Hoạt động từ thiện phải tuân thủ quy định nào? Trục lợi tiền từ thiện có bị xử phạt không?

16/09/2024 18:05 Phát triển bền vững Hồng Ngọc
Hoạt động từ thiện của cá nhân khi xảy ra thiên tai cần phải tuân thủ quy định của pháp luật. Theo quy định của pháp luật, kêu gọi quyên góp từ thiện rồi chiếm đoạt, sử dụng sai mục đích là hành vi bị nghiêm cấm.
Lợi dụng tình hình bão lũ, xuất hiện nhiều chiêu trò lừa đảo quyên góp ủng hộ, từ thiện
Hoạt động từ thiện phải tuân thủ quy định nào? Trục lợi tiền từ thiện có bị xử phạt không?
Các khoản đóng góp tự nguyện do cá nhân vận động, tiếp nhận, phân phối và sử dụng để khắc phục hậu quả thiên tai phải đảm bảo tính công khai, minh bạch. Ảnh minh họa: chinhphu.vn

Những ngày qua, ảnh hưởng của bão số 3 (Yagi) và hoàn lưu sau bão đã gây ra thiệt hại nặng nề cả về người và tài sản cho nhiều địa phương phía Bắc. Nhiều tổ chức, cá nhân đã kêu gọi quyên góp ủng hộ đồng bào bị ảnh hưởng bởi bão lũ vượt qua khó khăn và nhanh chóng ổn định cuộc sống. Tuy nhiên, cũng nhiều người lo lắng số tiền từ thiện không được thống kê cụ thể, không được trao cho đúng đối tượng.

Mới đây, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam đã công bố sao kê tiền ủng hộ đồng bào bị ảnh hưởng bởi bão số 3. Trong đó, nhiều trường hợp có nội dung chuyển khoản là của các tập thể với số tiền rất thấp, chỉ 1.000-2.000 đồng. Việc này cũng khiến dư luận xôn xao, nghi ngờ tiền từ thiện đã bị “ăn bớt”, chiếm dụng.

Vậy hoạt động từ thiện khi xảy ra thiên tai được pháp luật quy định như thế nào? Hành vi trục lợi từ các khoản từ thiện có bị xử phạt không?

Quy định của pháp luật về hoạt động từ thiện

Theo Điều 17 Nghị định 93/2021/NĐ-CP về vận động, tiếp nhận, phân phối và sử dụng các nguồn đóng góp tự nguyện hỗ trợ khắc phục khó khăn do thiên tai, dịch bệnh, sự cố; hỗ trợ bệnh nhân mắc bệnh hiểm nghèo, cá nhân kêu gọi từ thiện (vận động, tiếp nhận nguồn đóng góp tự nguyện) phải đáp ứng các quy định sau:

Khi vận động, tiếp nhận, phân phối nguồn đóng góp tự nguyện để hỗ trợ thiên tai, dịch bệnh, sự cố, cá nhân có trách nhiệm thông báo trên các phương tiện thông tin truyền thông về mục đích, phạm vi, phương thức, hình thức vận động, tài khoản tiếp nhận (đối với tiền), địa điểm tiếp nhận (đối với hiện vật), thời gian cam kết phân phối và gửi bằng văn bản đến Ủy ban nhân dân cấp xã nơi cư trú.

Ủy ban nhân dân cấp xã có trách nhiệm lưu trữ để theo dõi và cung cấp thông tin khi có yêu cầu của tổ chức, cá nhân đóng góp hoặc nhận hỗ trợ và cơ quan có thẩm quyền phục vụ công tác hướng dẫn, theo dõi, thanh tra, kiểm tra, giám sát, xử lý vi phạm.

Cá nhân mở tài khoản riêng tại ngân hàng thương mại theo từng cuộc vận động để tiếp nhận, quản lý toàn bộ tiền đóng góp tự nguyện, bố trí địa điểm phù hợp để tiếp nhận, quản lý, bảo quản hiện vật đóng góp tự nguyện trong thời gian tiếp nhận; có biên nhận các khoản đóng góp tự nguyện bằng tiền mặt, hiện vật tiếp nhận được khi tổ chức, cá nhân đóng góp yêu cầu.

Cá nhân không được tiếp nhận thêm các khoản đóng góp tự nguyện sau khi kết thúc thời gian tiếp nhận đã cam kết và có trách nhiệm thông báo đến nơi mở tài khoản về việc dừng tiếp nhận các khoản đóng góp tự nguyện.

Quy định về phân phối, sử dụng tiền từ thiện

Điều 18 Nghị định 93/2021/NĐ-CP nêu rõ, khi phân phối, sử dụng nguồn đóng góp tự nguyện, cá nhân làm từ thiện phải tuân thủ các quy định sau:

Căn cứ nguồn đóng góp tự nguyện của từng cuộc vận động, tiếp nhận, cá nhân có trách nhiệm thông báo với Ủy ban nhân dân nơi tiếp nhận hỗ trợ (cấp tỉnh, cấp huyện, cấp xã theo phân cấp; trường hợp cần thiết, liên hệ Ủy ban nhân dân cấp tỉnh hướng dẫn cụ thể) chậm nhất để phối hợp xác định phạm vi, đối tượng, mức, thời gian hỗ trợ và thực hiện phân phối, sử dụng theo đúng cam kết, kể cả đối với những khoản đóng góp có điều kiện, địa chỉ cụ thể (nếu có).

Chậm nhất trong 3 ngày làm việc kể từ khi nhận được thông báo, Ủy ban nhân dân nơi tiếp nhận hỗ trợ chủ trì, phối hợp với Ban Vận động cùng cấp (nếu có) hướng dẫn cá nhân về phạm vi, đối tượng, mức hỗ trợ, thời gian thực hiện phân phối nguồn đóng góp tự nguyện và tạo điều kiện, đảm bảo an toàn cho hoạt động hỗ trợ; cử lực lượng phối hợp tham gia phân phối nguồn đóng góp tự nguyện khi cần thiết hoặc theo đề nghị của cá nhân.

Cá nhân vận động có trách nhiệm thống nhất với tổ chức, cá nhân đóng góp để có phương án phân phối, sử dụng nguồn đóng góp tự nguyện còn dư hoặc chuyển cho Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam các cấp để thực hiện các chính sách an sinh xã hội bảo đảm phù hợp với mục tiêu đã cam kết với tổ chức, cá nhân đóng góp.

Quản lý tài chính, công khai nguồn đóng góp tự nguyện

Quản lý tài chính, công khai nguồn đóng góp tự nguyện được quy định tại Điều 19 Nghị định 93/2021/NĐ-CP như sau:

Chi phí cho hoạt động vận động, tiếp nhận, phân phối và sử dụng nguồn đóng góp tự nguyện do cá nhân đứng ra vận động tự chi trả. Trường hợp được các tổ chức, cá nhân đóng góp đồng ý thì cá nhân được chi từ nguồn đóng góp tự nguyện, nhưng phải tổng hợp và công khai khoản chi phí này.

Các khoản đóng góp tự nguyện do cá nhân vận động, tiếp nhận, phân phối và sử dụng để khắc phục hậu quả thiên tai, dịch bệnh, sự cố không tổng hợp vào ngân sách nhà nước.

Các khoản đóng góp tự nguyện do cá nhân vận động, tiếp nhận, phân phối và sử dụng để khắc phục hậu quả thiên tai, dịch bệnh, sự cố phải đảm bảo tính công khai, minh bạch.

Cá nhân có trách nhiệm: Mở sổ ghi chép đầy đủ thông tin về kết quả tiếp nhận, phân phối tiền, hiện vật đóng góp tự nguyện theo đối tượng, địa bàn được hỗ trợ, bao gồm những khoản tiếp nhận có điều kiện, địa chỉ cụ thể (nếu có). Gửi kết quả bằng văn bản tới Ủy ban nhân dân cấp xã nơi cư trú để niêm yết công khai tại trụ sở cơ quan trong 30 ngày.

Đồng thời thực hiện công khai trên phương tiện truyền thông các nội dung sau: văn bản về việc tổ chức kêu gọi, vận động đóng góp tự nguyện; kết quả vận động (tổng số tiền, hiện vật tiếp nhận), phân phối tiền, hiện vật đóng góp tự nguyện của các tổ chức, cá nhân; đối tượng, chính sách và mức hỗ trợ khắc phục khó khăn do thiên tai, dịch bệnh, sự cố; các tổ chức, cơ quan, đơn vị trực tiếp tiếp nhận đóng góp tự nguyện công khai thời gian, địa điểm, cách thức tiếp nhận tiền, hiện vật đóng góp tự nguyện.

Cá nhân thực hiện vận động, tiếp nhận, phân phối nguồn đóng góp tự nguyện hỗ trợ khắc phục khó khăn do thiên tai, dịch bệnh, sự cố có trách nhiệm cung cấp thông tin theo yêu cầu của các cơ quan chức năng có thẩm quyền theo quy định của pháp luật.

Kêu gọi quyên góp từ thiện rồi chiếm đoạt, sử dụng sai mục đích là hành vi bị nghiêm cấm

Liên quan đến hoạt động từ thiện, Điều 5 Nghị định 93/2021/NĐ-CP nghiêm cấm các hành vi sau:

- Cản trở hoặc ép buộc tổ chức, cá nhân tham gia vận động, đóng góp, tiếp nhận, phân phối và sử dụng nguồn đóng góp tự nguyện;

- Báo cáo, cung cấp thông tin không đúng sự thật;

- Chiếm đoạt; phân phối, sử dụng sai mục đích, không đúng thời gian phân phối, đối tượng được hỗ trợ từ nguồn đóng góp tự nguyện;

- Lợi dụng công tác vận động, tiếp nhận, phân phối và sử dụng nguồn đóng góp tự nguyện để trục lợi hoặc thực hiện các hoạt động xâm phạm an ninh quốc gia, trật tự an toàn xã hội.

Tổ chức, cá nhân có hành vi trục lợi từ các khoản từ thiện có thể bị xử phạt hành chính hoặc truy tố hình sự

Về phạt hành chính, theo Điều 10 Nghị định 130/2021/NĐ-CP, hành vi sử dụng, phân phối tiền, hàng cứu trợ không đúng mục đích, không đúng đối tượng; tráo hàng cứu trợ có thể bị phạt tiền từ 5-10 triệu đồng.

Ngoài ra, điểm c, khoản 1, Điều 15 Nghị định 144/2021/NĐ-CP quy định như sau: Phạt tiền từ 2-3 triệu đồng đối với hành vi “dùng thủ đoạn gian dối hoặc bỏ trốn để chiếm đoạt tài sản hoặc đến thời điểm trả lại tài sản do vay, mượn, thuê tài sản của người khác hoặc nhận được tài sản của người khác bằng hình thức hợp đồng, mặc dù có điều kiện, khả năng nhưng cố tình không trả”.

Như vậy, trường hợp quyên góp tiền của người khác với lý do làm từ thiện nhưng lại không dùng khoản tiền đó cho mục đích từ thiện mà nhằm chiếm đoạt có thể bị phạt tiền từ 2-3 triệu đồng.

Trong trường hợp hành vi chiếm đoạt tiền từ thiện có đủ yếu tố cấu thành tội phạm, tổ chức, cá nhân sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản” (phạt cải tạo không giam giữ đến 3 năm hoặc phạt tù từ 6 tháng đến chung thân tùy theo mức độ vi phạm và số tiền chiếm đoạt) hoặc “Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản” (phạt cải tạo không giam giữ đến 3 năm hoặc phạt tù từ 6 tháng đến 20 năm tùy theo mức độ vi phạm và số tiền chiếm đoạt).

Làm từ thiện để làm gì? Làm từ thiện để làm gì?

Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam đã công bố hàng vạn trang sao kê tiền ủng hộ của đồng bào cả ...

Giới hạn tiền ủng hộ và bài học từ thiện đầu đời Giới hạn tiền ủng hộ và bài học từ thiện đầu đời

Một trường học ở Hà Nội đã giới hạn số tiền học sinh quyên góp cho đồng bào bão lũ. Hành động “ngược đời” này ...

Doanh nghiệp, người lao động Đà Nẵng hỗ trợ miền Bắc khắc phục hậu quả bão số 3 Doanh nghiệp, người lao động Đà Nẵng hỗ trợ miền Bắc khắc phục hậu quả bão số 3

Các doanh nghiệp trên địa bàn TP. Đà Nẵng cử nhân lực và vận động thành công nhiều hàng hóa và tiền; người lao động ...

Các tin khác

Nhận thưởng Tết, lương tháng 13 có phải nộp thuế thu nhập cá nhân?

Nhận thưởng Tết, lương tháng 13 có phải nộp thuế thu nhập cá nhân?

Thưởng Tết không chỉ là một phần thưởng vật chất mà còn mang ý nghĩa tinh thần, sự ghi nhận đối với những nỗ lực của người lao động trong suốt một năm làm việc. Tuy nhiên, nhiều người lao động vẫn còn mơ hồ về các quy định pháp luật liên quan đến thưởng Tết.
Bài toán tương lai của tiền thưởng Tết

Bài toán tương lai của tiền thưởng Tết

Trong bối cảnh kinh tế khó khăn, việc duy trì tiền thưởng Tết đang là một bài toán khó đối với nhiều doanh nghiệp lớn. Song, đây không chỉ là phương thức bày tỏ lòng tri ân mà còn góp phần quan trọng trong việc giữ chân lao động chất lượng cao.
Bộ Xây dựng và Bộ Giao thông Vận tải thống nhất tên gọi sau sáp nhập, giảm 35-41% số đầu mối

Bộ Xây dựng và Bộ Giao thông Vận tải thống nhất tên gọi sau sáp nhập, giảm 35-41% số đầu mối

Bộ Xây dựng và Bộ Giao thông Vận tải thống nhất tên gọi mới sau khi sáp nhập là Bộ Xây dựng và Giao thông. Sau khi sáp nhập, đầu mối thuộc 2 Bộ sẽ giảm từ 42 đơn vị đầu mối xuống còn 24-27 đầu mối (tương đương 35-41% tổng số đầu mối).
Doanh nghiệp ở Quảng Nam bị phạt 158 triệu đồng do chậm đóng bảo hiểm cho người lao động

Doanh nghiệp ở Quảng Nam bị phạt 158 triệu đồng do chậm đóng bảo hiểm cho người lao động

UBND tỉnh Quảng Nam đã ban hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp, bảo hiểm y tế đối với Công ty TNHH Du lịch Hải Huy.
Những chính sách mới có hiệu lực từ 1/1/2025 người lao động cần biết

Những chính sách mới có hiệu lực từ 1/1/2025 người lao động cần biết

Nhiều quy định mới về bảo hiểm tai nạn lao động tự nguyện, giấy phép lái xe, thông báo phạt nguội, mức chi điều dưỡng người có công,... sẽ có hiệu lực từ ngày 1/1/2025.
Cảng Đồng Nai chưa chấp hành đúng nhiều quy định về pháp luật lao động

Cảng Đồng Nai chưa chấp hành đúng nhiều quy định về pháp luật lao động

Thanh tra Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội (LĐ-TB&XH) đã ban hành kết luận việc chấp hành các quy định của pháp luật về lao động tại Công ty CP Cảng Đồng Nai - DONG NAI PORT.
Những doanh nghiệp được chọn hỗ trợ lao động đi làm trong ngành nông nghiệp tại Australia

Những doanh nghiệp được chọn hỗ trợ lao động đi làm trong ngành nông nghiệp tại Australia

Ngoài Trung tâm lao động ngoài nước (COLAB), phía Australia đã quyết định lựa chọn 6 doanh nghiệp Việt Nam tham gia chương trình hỗ trợ công dân Việt Nam đi làm việc trong ngành nông nghiệp tại Australia (chương trình VLMA).
Hà Nội điều chỉnh giá đất theo chiều sâu thửa đất

Hà Nội điều chỉnh giá đất theo chiều sâu thửa đất

Ủy ban nhân dân (UBND) thành phố Hà Nội vừa ban hành Quyết định số 71/2024/QĐ-UBND về việc sửa đổi, bổ sung một số nội dung tại Quyết định số 30/2019/QĐ-UBND về việc quy định và điều chỉnh bảng giá các loại đất trên địa bàn thành phố. Theo đó, bảng giá đất hiện hành của Hà Nội sẽ được điều chỉnh và tiếp tục có hiệu lực áp dụng từ ngày 1/1/2020 đến ngày 31/12/2025.
Thành Đô Group chậm đóng bảo hiểm xã hội hơn 1 tỷ đồng

Thành Đô Group chậm đóng bảo hiểm xã hội hơn 1 tỷ đồng

Công ty CP Tập đoàn Xây dựng Thành Đô chậm đóng bảo hiểm xã hội hơn 1 tỷ đồng cho người lao động, theo công bố của Bảo hiểm Xã hội TP. HCM.
Lời cảnh tỉnh từ vụ lừa đảo của Tiktoker Mr Pips và các hoạt động đầu tư trực tuyến

Lời cảnh tỉnh từ vụ lừa đảo của Tiktoker Mr Pips và các hoạt động đầu tư trực tuyến

Vụ việc Phó Đức Nam (còn gọi TikToker Mr Pips) dụ dỗ tham gia hoạt động đầu tư trực tuyến, lừa đảo hơn 5.200 tỷ đồng cho thấy những mối nguy hiểm hiện hữu khi nhiều người bị sập bẫy trước hình thức lừa đảo này. Cục An toàn thông tin (Bộ Thông tin và Truyền thông) khuyến cáo người dân cần đặc biệt cẩn trọng, không nên tin các lời mời đầu tư tài chính dễ dàng với lợi nhuận cao để tránh sập bẫy kẻ gian.
Loạt doanh nghiệp đưa lao động đi làm việc ở nước ngoài bị xử phạt

Loạt doanh nghiệp đưa lao động đi làm việc ở nước ngoài bị xử phạt

Công ty TNHH Một thành viên Hợp tác quốc tế Xây lắp 3, Công ty CP Tư vấn và Dịch vụ Tâm Nhật, Công ty CP Đầu tư Thương mại Intime Education đã bị xử phạt hành chính thuộc lĩnh vực đưa người lao động Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài.
Bảo hiểm LPBank chi trả 1 tỷ đồng quyền lợi bảo hiểm cho khách hàng

Bảo hiểm LPBank chi trả 1 tỷ đồng quyền lợi bảo hiểm cho khách hàng

Ngày 11/12, Ngân hàng TMCP Lộc Phát Việt Nam - Chi nhánh Bảo Lộc (LPBank Bảo Lộc), Lâm Đồng phối hợp với Tổng công ty Cổ phần Bảo hiểm LPBank (Bảo hiểm LPBank) tiến hành chi trả 1 tỷ đồng theo quyền lợi gói Bảo hiểm Tín dụng An Khang tới khách hàng.
Chân dung doanh nghiệp xuất khẩu lao động: Biết gì về Công ty CP Nhân lực Kim Minh?

Chân dung doanh nghiệp xuất khẩu lao động: Biết gì về Công ty CP Nhân lực Kim Minh?

Công ty CP Nhân lực Kim Minh (KIMMINH HR) là doanh nghiệp có giấy phép số 35, cấp ngày 08/06/2023 về hoạt động dịch vụ đưa người lao động Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài, theo công bố tại Cổng thông tin Cục Quản lý lao động ngoài nước.
Tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp tham gia đầu tư phát triển nhà ở xã hội

Tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp tham gia đầu tư phát triển nhà ở xã hội

Thủ tướng yêu cầu tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp tham gia đầu tư phát triển nhà ở xã hội, các đối tượng thụ hưởng được tiếp cận nhà ở xã hội. Đây là nội dung tại Công điện số 130/CĐ-TTg ngày 10/12/2024 của Thủ tướng Chính phủ về việc đôn đốc tập trung chỉ đạo, tháo gỡ kịp thời các khó khăn, vướng mắc để thúc đẩy triển khai các dự án nhà ở xã hội.
Những tài khoản ngân hàng nào sẽ bị khóa, tạm ngừng giao dịch từ 1/1/2025?

Những tài khoản ngân hàng nào sẽ bị khóa, tạm ngừng giao dịch từ 1/1/2025?

Từ ngày 1/1/2025, thẻ thanh toán của khách hàng cá nhân phải cập nhật đầy đủ thông tin giấy tờ và xác thực sinh trắc học để có thể tiếp tục giao dịch.
Herbalife Việt Nam 7 lần liên tiếp nhận giải thưởng Trách nhiệm Xã hội Doanh nghiệp của AmCham

Herbalife Việt Nam 7 lần liên tiếp nhận giải thưởng Trách nhiệm Xã hội Doanh nghiệp của AmCham

Herbalife Việt Nam 7 năm liền được trao giải thưởng Trách Nhiệm Xã Hội Doanh Nghiệp (CSR) bởi Hiệp Hội Thương Mại Mỹ (AmCham).
Vay "nóng" để đáo hạn thẻ tín dụng, cẩn thận các rủi ro pháp lý, lộ thông tin cá nhân

Vay "nóng" để đáo hạn thẻ tín dụng, cẩn thận các rủi ro pháp lý, lộ thông tin cá nhân

Hiện nay, thẻ tín dụng được sử dụng rộng rãi, nhu cầu sử dụng thẻ tăng cao, kéo theo đó dịch vụ “đáo hạn” thẻ cũng trở nên phổ biến. Tuy nhiên, đáo hạn thẻ tín dụng thực chất là một hoạt động trái pháp luật. Thời gian qua, nhiều đối tượng cũng lợi dụng chiêu trò đáo hạn ngân hàng để lừa đảo chiếm đoạt tài sản của người dân.
Chân dung doanh nghiệp xuất khẩu lao động: Công ty Nhân lực Colecto có tiềm lực ra sao?

Chân dung doanh nghiệp xuất khẩu lao động: Công ty Nhân lực Colecto có tiềm lực ra sao?

Ghi nhận tại ngày 04/12/2024, tại Cổng thông tin Cục Quản lý lao động ngoài nước công khai, Công ty CP Nhân lực Colecto có giấy phép số 02, cấp ngày 21/04/2022 về hoạt động dịch vụ đưa người lao động đi làm việc ngoài nước.
Vụ Công ty GFDI: Hoàn tất việc khám xét tại các chi nhánh, thu giữ nhiều giấy tờ, tài liệu quan trọng

Vụ Công ty GFDI: Hoàn tất việc khám xét tại các chi nhánh, thu giữ nhiều giấy tờ, tài liệu quan trọng

Theo Cổng thông tin Công an TP. Đà Nẵng, Cơ quan cảnh sát điều tra (Phòng Cảnh sát kinh tế), Công an TP. Đà Nẵng đã hoàn tất việc khám xét tại tất cả các chi nhánh của Công ty TNHH MTV Tư vấn đầu tư GFDI (gọi tắt là Công ty GFDI) trên cả nước. Qua khám xét, cơ quan Công an thu giữ nhiều giấy tờ, tài liệu quan trọng để phục vụ công tác điều tra, làm rõ vụ án.
Quy định mới về giá trị hàng hóa khuyến mại, biểu thuế xuất nhập khẩu từ tháng 12/2024

Quy định mới về giá trị hàng hóa khuyến mại, biểu thuế xuất nhập khẩu từ tháng 12/2024

Một số chính sách mới trong lĩnh vực kinh tế có hiệu lực từ tháng 12/2024 gồm: Quy định mới về hạn mức tối đa của giá trị hàng hóa, dịch vụ dùng để khuyến mại; bổ sung một số mặt hàng được sửa đổi mức thuế suất thuế nhập khẩu ưu đãi...
Xem thêm
Phiên bản di động