Bảo hiểm xã hội với loạt tình trạng đáng báo động

19/10/2022 16:00 Tài chính KHÁNH PHƯƠNG
Điển hình như tình trạng mức tiền lương tháng làm căn cứ đóng bảo hiểm xã hội thấp hơn cả mức chuẩn nghèo, lương hưu thấp hơn cả mức sống trung bình…

Đáng chú ý, trong giai đoạn 2016 - 2021 có tổng cộng khoảng hơn 4,06 triệu lượt người hưởng chế độ bảo hiểm xã hội một lần (khoảng 675 nghìn người/năm), trong khi cũng cả giai đoạn cũng chỉ phát triển thêm được 4,23 triệu người tham gia.

Loạt thực trạng trên được Ủy ban Xã hội của Quốc hội cho rằng cần quan tâm, sau giám sát chuyên đề về tình hình thực hiện chính sách, pháp luật về bảo hiểm xã hộI (BHXH) giai đoạn 2016 - 2021.

Kết quả giám sát chuyên đề này vừa được gửi tới các vị đại biểu Quốc hội.

Báo cáo cho biết, theo số liệu của BHXH Việt Nam, giai đoạn 2016 - 2021, đến năm 2021 Số tham gia BHXH đạt khoảng 16.546.827 người (trong đó số tham gia BHXH bắt buộc là 15.097007 người, tự nguyện là 1.449.820 người), chiếm khoảng 33,8% lực lượng lao động trong độ tuổi.

Số người tham gia bảo hiếm thất nghiệp (BHTN) là 13.394.943 người; số đơn vị tham gia BHXH đã tăng từ 334.432 lên 613.645.

Cơ quan giám sát lưu ý, đến hết năm 2021, đối tượng tham gia BHXH bắt buộc mới đạt 33,8% lực lượng lao động trong độ tuổi, lực lượng trong độ tuổi lao động tham gia BHTN mới đạt 29,76%.

Đề cập kết quả thu, báo cáo cho biết, số thu BHXH năm 2021 đạt hơn 269,1 nghìn tỷ đồng, so với năm 2016 tương ứng với số tăng đối tượng là 26,74% và tăng thu đạt tỷ lệ 53,26%.

Đáng chú ý là mức lương bình quân tháng làm căn cứ đóng BHXH bắt buộc năm 2021 là 5.698.469 đồng, tăng 32% so với năm 2016, tuy nhiên, tính theo giai đoạn thì hằng năm cũng chỉ tăng khoảng 6% (đã loại trừ năm 2021 không tăng tiền lương).

Như vậy, mức tăng chỉ tương ứng với mức tăng lương tối thiểu vùng, kết quả giám sát nêu rõ.

Đáng chú ý hơn là mức lương bình quân tháng làm căn cứ đóng BHXH tự nguyện năm 2021 là 1.282.521 đồng, giảm gần 40% so với năm 2016.

Vấn đề cần quan tâm, theo Ủy ban Xã hội, đối với nhóm tham gia BHXH bắt buộc, so với năm 2016, tỷ lệ tăng đối tượng là 17,47% và tỷ lệ tăng thu là 51% (gần gấp 3 lần so với tỷ lệ tăng đối tượng).

Tuy nhiên, đối với nhóm tham gia BHXH tự nguyện so với năm 2016 dù đều có xu hướng tăng rất nhanh cả về đối tượng và số thu, nhưng về xu hướng tỷ lệ thì hoàn toàn ngược lại, tỷ lệ tăng đối tượng tham gia đạt 611,15% nhưng tỷ lệ tăng thu chỉ ở mức 412,2%.

Mức tiền lương tháng làm căn cứ đóng BHXH tự nguyện năm 2021 đang thấp hơn mức chuẩn nghèo và có xu hướng ngày càng giảm, kết quả giám sát cho thấy vấn đề cần quan tâm, theo ủy ban của Quốc hội.

Cơ quan giám sát cho rằng, như vậy, về nguyên lý và theo các quy định hiện nay sẽ dẫn đến việc các đối tượng tham gia BHXH tự nguyện sau khi đủ điều kiện hưởng chế độ hưu trí thì nhiều khả năng sẽ vẫn tiếp tục cần sự hỗ trợ của nhà nước (do lương hưu được hưởng sẽ thấp hơn mức sống trung bình của địa phương).

Kết quả giám sát còn chỉ ra rằng năm 2016, số lượng người hưởng BHXH một lần chỉ ở mức hơn 500 nghìn người thì đến năm 2021 con số này đã lên tới 863.446 người, trong đó 98,8% số người hưởng chế độ BHXH một lần theo quy định không tham gia, không đóng BHXH trong 1 năm.

Số lượng đối tượng hưởng chế độ BHXH một lần dao động ở mức 5% so với tổng số người đang tham gia BHXH, bên cạnh đó, số năm bình quân đóng BHXH đến khi nhận BHXH một lần chỉ có 7 năm.

Trong giai đoạn 2016 - 2021 có tổng cộng khoảng hơn 4,06 triệu lượt người hưởng chế độ BHXH một lần (khoảng 675 nghìn người/năm), trong khi cũng cả giai đoạn cũng chỉ phát triển thêm được 4,23 triệu người tham gia BHXH.

“Đặc biệt năm 2020 và 2021 do tác động của đại dịch COVID-19 thì số người hưởng chế độ BHXH một lần cao hơn rất nhiều so với số đối tượng phát triển được thêm. Bên cạnh đó, số người tái tham gia BHXH theo thống kê sơ bộ cũng chỉ có khoảng 140 nghìn người, chiếm tỷ lệ 3,5% tổng số người đã hưởng chế độ BHXH một lần”, Ủy ban Xã hội đặc biệt nhấn mạnh.

Ủy ban Xã hội cũng “sốt ruột” vì số người hưởng BHXH một lần tăng dần đều hằng năm nhưng chưa có giải pháp hữu hiệu để hạn chế tình trạng này.

Phần đề xuất, kiến nghị, Ủy ban Xã hội đề nghị Chính phủ chỉ đạo cơ quan chủ trì soạn thảo nghiên cứu, xây dựng dự thảo Luật BHXH (sửa đổi) để trình Quốc hội bảo đảm chất lượng và tiến độ. Trong đó, nghiên cứu các kiến nghị liên quan đến mức đóng, căn cứ đóng BHXH, chế độ hưu trí, thời gian đóng BHXH để hưởng lương hưu của các nhóm đối tượng đặc thù (người lao động làm việc trong khu vực nặng nhọc, độc hại, những người có tuổi nghề thấp hơn tuổi nghỉ hưu...), tình trạng hưởng chế độ bảo hiểm xã hội một lần, tính toán quỹ ngắn hạn, tình trạng cố tình chậm đóng, trốn đóng BHXH, đầu tư và phát triển quỹ BHXH...

Kiến nghị tiếp theo, Chính phủ chỉ đạo các bộ, ngành nghiên cứu đề xuất giải quyết dứt điểm đối với lao động đã xác định được quá trình đóng BHXH, BHTN của từng người tại các đơn vị đã phá sản, giải thể, ngừng hoạt động, chủ bỏ trốn còn chậm đóng BHXH, BHTN nhằm bảo đảm quyền và lợi ích của người lao động.

Cùng đó, Chính phủ nghiên cứu, sớm trình phương án sửa đổi chính sách, chế độ tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp cho phù hợp với thực tiễn và gắn với bản chất của Quỹ ngắn hạn, cơ quan thẩm tra đề nghị.

Các tin khác

Tiền lương những ngày hoán đổi nghỉ lễ 30/4 và 1/5 năm nay tính thế nào?

Tiền lương những ngày hoán đổi nghỉ lễ 30/4 và 1/5 năm nay tính thế nào?

Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam đề nghị xác định ngày làm việc bù cho ngày thứ Hai và cách tính lương ngày làm việc bù trong dịp nghỉ lễ 30/4 và 1/5 năm nay.
Agribank tiếp tục triển khai 8.000 tỷ đồng ưu đãi dành cho lĩnh vực lâm, thủy sản

Agribank tiếp tục triển khai 8.000 tỷ đồng ưu đãi dành cho lĩnh vực lâm, thủy sản

Thực hiện chủ trương của Chính phủ và chỉ đạo của Ngân hàng Nhà nước, phát huy vai trò dẫn đầu trong đầu tư phát triển "Tam nông", Agribank tiếp tục triển khai chương trình tín dụng ưu đãi dành cho lĩnh vực lâm sản, thủy sản với tổng quy mô 8.000 tỷ đồng từ nay đến hết ngày 30/6/2024.
Khi nào nên dạy trẻ về tiền? Càng biết sớm, trưởng thành càng dư giả

Khi nào nên dạy trẻ về tiền? Càng biết sớm, trưởng thành càng dư giả

Techcombank Family là một công cụ hỗ trợ cha mẹ hiện đại dạy con kỹ năng quả lý tài chính cá nhân sớm mà không tạo nên áp lực, sự giám sát hữu hình nào. Đó là tiền đề cho trẻ có quyền chủ động, tự chủ về tiền bạc trong tương lai.
Nên hay không nên cho con biết về tiền sớm? Khác biệt nằm ở cách định hướng

Nên hay không nên cho con biết về tiền sớm? Khác biệt nằm ở cách định hướng

Để hỗ trợ các phụ huynh cùng con quản lý tài chính, ngân hàng TMCP Kỹ Thương (Techcombank) đã ra mắt tính năng Techcombank Family trên app ngân hàng điện tử Techcombank Mobile.
Bà mẹ quốc dân dạy con “xài tiền” theo cách lạ để con làm chủ tương lai

Bà mẹ quốc dân dạy con “xài tiền” theo cách lạ để con làm chủ tương lai

Khi được cha mẹ mở tài khoản thanh toán với tính năng Techcombank Family, trẻ từ 11 tuổi trở lên được chủ động truy cập tài khoản mang tên mình, với thông tin đăng nhập độc lập, để tự quản lý kế hoạch tài chính, tự chủ chi tiêu trong hạn mức bố mẹ đã thiết lập sẵn.
Một kỹ năng bố mẹ càng dạy sớm, trẻ càng có ưu thế vượt trội khi trưởng thành

Một kỹ năng bố mẹ càng dạy sớm, trẻ càng có ưu thế vượt trội khi trưởng thành

Thấu hiểu tâm tư và khúc mắc của các bậc phụ huynh, ngân hàng TMCP Kỹ Thương (Techcombank) đã ra mắt dịch vụ Techcombank Family hỗ trợ liên kết tài khoản ngân hàng của cha mẹ với tài khoản ngân hàng của con.
VPBank ra mắt thẻ Flex: Chi tiêu linh hoạt, tự do thể hiện cá tính

VPBank ra mắt thẻ Flex: Chi tiêu linh hoạt, tự do thể hiện cá tính

Đáp ứng đa dạng nhu cầu chi tiêu linh hoạt và tối ưu trải nghiệm người dùng, Ngân hàng TMCP Việt Nam Thịnh Vượng (VPBank) vừa ra mắt dòng thẻ VPBank Flex, tích hợp thẻ ghi nợ (debit card) và thẻ tín dụng (credit card) trên một thẻ vật lý duy nhất.
Mở ra thế giới, nâng tầm đẳng cấp với thẻ tín dụng SHB Mastercard World

Mở ra thế giới, nâng tầm đẳng cấp với thẻ tín dụng SHB Mastercard World

Sở hữu chiếc thẻ đen “quyền lực” SHB Mastercard World, khách hàng không những nhận được chính sách tài chính, phi tài chính hấp dẫn tại Việt Nam mà còn tận hưởng loạt đặc quyền thượng đỉnh như dịch vụ sân golf, ẩm thực – nghỉ dưỡng đẳng cấp hay phòng chờ sân bay trên toàn thế giới.
NHNN sẽ có chỉ đạo sau vụ khoản nợ thẻ tín dụng 8,8 tỷ đồng của khách hàng tại Eximbank

NHNN sẽ có chỉ đạo sau vụ khoản nợ thẻ tín dụng 8,8 tỷ đồng của khách hàng tại Eximbank

Sau vụ việc chủ thẻ tín dụng nợ 8,5 triệu, phải trả 8,8 tỷ đồng sau 11 năm, lãnh đạo NHNN cho biết, các ngân hàng phải cung cấp các sản phẩm dịch vụ phải công khai biểu phí và chỉ được thu phí theo biểu phí đó.
Bộ trưởng Tài chính: Sẽ thanh tra hết các công ty bảo hiểm

Bộ trưởng Tài chính: Sẽ thanh tra hết các công ty bảo hiểm

Đó là thông tin được Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc cho biết tại buổi chất vấn của các đại biểu Quốc hội về nhóm vấn đề thuộc lĩnh vực tài chính diễn ra ngày 18/3.
Bộ trưởng Tài chính nói về quỹ bảo hiểm hưu trí tự nguyện và rủi ro nếu phá sản

Bộ trưởng Tài chính nói về quỹ bảo hiểm hưu trí tự nguyện và rủi ro nếu phá sản

Về quỹ hưu trí tự nguyện, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc cho biết, hiện có 4 doanh nghiệp tham gia, trong đó có 10 quỹ đang hoạt động. Theo Bộ trưởng, tham gia quỹ hưu trí này chủ yếu là cán bộ, người lao động trong hệ thống với số lượng trên 5.000 người, còn về phía cán bộ bên ngoài và nhân dân chưa nhiều.
Nếu phát hiện hợp đồng bảo hiểm có sai sót, người tham gia có quyền đòi nhận lại tiền

Nếu phát hiện hợp đồng bảo hiểm có sai sót, người tham gia có quyền đòi nhận lại tiền

Bộ trưởng Bộ Tài chính thông tin, Luật Kinh doanh bảo hiểm năm 2023 (sửa đổi) quy định, trong vòng 21 ngày, nếu phát hiện hợp đồng bảo hiểm có sai sót thì người tham gia bảo hiểm có quyền đòi nhận lại tiền, công ty bảo hiểm phải trả lại cho người tham gia bảo hiểm.
SHB đồng loạt giảm lãi suất cho vay chỉ còn từ 5,79%/năm

SHB đồng loạt giảm lãi suất cho vay chỉ còn từ 5,79%/năm

Tích cực đồng hành cùng Chính phủ và Ngân hàng Nhà nước trong việc hỗ trợ người dân, doanh nghiệp phục hồi sản xuất - kinh doanh, mới đây, Ngân hàng Sài Gòn – Hà Nội (SHB) đã đồng loạt giảm lãi suất các gói vay ưu đãi xuống chỉ còn từ 5,79%/năm. Đây được xem là mức lãi suất cho vay cạnh tranh trong hệ thống ngân hàng tính đến thời điểm hiện nay.
Sắp thanh tra 2 công ty bán chéo bảo hiểm qua ngân hàng

Sắp thanh tra 2 công ty bán chéo bảo hiểm qua ngân hàng

6 doanh nghiệp bảo hiểm nằm trong kế hoạch thanh tra của Bộ Tài chính năm 2024, trong đó 2 công ty bán chéo sản phẩm qua kênh ngân hàng.
Người lao động một nhóm ngành đang nhận lương hơn 125 triệu đồng/tháng

Người lao động một nhóm ngành đang nhận lương hơn 125 triệu đồng/tháng

Người lao động làm việc trong ngành nghề này hiện hưởng lương cao hơn từ 18-83% so với các ngành nghề khác như nhân viên kinh doanh, bán hàng, truyền thông, marketing, quảng cáo, giáo dục, tài chính, y tế, dược,...
Thủ tướng yêu cầu Ngân hàng Nhà nước tiếp tục giảm lãi suất cho vay

Thủ tướng yêu cầu Ngân hàng Nhà nước tiếp tục giảm lãi suất cho vay

Nhằm ưu tiên thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, tháo gỡ khó khăn cho sản xuất, kinh doanh,… Thủ tướng Phạm Minh Chính yêu cầu ngân hàng tiếp tục giảm mặt bằng lãi suất cho vay, công bố công khai lãi suất cho vay bình quân.
Không làm sổ đỏ trước 1/1/2026, người dân có thể phải đóng thêm nhiều tiền

Không làm sổ đỏ trước 1/1/2026, người dân có thể phải đóng thêm nhiều tiền

Từ ngày 1/1/2026, các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương sẽ ban hành và áp dụng bảng giá đất mới theo nguyên tắc thị trường kéo theo chi phí làm sổ đỏ có thể tăng rất nhiều.
100% sinh viên thiết kế vi mạch ra trường được các doanh nghiệp chào đón, lương khủng

100% sinh viên thiết kế vi mạch ra trường được các doanh nghiệp chào đón, lương khủng

Mức lương khởi điểm của kỹ sư thiết kế vi mạch mới khoảng 15-20 triệu đồng, nhưng nếu theo nghề 5-10 năm, lương kỹ sư ngành này cao gấp rưỡi IT (Công nghệ thông tin), lên tới 2.500-3.000 USD/tháng (60-70 triệu đồng).
Hà Nội uỷ quyền thẩm định giá bán nhà ở xã hội và chuyển nhượng dự án bất động sản

Hà Nội uỷ quyền thẩm định giá bán nhà ở xã hội và chuyển nhượng dự án bất động sản

UBND TP Hà Nội mới đây ban hành quyết định ủy quyền cho Sở Xây dựng Hà Nội thẩm định giá bán, thuê mua, thuê nhà ở xã hội được đầu tư xây dựng theo dự án bằng nguồn vốn ngoài ngân sách Nhà nước.
Người dân vui mừng khi lãi suất tiền gửi rục rịch tăng, lãi suất cho vay tiếp tục giảm

Người dân vui mừng khi lãi suất tiền gửi rục rịch tăng, lãi suất cho vay tiếp tục giảm

Trong bối cảnh mặt bằng cho vay tiếp tục có xu hướng giảm thì sau kỳ nghỉ Tết Nguyên đán 2024 đến nay, một số ngân hàng bất ngờ điều chỉnh tăng lãi suất tiền gửi ở một vài kỳ hạn.
Xem thêm
Phiên bản di động