Sản phẩm Unilever VN an toàn, sao phải rút phiếu công bố chất lượng?

Trong bối cảnh Cục Quản lý Dược (Bộ Y tế) đang đẩy mạnh thanh tra, hậu kiểm và kiểm soát gắt gao mặt hàng mỹ phẩm – lĩnh vực vốn dĩ nhiều năm nay tồn tại “vùng xám” về chất lượng và nguồn gốc – việc một loạt doanh nghiệp, trong đó có Công ty TNHH Dịch vụ Phần mềm Human Offshore Partners (tên cũ là Công ty TNHH Thương mại Tổng hợp PH Việt Nam), tự nguyện xin rút số tiếp nhận phiếu công bố mỹ phẩm đang gây ra làn sóng hoài nghi lớn từ phía người tiêu dùng và giới quan sát thị trường.

Một số dòng sản phẩm nổi tiếng trên thị trường gồm sữa tắm, dầu gội dầu xả mang thương hiệu Dove, nước tẩy trang Bioderma.

Thông tin 14 số tiếp nhận phiếu công bố mỹ phẩm, bao gồm các dòng sản phẩm nổi tiếng như sữa tắm Dove, nước tẩy trang Bioderma bị thu hồi theo đề nghị tự nguyện của doanh nghiệp nêu trên thoạt đầu có vẻ là hoạt động hành chính bình thường.

“Tự nguyện” gây bất an hay có điều gì chưa minh bạch?

Tuy nhiên, điều đáng nói là hành động này diễn ra đúng thời điểm các cơ quan chức năng đang triển khai đợt cao điểm thanh tra hậu mãi, chống gian lận thương mại, sản xuất hàng giả, hàng kém chất lượng. Việc xin rút hồ sơ đồng loạt như vậy dấy lên nghi vấn về một động thái có dấu hiệu né tránh kiểm tra và thoái thác trách nhiệm đối với những sản phẩm có thể không đạt chuẩn.

Theo quy định, số tiếp nhận phiếu công bố mỹ phẩm là xác nhận việc doanh nghiệp đã khai báo với cơ quan quản lý về sản phẩm trước khi đưa ra thị trường, có hiệu lực trong vòng 5 năm. Nhưng điều này không đồng nghĩa sản phẩm đã được kiểm định chất lượng hay an toàn.

Việc rút số tiếp nhận cũng không làm mất đi hoàn toàn căn cứ xử lý nếu phát hiện vi phạm. Dẫu vậy, động thái này có thể gây khó khăn nhất định cho quá trình hậu kiểm và xác minh trách nhiệm pháp lý.

Ngày 29/5/2025, Cục Quản lý Dược (Bộ Y tế) đã ban hành Quyết định số 278/QĐ-QLD về việc thu hồi 14 số tiếp nhận Phiếu công bố sản phẩm mỹ phẩm do Công ty TNHH Dịch vụ phần mềm Human Offshore Partners (trước đây là Công ty TNHH Thương mại Tổng hợp PH Việt Nam) tự nguyện đề nghị thu hồi.

Điều khiến dư luận bức xúc là với các sản phẩm có thương hiệu nổi tiếng như Dove hay Bioderma, vốn được người tiêu dùng mặc định là đáng tin cậy thì việc bị rút số tiếp nhận, dù là do bên đại diện phân phối không chính hãng thực hiện, vẫn gây hoang mang lớn.

Người tiêu dùng khó phân biệt đâu là hàng phân phối chính hãng bởi hình thức, bao bì có thể giống hệt nhau, trong khi kênh phân phối đa dạng và thiếu kiểm soát. Điều này đặt ra câu hỏi về trách nhiệm của doanh nghiệp nhập khẩu, phân phối và cả vai trò kiểm soát của cơ quan chức năng.

Về phía Unilever Việt Nam, đơn vị chính thức phân phối sản phẩm Dove tại Việt Nam đã nhanh chóng lên tiếng phân trần rằng các sản phẩm bị thu hồi không liên quan đến họ, mà do một công ty khác đưa ra thị trường. Dove khẳng định hàng do Unilever Việt Nam sản xuất và bán đều hợp pháp, an toàn!

Tuy vậy, câu hỏi đặt ra là vì sao một đơn vị không phải chính hãng lại có thể công bố và phân phối những sản phẩm cùng thương hiệu trên thị trường? Phải chăng đang tồn tại một lỗ hổng trong quản lý quy trình công bố và lưu hành mỹ phẩm tại Việt Nam?

Một trong những bất cập lớn của thị trường mỹ phẩm là quy trình công bố sản phẩm hiện nay quá dễ dàng và thiếu chiều sâu. Theo quy định, chỉ cần khai báo hồ sơ phù hợp, doanh nghiệp có thể nhận số tiếp nhận và phân phối sản phẩm mà không cần trải qua một quy trình thẩm định kỹ lưỡng về chất lượng hay an toàn. Chính vì vậy, nhiều sản phẩm chỉ “qua cửa giấy tờ” đã có thể lưu thông trên thị trường với cái mác “đã công bố với Bộ Y tế”.

Việc rút số tiếp nhận không đi kèm kiểm tra thực địa, kiểm định chất lượng càng khiến người tiêu dùng cảm thấy mình đang bị “đặt cược” khi mua mỹ phẩm, đặc biệt là với các sản phẩm nhập khẩu từ Nhật Bản, Pháp hoặc các quốc gia có tiêu chuẩn cao. Liệu những sản phẩm này có thực sự tuân thủ tiêu chuẩn của quốc gia sản xuất và phù hợp với điều kiện sử dụng tại Việt Nam?

Cần siết chặt hậu kiểm và truy vết trách nhiệm

Cục Quản lý Dược khẳng định, dù doanh nghiệp xin rút số tiếp nhận, nếu phát hiện vi phạm trong lưu thông sản phẩm cơ quan chức năng vẫn có thể xử lý. Tuy nhiên, từ “có thể” đến “đã xử lý” là một chặng đường dài, đòi hỏi sự quyết liệt và nguồn lực tương xứng của cơ quan chức năng.

Nước tẩy trang Bioderma Sebium H2O của thương hiệu Bioderma.

Trong khi đó, người tiêu dùng cần nhiều hơn là những lời trấn an. Họ cần một hệ thống kiểm soát minh bạch, có thể truy xuất nguồn gốc sản phẩm dễ dàng và được bảo vệ trước những rủi ro đến từ thị trường mỹ phẩm đầy biến động.

Việc các doanh nghiệp ồ ạt rút số công bố trong bối cảnh thanh kiểm tra diễn ra đồng loạt càng cho thấy dấu hiệu bất thường. Có thể không phải tất cả đều nhằm né tránh hậu kiểm, nhưng sự đồng loạt và trùng thời điểm là dấu hiệu đủ để giới quản lý cần xem xét nghiêm túc và có hành động cụ thể.

“Động thái” rút phiếu công bố sản phẩm hàng loạt cần được soi xét không chỉ dưới góc độ quản trị doanh nghiệp, mà còn là một bài kiểm tra về trách nhiệm xã hội và đạo đức kinh doanh.

Một doanh nghiệp kinh doanh mỹ phẩm không chỉ bán một sản phẩm, mà đang bán sự an tâm, sự tin tưởng từ người tiêu dùng. Mọi hành động có dấu hiệu thoái thác trách nhiệm, né tránh giám sát đều là “đòn” giáng mạnh vào niềm tin đã gây dựng dù là trực tiếp hay gián tiếp.

Về phía cơ quan chức năng, đã đến lúc cần một cuộc “tái thiết” toàn diện quy trình công bố và kiểm tra mỹ phẩm. Cần minh bạch hóa và công khai danh sách các đơn vị phân phối chính hãng.

Đồng thời, xử lý nghiêm những đơn vị lợi dụng kẽ hở để lưu thông hàng hóa không đảm bảo chất lượng, gây hại cho người tiêu dùng và uy tín của các thương hiệu lớn.

Việc hàng loạt doanh nghiệp xin rút số tiếp nhận phiếu công bố mỹ phẩm, nếu không có một cơ chế hậu kiểm chặt chẽ và thông tin minh bạch sẽ khiến thị trường trở nên hỗn loạn và người tiêu dùng tiếp tục trở thành nạn nhân của “mỹ phẩm trên giấy”.

Đây là thời điểm để ngành quản lý dược và mỹ phẩm chứng minh năng lực, sự minh bạch và trách nhiệm của mình không chỉ bằng văn bản, mà bằng hành động cụ thể và thiết thực.

Người tiêu dùng có quyền đòi hỏi sự an toàn, minh bạch và trung thực từ các sản phẩm chăm sóc sức khỏe cá nhân. Đó không chỉ là quyền lợi, mà là nền tảng cho một thị trường lành mạnh và một xã hội văn minh.

TP.HCM: Tạm giữ hàng trăm nghìn mỹ phẩm, thực phẩm chức năng nhập lậu Cục Quản lý thị trường TP.HCM vừa bất ngờ kiểm tra nhiều công ty trên địa bàn thành phố, phát hiện hàng trăm nghìn sản ...

TP.HCM: Tạm giữ lô mỹ phẩm nhập lậu trị giá gần 6 tỷ đồng Tại điểm kinh doanh, lực lượng chức năng đã ghi nhận gần 92.000 mặt hàng mỹ phẩm, chủ yếu là kem tẩy tế bào chết, ...

Phát hiện 20 tấn nước hoa và mỹ phẩm nghi giả nhãn hiệu Chanel, Gucci, Dior Hơn 20 tấn hàng hóa với 76.800 sản phẩm là nước hoa, mỹ phẩm nghi giả nhãn hiệu Lancom, Versace, Giorgio, Armani, Dior, Chanel, Gucci,... ...