó khăn, không phải là một năm dễ dàng cho nhà đầu tư hay doanh nghiệp, vì môi trường chung là mặt bằng lãi suất khá cao, trong khi các yếu tố bên ngoài đang ở trạng thái xấu đi có kiểm soát.

“Có vẻ các NHTW đang đi đúng hướng chính sách của họ, quy trình để đưa các nền kinh tế lớn vào pha hạ cánh mềm là ước muốn của rất nhiều NHTW, để làm điều đấy, họ không thể nào loại trừ yếu tố lạm phát ngay được, lạm phát và việc làm là yếu tố tác động lớn nhất đến ra quyết định của NHTW thời điểm này”, ông Thăng cho biết.

Theo ông Long, có thể mặt bằng lãi suất sẽ lên tiếp vào năm sau nhưng mức độ tăng không như năm nay. Có thể hình dung năm nay, Fed họp 8 lần tăng lãi suất 7 lần, năm sau họp 8 lần nhưng không thể tăng lãi suất được 7 lần. Vị này nêu quan điểm, trong 1 -2 quý tới mặt bằng lãi suất sẽ ổn định còn giảm hay không thì chưa chắc, còn nhiều yếu tố phức tạp khác.

“Việt Nam là thị trường cận biên, nhưng quy mô khá tiếp cận với thị trường mới nổi rồi, sức ảnh hưởng của chính sách, mặt bằng lãi suất từ bên ngoài sẽ ảnh hưởng khá lớn đến Việt Nam. Do vậy, đến năm sau chúng ta vẫn gặp thách thức nhất định về chi phí vốn, lãi suất. Nhưng tôi nghĩ là đâu đấy, khi nhà chính sách bắt đầu nhận ra mức tăng lãi suất của các quốc gia lớn, đặc biệt là Mỹ đạt đến đỉnh rồi thì lúc đấy sức ép trong nước cũng giảm”, GĐ Phân tích BSC nhận định.

Theo ông Long, thời điểm hiện tại, mặc dù chúng ta có sự phục hồi nhất định của TTCK, sức ép từ tỷ giá, lãi suất bắt đầu không căng thẳng như cách đây 2 tháng, nhưng sự thận trọng vẫn là cần thiết và doanh nghiệp cũng thận trọng. Chuyên gia cho rằng, sau 1-2 quý tới, khi mọi việc rõ hơn, thị trường sẽ phục hồi lạc quan hơn, vững chắc hơn.