Lý do người lao động thu nhập thấp khó mua nhà ở công nhân?

Ảnh minh hoạ

Bộ Xây dựng nhận được nhiều kiến nghị của cử tri nhiều tỉnh, thành về việc hiện rất ít người lao động thu nhập thấp mua được nhà ở công nhân do giá bán cao và công nhân không đáp ứng được những quy định về vay vốn, về điều kiện được mua. Cụ thể như Luật Nhà ở hiện hành quy định điều kiện để người lao động được mua nhà ở xã hội là không đóng thuế thu nhập cá nhân. Với quy định này, người lao động muốn thuê, mua nhà ở xã hội là rất khó.

Trả lời vấn đề này, tính nay trên địa bàn cả nước, đã hoàn thành 307 dự án nhà ở xã hội khu vực đô thị, quy mô xây dựng khoảng 157.100 căn, với tổng diện tích hơn 7,9 triệu m². Đang tiếp tục triển khai 294 dự án (bao gồm các dự án đang xây dựng và dự án đã được chấp thuận chủ trương đầu tư), với quy mô xây dựng khoảng 288.499 căn, với tổng diện tích khoảng 14,4 triệu m². Mặc dù đã đạt được một số kết quả quan trọng như nêu trên, nhưng vẫn chưa đạt mục tiêu đề ra.

Nguyên nhân được Bộ đưa ra chính là do thiếu quỹ đất phát triển nhà ở xã hội, nhà ở công nhân; cơ chế khuyến khích chủ đầu tư chưa thực chất, chưa đủ mạnh để thu hút doanh nghiệp; nguồn vốn vay ưu đãi còn nhiều hạn chế, điều kiện mua nhà ở xã hội còn vướng mắc.

Theo quy định của Luật Nhà ở năm 2014 thì các đối tượng thụ hưởng chính sách nhà ở xã hội (bao gồm cả hình thức mua, thuê, thuê mua) phải đồng thời đảm bảo 3 điều kiện về nhà ở, về cư trú và về thu nhập. Quy định này dẫn đến việc xác minh đối tượng, điều kiện... phức tạp, rườm rà, khó khăn cho người dân.

Hiện tại, Chính phủ đang tiếp thu, chỉnh lý Dự thảo Luật Nhà ở (sửa đổi) theo ý kiến của các Đại biểu Quốc hội sau khi lấy ý kiến lần thứ 1 tại Kỳ họp thứ 5, Quốc hội Khóa XV. Trong đó, để giảm bớt thủ tục, tháo gỡ các khó khăn vướng mắc trong việc xét duyệt đối tượng, điều kiện mua, thuê, thuê mua nhà ở xã hội, tại dự thảo Luật Nhà ở sửa đổi, Bộ Xây dựng đã đề xuất theo hướng:

Về điều kiện mua, thuê, thuê mua nhà ở xã hội, nhà lưu trú công nhân: Đối với trường hợp công nhân, người lao động thuê nhà lưu trú công nhân thì chỉ cần hợp đồng lao động và xác nhận đang làm việc của doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh hoặc doanh nghiệp kinh doanh hạ tầng khu công nghiệp; Trường hợp thuê nhà ở xã hội thì chỉ cần đáp ứng là đối tượng; Trường hợp mua, thuê mua nhà ở xã hội chỉ quy định đáp ứng 02 điều kiện là có thu nhập thấp, có khó khăn về nhà ở và bỏ điều kiện xác nhận cư trú.

Về vay vốn, dự thảo Luật Nhà ở (sửa đổi) tiếp tục kế thừa quy định của Luật Nhà ở năm 2014 theo hướng các đối tượng đủ điều kiện mua, thuê, thuê mua nhà ở xã hội (có hợp đồng mua - bán nhà ở xã hội với chủ đầu tư) thì thuộc nhóm đối tượng được vay vốn ưu đãi, điều kiện được vay phải đáp ứng quy định theo pháp luật về tín dụng.

Người lao động vẫn “khó” mua nhà ở xã hội