Cần tăng nguồn cung trước nhu cầu nhà ở xã hội của người dân đang rất cao

Theo ông Hà Quang Hưng, đến nay cả nước đã hoàn thành 307 dự án NOXH, với quy mô 157.000 căn, tổng diện tích 8 triệu m2 và đang tiếp tục triển khai 418 dự án NOXH, kể cả loại dự án đã được chấp thuận chủ trương đầu tư. Trong đó, 100/418 dự án đã được cấp phép và triển khai đầu tư xây dựng (số liệu Bộ Xây dựng cập nhật đến 19/5).

Ông Hưng cho biết, khi theo dõi triển khai luật Nhà ở năm 2014 và các nghị định, thông tư hướng dẫn đầu tư vào NOXH thì có một số nhóm chính sách khiến các doanh nghiệp, người dân gặp khó khăn khi đầu tư, tiếp cận NOXH.

Cụ thể, thứ nhất là việc dành và bố trí quỹ đất để phát triển NOXH. Theo luật Đầu tư quy định, chủ đầu tư các dự án nhà thương mại, khu đô thị phải dành 20% diện tích đất trong dự án để phát triển NOXH nhưng đây là quy định khá cứng nhắc. Cụ thể, trong các dự án có suất đầu tư cao, vị trí đất vàng, hoặc đặc thù như resort, nghỉ dưỡng trên triền núi cao…. thì việc bố trí quỹ đất này để phát triển NOXH là không phù hợp. Hoặc các dự án chung cư có suất đầu tư siêu cao dao động 60 - 80 triệu/m2 thì bản thân việc bố trí người thu nhập thấp, chỉ phải chịu tiền vận hành cũng khó khăn cho họ.

“Theo con số chúng tôi nắm bắt được thì hiện nay chúng ta mới đáp ứng khoảng 35% diện tích quỹ đất yêu cầu về NOXH”, Phó Cục trưởng Cục Quản lý nhà và thị trường bất động sản nói.

Cũng theo vị này, thứ hai, về thủ tục đầu tư hiện nay, pháp luật quy định trình tự làm NOXH không khác gì nhà ở thương mại, thậm chí có bước còn nhiều hơn. Việc này xuất phát từ Nhà nước có chính sách ưu đãi cho NOXH nên khi thiết kế chính sách thì yêu cầu có giải pháp, công cụ quản lý dự án này, dẫn đến trình tự thủ tục đầu tư còn kéo dài.

Thứ ba, nhóm chính sách xác minh đối tượng, điều kiện được thụ hưởng NOXH. Cụ thể, theo quy định của điều 49, luật Nhà ở thì có 10 đối tượng, tuy nhiên lại không có quy định làm căn cứ để phân biệt điều kiện được thụ hưởng theo từng trường hợp là gì. Hiện nay, NOXH có phương thức mua bán, cho thuê và cho thuê mua. Nhưng dù là phương thức nào, các đối tượng phải đáp ứng các điều kiện: đói tượng, nhà ở, thu nhập, nơi cư trú… dẫn đến xác định các đối tượng này khó khăn, kéo dài.

Thứ tư, chính sách hỗ trợ chủ đầu tư. Dù luật có quy định miễn tiền sử dụng đất, miễn giảm thuế VAT, thu nhập doanh nghiệp khoảng 50%, được ưu đãi tiếp cận vốn,… Nhưng theo Phó Cục trưởng Cục Quản lý nhà và thị trường bất động sản, đơn vị thấy rằng, các chính sách chưa thực chất, bởi vì mấu chốt quy định là dù có ưu đãi nhưng chủ đầu tư khi áp dụng ưu đãi thì không được tính vào giá bán, như vậy bản chất là chủ đầu tư không được hưởng, dẫn đến không thu hút được chủ đầu tư.

Cuối cùng, trong vấn đề về tổ chức triển khai thực hiện các chính sách về NOXH hiện nay vẫn còn vướng mắc. Cụ thể, về nguồn tài chính bố trí cho phát triển NOXH. “Theo như chúng tôi nhận được báo cáo cả giai đoạn từ năm 2016 - 2021, chúng ta mới bố trí được nguồn vốn tín dụng 3.163 tỷ đồng trên nhu cầu khoảng 9.000 tỷ đồng cấp cho Ngân hàng Chính sách xã hội để cấp cho vay đối tượng người mua. Còn đối tượng chủ đầu tư thì đến nay chúng ta chưa bố trí được, gần đây mới có gói 120.000 tỷ đồng để bố trí cho chủ đầu tư”, Phó Cục trưởng Cục Quản lý nhà và thị trường bất động sản thông tin tại tọa đàm.

Cần tăng nguồn cung NOXH

Theo ông Hưng, nhu cầu NOXH của người dân đang rất cao, thể hiện điển hình như việc bốc thăm mua căn hộ tại dự án NHS Trung Văn (TP. Hà Nội) hôm 20/5 vừa qua. Báo chí đã so sánh giống như thi đấu hay tỷ lệ chọi cao như thi đại học.

Để giải quyết tận gốc vấn đề, giải pháp là làm sao tăng được nguồn NOXH. Khi nguồn cung đáp ứng tương đối đầy đủ được nhu cầu thực tế thì các vấn đề tiêu cực trong phân phối NOXH mới có thể giảm xuống.

“Làm sao có được nguồn cung? Như tôi đã nói ở phần đầu về tạo quỹ đất, thủ tục hành chính, nguồn vốn,… phải được khơi thông. Đồng thời, cần có cơ chế hỗ trợ tốt hơn, thực chất hơn cho chủ đầu tư mới thu hút được nhiều doanh nghiệp tham gia. Như định mức lợi nhuận hiện nay cao nhất là 10%, nhưng trong tương lai các mức ưu đãi cao hơn như 15%, 20%,... thì cần nghiên cứu xem xét sao cho thực chất, đúng mức. Tuy nhiên, cũng cần làm cho doanh nghiệp hiểu về vai trò, nghĩa vụ chính trị đối với xã hội”, ông Hưng nói.

Cũng theo vị này, gần đây, trong quá trình sửa đổi, bổ sung Luật Nhà ở, Luật Kinh doanh bất động sản, Bộ Xây dựng cũng đã đề xuất với Chính phủ trình ra Quốc hội hỗ trợ nhiều chính sách ưu đãi thực chất hơn cho doanh nghiệp tham gia phát triển NOXH trong giai đoạn tiếp theo.

Về vấn đề có nên mở rộng đối tượng thụ hưởng chính sách NOXH, ông Hưng cho rằng, với 10 nhóm hiện hành đã là rất lớn. Trước mắt, cần tập trung giải quyết thấu đáo rồi mới rà soát, nghiên cứu sau. 10 nhóm đối tượng được ưu tiên mua NOXH như quy định hiện hành cũng đã được rà soát, nghiên cứu rất kỹ càng trước khi đưa vào Đề án xây dựng ít nhất 1 triệu căn hộ NOXH, nhà ở công nhân đã được Thủ tướng phê duyệt.

Nhu cầu của các địa phương rà soát đăng ký gửi Bộ Xây dựng là khoảng 1,8 triệu căn hộ, nhưng từ nay đến năm 2030 cần tập trung giải quyết được ít nhất 1 triệu căn hộ NOXH.

“Với điều kiện kinh tế, xã hội như hiện nay, để giải quyết được mục tiêu 1 triệu căn hộ NOXH cũng không đơn giản, phải là sự nỗ lực quyết tâm, cố gắng phối hợp của nhiều cơ quan, ban, ngành, địa phương…”, Phó Cục trưởng Cục Quản lý nhà và thị trường bất động sản nhấn mạnh.

Phát biểu tại tọa đàm, ông Bùi Tiến Thành, Trưởng phòng phát triển đô thị, Sở Xây dựng Hà Nội đã đưa ra 3 góp ý để đẩy nhanh tiến độ triển khai dự án nhà ở nói chung, NOXH nói riêng.

Cụ thể, thứ nhất, trình tự thủ tục hành chính đầu tư NOXH phải rút ngắn lại. Trường hợp có đầu thầu lựa chọn chủ đầu tư đối với dự án NOXH thì cần có quy định riêng, chứ hiện nay là mất 2 năm. Như vậy là quá dài cho một thủ tục lựa chọn chủ đầu tư.

Thứ hai, cần phải rà soát, bãi bỏ những quy định thủ tục hành chính không cần thiết, đối với triển khai dự án nhà ở nói chung, NOXH nói riêng, cái gì không nhất thiết phải có thì bỏ ngay. Bởi vì, đối với NOXH thì doanh nghiệp hưởng lợi tức chỉ 10% là tối đa, không giống như dự án thương mại khác.

Thứ ba, theo ông Thành, trong qua trình triển khai, thời gian gần đây, các doanh nghiệp gặp khó khăn về diện tích đất công nằm xen kẹt dạng "xôi đỗ" trong phạm vi ranh giới dự án nhà ở, NOXH. Đất công nằm trong phạm vi ranh giới rất khó để thu hồi, giao đất, nghĩa là thủ tục giải phóng mặt bằng cần có quy định giải quyết cụ thể để đẩy nhanh tiến độ triển khai dự án.

Hà Nội có thêm dự án nhà ở xã hội quy mô gần 1.200 tỷ đồng tại Hoàng Mai Đây là Dự án nhà ở xã hội có tổng vốn đầu tư gần 1.200 tỷ đồng, quy mô khoảng 2000 căn hộ của Công ...

Lộ diện 13 dự án nhà ở xã hội công bố được vay vốn gói 120.000 tỷ đồng Bà Rịa - Vũng Tàu và Bắc Giang là 2 địa phương mới đây đã công bố danh mục dự án xây dựng nhà ở ...

Đại gia Đường "bia": Tắc lớn nhất trong triển khai nhà ở xã hội là tư duy nhà quản lý "Tắc lớn nhất trong triển khai nhà ở xã hội chính là ở tư duy của nhà quản lý", đó là chia sẻ của Chủ ...