“Mùa vàng” trên đảo ngọc Phú Quốc

“Bội thu” đầu năm mới

6 giờ sáng ngày đầu tuần tháng 3/2024, bầu không khí tĩnh lặng tại bãi biển Rạch Vẹm (xã Gành Dầu, TP Phú Quốc, tỉnh Kiên Giang) như bị đánh thức khi nhóm thợ gần 100 người nối đuôi nhau xuống tàu để ra khu nhà thu hoạch ngọc trai (thuộc Công ty TNHH MTV Ngọc trai Ngọc Hiền).

Buổi sáng trên vùng nuôi trai ngọc ở Rạch Vẹm, TP Phú Quốc. Ảnh: T.M.

Dù đã có kinh nghiệm và làm việc lâu năm, nhưng anh Hoàng Công Hoan, thành viên nhóm thu hoạch trai vẫn không giấu được niềm phấn khởi với tốc độ chóng lớn của con trai đợt này. Anh chia sẻ: “Nhìn vẻ bên ngoài, trai năm nay không chỉ to, mà còn dầy dặn hơn nhiều năm trước, và tất nhiên sẽ cho ra sản phẩm ngọc chất lượng vượt trội hơn so với trước”.

Công đoạn Mổ trai lấy ngọc. Ảnh: T.M.

Phú Quốc từ lâu đã nổi tiếng không chỉ bởi vẻ đẹp hoang sơ mà còn có nhiều đặc sản quý hiếm, nổi bật nhất là ngọc trai. Trước thế kỷ 20, mò ngọc trai là cách phổ biến nhất để thu hoạch ngọc trai. Các thợ lặn thường bắt sò, trai từ đáy biển hoặc đáy sông và kiểm tra từng con một để tìm ngọc. Không phải tất cả sò, trai tự nhiên đều tạo ra ngọc. Thông thường một mẻ 3 tấn trai, sò chỉ tìm được 3 hoặc 4 con có viên ngọc hoàn hảo.

Nước biển Phú Quốc rất trong, mặn, không có phù sa nên ngọc trai ở đây chất lượng tốt; đẹp hơn, long lanh và có thể bắt sáng tốt hơn so với ngọc trai các vùng biển khác.

Từ năm 1994, bắt đầu có nhà đầu tư Nhật Bản sang mở trang trại nuôi, cấy trai lấy ngọc nhân tạo; sau có cả doanh nghiệp Australia tiếp tục mở, nuôi cấy ngọc mang về nước bán. Họ thuê người dân Phú Quốc vào làm và truyền kỹ thuật cho dân. Sau khủng hoảng kinh tế năm 1995-1996 khi họ trở về nước, một số người Phú Quốc vẫn tiếp quản, giữ nghề.

Anh Hoàng Văn Thanh – người quản lý khu nuôi cấy và thu hoạch ngọc trai Rạch Vẹm cho biết: Qua khai thác, chúng tôi nhận thấy trai năm nay không những to hơn mà tỷ lệ đạt ngọc cũng như chất lượng ngọc cũng cao hơn và tốt hơn”. Theo đó, tỷ lệ từ vào ngọc đạt trên 80%, đặc biệt là kích cỡ và màu sắc của ngọc trai cũng to hơn, phong phú hơn. Theo ông Thanh, với diễn tiến mới này, dự kiến sản lượng ngọc trong đợt đầu năm 2024 sẽ đạt trên 100kg và cả năm 2024 sẽ đạt trên 1.000kg.

Cận cảnh ghi chép chi tiết từng viên ngọc sau khi thu hoạch. Ảnh: T.M.

Ông Nguyễn Trọng Hiền, Phó Giám đốc phụ trách kỹ thuật của Công ty Ngọc trai Ngọc Hiền, cho biết thêm: “Có nhiều nguyên nhân dẫn đến sự vượt trội này, như: Năm nay thời tiết nắng ấm và đặc biệt là môi trường biển tự nhiên được cải thiện… đã góp phần làm tăng chất lượng điều kiện sống, phiêu sinh vật có lợi… để trai ngọc “ăn ngon, chóng lớn”.

Theo anh Hoàng Văn Thanh – người quản lý khu nuôi cấy và thu hoạch ngọc trai Rạch Vẹm: “Không chỉ tạo ra đặc sản cho Phú Quốc, nghề nuôi trai lấy ngọc ở Phú Quốc còn tạo ra rất nhiều công ăn việc làm cho người dân địa phương. Người muốn làm được việc này phải qua đào tạo từ 3 đến 5 tháng và phải được sát hạch tay nghề. Phải tìm người cẩn thận, chịu thương chịu khó, có kinh nghiệm lâu năm. Trong quá trình nuôi trai, công việc chăm sóc chủ yếu là giữ cho lồng sạch để trai không mắc bệnh. Qua quá trình nuôi trồng nghiêm ngặt với yêu cầu kỹ thuật cao, ngọc trai sẽ định hình dạng tròn hoặc hình bầu dục, giọt nước, quả lê...

Đưa ngọc trai vươn xa

Ông Hồ Phi Thủy – Giám đốc Công ty TNHH MTV Ngọc Trai Ngọc Hiền cho biết, theo kế hoạch đã được cơ quan chức năng chấp thuận, tới đây công ty sẽ mở rộng vùng nuôi từ 500ha lên 1.000ha mặt nước tại vùng biển Rạch Vẹm. Với quy mô này, mỗi năm Ngọc Hiền thu về trên 2 tấn ngọc trai. Đây là con số khổng lồ trên bình diện quốc gia và quốc tế. Tuy nhiên, điều khiến chúng tôi lấy làm tự hào hơn là việc Công ty đã gia tăng độ tin cậy cho khách hàng thông qua việc mời cơ quan chuyên môn đến giám sát, giám định toàn quy trình nuôi- cấy- thu hoạch- chế tác...

Sản phẩm ngọc trai thành phẩm rất tinh xảo. Ảnh: T.M.

Trong lúc các nhóm thợ tất bật theo công đoạn của mình thì nhân viên của Tập đoàn Vinacontrol giám sát từng động tác từ khâu lấy trai đang nuôi trong các lồng dưới biển tự nhiên cho đến khâu làm sạch, mổ, thu ngọc… Tiếp đến là ghi nhận màu sắc, kích cỡ từng viên…

Tất cả được nhân viên chuyên trách của Vinacontrol ghi chép một cách cẩn trọng và chi tiết với từng mã số riêng, khiến chúng tôi liên tưởng đến việc cấp “căn cước” cho từng viên ngọc. Sau đó tiếp tục giám định, giám sát tại nơi chế tác, cửa hàng trưng bày ngọc trai của công ty tại xã Dương Tơ, TP Phú Quốc, tỉnh Kiên Giang.

Có giai đoạn, sản phẩm ngọc trai ở Phú Quốc qua chế tác thật và giả lẫn lộn. Khi mua bán sản phẩm ngọc trai giá cả chênh lệch khác nhau, từ vài chục, vài trăm nghìn đến hàng triệu đồng/viên ngọc. Việc các doanh nghiệp đầu tư quy trình sản xuất và giám sát chặt chẽ như hiện nay, đã góp phần củng cố niềm tin cho du khách mua sắm ngọc trai Phú Quốc sau thời gian dài bị ảnh hưởng bởi nạn “một người nuôi trai, trăm người bán ngọc”…

Ông Huỳnh Quang Hưng – Chủ tịch UBND TP Phú Quốc, đánh giá cao cách làm tâm huyết của các doanh nghiệp ngọc trai hiện nay, mà trong đó, doanh nghiệp Ngọc Hiền là một điểnh hình. Đây có thể xem như hành động thiết thực tạo ra sự hấp dẫn để thu hút du khách đến với Phú Quốc.

Bố trí hơn 400ha đất phát triển nhà ở xã hội tại Hà Nội Với nhu cầu lớn về nhà ở xã hội, Hà Nội cũng đã chủ động bố trí 5 khu nhà ở xã hội tập trung ...

"Phải đơn giản hoá các tiêu chí xác định đối tượng được mua nhà ở xã hội" Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà đã có ý kiến như vậy tại Hội nghị trực tuyến toàn quốc triển khai Đề án "Đầu tư ...

Phát huy chuỗi liên kết - động lực tăng trưởng mới của Petrovietnam Trong những năm qua, việc đẩy mạnh triển khai chuỗi liên kết giá trị, liên kết các nguồn lực, phát triển hệ sinh thái nội ...