Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh tiên phong trong cuộc “cách mạng” điều trị ung thư tại Việt Nam

Sự kiện được đánh giá mang ý nghĩa đặc biệt quan trọng, không chỉ giúp người bệnh ung thư được tiếp cận với thuốc nghiên cứu ngay tại Việt Nam tương đương với người bệnh ở Mỹ mà còn là bước tiến đột phá trong ngành y tế và khoa học đổi mới của Việt Nam. Đồng thời, sự kiện khẳng định năng lực nghiên cứu, phát triển khoa học của y học Việt Nam, nâng cao vị thế trong môi trường y khoa quốc tế.

Đại diện lãnh đạo Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh, Viện Nghiên cứu Tâm Anh (TAMRI) cùng các đơn vị đối tác trong sự kiện công bố triển khai Dự án VISTA-1. Ảnh: Việt Linh

Điểm đến nghiên cứu đầu tiên ngoài nước Mỹ của thuốc miễn dịch đường uống điều trị ung thư

Tại Việt Nam, ung thư là một trong những nguyên nhân gây tử vong hàng đầu, với hơn 120.000 người tử vong, và gây gánh nặng lớn cho người bệnh, gia đình và ngành y tế. Trong đó, ung thư đại trực tràng có xu hướng gia tăng đáng kể và dự báo sẽ tiếp tục gia tăng trong những năm tới. Cụ thể, theo ước tính từ dự án Globocan của Cơ quan Nghiên cứu Ung thư Quốc tế (IARC), đến năm 2045, tỷ lệ tử vong do ung thư đại trực tràng riêng tại khu vực châu Á có thể tăng lên đến gần 80% so với hiện nay.

Một trong những thách thức lớn trong điều trị ung thư đại trực tràng là bệnh thường được phát hiện ở giai đoạn muộn, tỷ lệ di căn cao. Thống kê cho thấy 15-30% bệnh nhân ung thư đại trực tràng mới được chẩn đoán khi đã ở giai đoạn di căn, 50-60% trường hợp ung thư tại chỗ cuối cùng tiến triển thành di căn. Phát hiện muộn ở giai đoạn bệnh nặng khiến quá trình điều trị gặp rất nhiều khó khăn, tỷ lệ sống sót sau 5 năm của bệnh nhân ung thư đại trực tràng di căn chỉ đạt khoảng 10-20%.

Trong khi ở Việt Nam, nhiều bệnh ung thư giai đoạn di căn, nếu dùng thuốc đích hoặc thuốc miễn dịch, tỷ lệ sống sau 5 năm là 30-40%, theo TS.BS Vũ Hữu Khiêm, Trưởng khoa Ung bướu, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh Hà Nội.

TS.BS Vũ Hữu Khiêm (bên phải) đang khám cho người bệnh ung thư, được điều trị đa mô thức tại bệnh viện Tâm Anh. Ảnh: Phương Linh

Mặc dù hiện nay, những hướng dẫn và khuyến cáo điều trị ung thư tại Việt Nam tương đồng với thế giới, nhưng các liệu pháp điều trị, đặc biệt là cho ung thư đại trực tràng di căn vẫn còn nhiều hạn chế bởi tình trạng bệnh nặng, phát hiện ở giai đoạn muộn, khả năng đáp ứng điều trị không cao. Hóa trị là một trong những phương pháp điều trị chính, tuy nhiên, phần lớn các trường hợp tế bào ung thư vẫn phát triển trở lại sau hóa trị, nguy cơ chuyển nặng hơn.

Liệu pháp miễn dịch, một bước tiến đáng kể trong điều trị ung thư trong 10 năm qua trên toàn cầu, cũng chỉ có hiệu quả với khoảng 5% bệnh nhân ung thư đại trực tràng di căn. Do đó, cả thế giới, đặc biệt là Việt Nam, đang rất cần những giải pháp cho 95% bệnh nhân còn lại, đặc biệt là những bệnh nhân không đáp ứng với các phác đồ điều trị hiện có.

Trong bối cảnh đó, nghiên cứu VISTA-1 của Công ty công nghệ sinh học Mỹ Riboscience - được phát triển bởi nhóm các chuyên gia danh tiếng, bao gồm GS.TS.BS Jeffrey S Glenn, Giáo sư Y khoa danh dự Joseph D Grant tại trường Đại học Y Stanford; Tiến sĩ Klaus Klumpp, nhà nghiên cứu sinh học phân tử và các thuốc phát minh của các hãng dược nổi tiếng thế giới, đồng sáng lập kiêm Chủ tịch Riboscience; TS Mark Smith, Trưởng khoa Hóa dược Đại học Stanford - hướng tới nỗ lực mang lại giải pháp đột phá khi sử dụng cơ chế miễn dịch để điều trị ung thư giai đoạn cuối và không còn đáp ứng với các phương pháp hiện tại.

GS.TS.BS Jeffrey S.Glenn, Viện trưởng Viện Nghiên cứu Vi sinh và Chống dịch Stanford, đồng thời là Giám đốc Trung tâm viêm gan và kỹ thuật mô gan tại Đại học Stanford phát biểu tại sự kiện. Ảnh: Việt Linh

Nghiên cứu VISTA-1 tập trung vào những bệnh nhân ung thư đại trực tràng di căn, tiến triển, thất bại hoặc không dung nạp với các liệu pháp điều trị hiện có, mở ra cho họ cơ hội được tiếp cận với một giải pháp tiên tiến và tiềm năng. Thuốc ở dạng đường uống, dễ dàng sử dụng, tiết giảm chi phí, tăng cơ hội tiếp cận cho nhiều bệnh nhân, nhất là đối với bệnh ung thư vốn có chi phí điều trị rất cao.

Bước tiến lớn của khoa học y học Việt Nam

Thuốc miễn dịch đường uống đầu tiên RBS2418 hoạt động bằng cách kích hoạt hệ miễn dịch của cơ thể để nhận diện và tiêu diệt tế bào ung thư thông qua cơ chế chuyển đổi “tình trạng miễn dịch” của khối u từ “lạnh” sang “nóng”.

Nghiên cứu thử nghiệm lâm sàng được chia thành 4 giai đoạn. Giai đoạn 1 đánh giá tính an toàn của thuốc RBS2418 trên một nhóm nhỏ người bị các bệnh ung thư mô đặc khác nhau, đã và đang thực hiện thành công tại hơn 10 bệnh viện và trường y khoa uy tín tại Mỹ. Dữ liệu từ các nghiên cứu này cho thấy RBS2418 được chứng minh an toàn trong suốt giai đoạn thử nghiệm tiền lâm sàng và pha 1, có hiệu quả tiềm năng chống lại sự tiến triển của khối u, cả khi sử dụng đơn lẻ và kết hợp với thuốc ức chế chốt kiểm miễn dịch (anti PD-1).

Giai đoạn 2 được chia thành hai pha nhỏ: 2A là bước đầu tiên trong việc đánh giá hiệu quả của thuốc trên một nhóm nhỏ bệnh nhân đích, từ vài chục đến khoảng 100 người); 2B với quy mô lớn hơn, khoảng vài trăm bệnh nhân. Giai đoạn 3 thử nghiệm với quy mô bệnh nhân lớn hơn nhằm so sánh hiệu quả của thuốc mới với phương pháp điều trị tiêu chuẩn. Cuối cùng, giai đoạn 4 theo dõi hiệu quả và tác dụng phụ lâu dài của thuốc sau khi được cấp phép lưu hành và áp dụng trong thực tế.

TS Nguyễn Ngô Quang, Cục trưởng Cục Khoa học Công nghệ và Đào tạo, Bộ Y tế phát biểu trong buổi công bố triển khai Dự án VISTA-1. Ảnh: Việt Linh

Theo TS Nguyễn Ngô Quang, đây là nghiên cứu thử nghiệm lâm sàng pha 2A đầu tiên trong thuốc điều trị bệnh lý ung thư tại Việt Nam, đồng thời cũng là lần đầu tiên một xét nghiệm chỉ dấu sinh học mới được chuyển giao kỹ thuật ngay từ khi bắt đầu để thực hiện tại phòng xét nghiệm trung tâm cho tất cả các địa điểm nghiên cứu ở Việt Nam mà không phải chuyển mẫu về phòng xét nghiệm ở nước ngoài. VISTA-1 còn là bước tiến quan trọng cho ngành y tế và khoa học đổi mới, đột phá tại Việt Nam khi đã sẵn sàng đáp ứng các điều kiện để có thể tiếp nhận, triển khai các nghiên cứu lâm sàng ở giai đoạn rất sớm như pha 2A chứ không chỉ nghiên cứu ở các giai đoạn 3 như trước đây.

Để trở thành điểm nghiên cứu chính thức của VISTA-1, Hệ thống Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh và Viện Nghiên cứu Tâm Anh đã có sự chuẩn bị và đầu tư rất lớn về nhân sự, thiết bị máy móc, quy trình làm việc, đặc biệt là chủ động tiếp cận tham gia ngay từ thời điểm rất sớm của nghiên cứu ban đầu tại Mỹ.

Các bác sĩ của Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh và Viện Nghiên cứu Tâm Anh cùng tham gia với các chuyên gia tại Mỹ xây dựng đề cương nghiên cứu cho pha 2, tiếp nhận quy trình nghiên cứu chuẩn để phát triển hệ thống phòng lab hiện đại đạt tiêu chuẩn quốc tế. Đặc biệt, Hệ thống Bệnh viện Tâm Anh đã đầu tư trung tâm xét nghiệm hoàn toàn mới với các thiết bị hiện đại bậc nhất để trở thành phòng Labo trung tâm thực hiện chỉ dấu sinh học song song với phòng Labo nghiên cứu tại Mỹ.

BS Trần Vương Thảo Nghi, Trưởng khoa Ung bướu, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM đang khám, tư vấn cho người bệnh ung thư. Ảnh: Hoài Thương

Dự án cũng khẳng định năng lực nghiên cứu và phát triển khoa học của nền y học Việt Nam, nâng cao vị thế Việt Nam trong môi trường y khoa quốc tế, đồng thời mở ra cơ hội tiếp cận sớm với các phương pháp điều trị ung thư tiên tiến cho người dân. Việc tham gia vào các thử nghiệm lâm sàng quốc tế như VISTA-1 cũng giúp Việt Nam thiết lập được cơ sở dữ liệu điều trị trên người Việt Nam, góp phần hoàn thiện hồ sơ thuốc mới và là điều kiện quan trọng để có thể thúc đẩy quá trình cấp phép lưu hành thuốc mới sau này tại Việt Nam.

GS.TS.BS. Jeffrey S. Glenn cho biết: “RBS2418 là một loại thuốc đầy triển vọng, có khả năng tạo ra cuộc cách mạng trong điều trị ung thư đại trực tràng. Nghiên cứu VISTA-1 sẽ cung cấp dữ liệu quan trọng để đánh giá hiệu quả của thuốc trên bệnh nhân. Việc hợp tác với các nhà nghiên cứu Việt Nam trong VISTA-1 là vô cùng cần thiết và quý giá trong hành trình này. Chúng tôi rất vui mừng được cùng làm việc với các đồng nghiệp tại Việt Nam”.

Những liều thuốc tinh thần hỗ trợ bệnh nhân ung thư Tôi là đoàn viên Công đoàn Ban Quản lý chợ Bến Thành (TP. Hồ Chí Minh). Cách đây 5 năm, bác sĩ kết luận tôi ...

Những “giọt nước mắt hạnh phúc” của cô giáo đang điều trị ung thư “Nghĩ về công đoàn, nước mắt tôi lại một lần nữa rơi xuống - giọt nước mắt hạnh phúc”. Đó là tâm sự của cô ...

Giảm mỡ hiệu quả, bền vững với Trung tâm Kiểm soát cân nặng và Điều trị béo phì đầu tiên tại Việt Nam Ngày 18/9, Trung tâm Kiểm soát cân nặng và Điều trị béo phì chuyên sâu, toàn diện, đa mô thức thuộc hệ thống BVĐK Tâm ...