Tỷ lệ chi trả chưa tới 6%: VCCI kiến nghị bỏ bảo hiểm bắt buộc đối với xe máy

Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) vừa công bố bản góp ý về Dự thảo Nghị định quy định về bảo hiểm bắt buộc trách nhiệm dân sự của chủ xe cơ giới; bảo hiểm cháy, nổ bắt buộc; bảo hiểm bắt buộc trong hoạt động đầu tư xây dựng.

Theo VCCI, trong thời gian qua, việc thực hiện các loại bảo hiểm bắt buộc đã được chứng minh là mang lại nhiều lợi ích xã hội nhưng với bảo hiểm trách nhiệm dân sự của chủ xe máy thì không; tồn tại nhiều hạn chế, nên xem xét loại bỏ...

Việc mua bảo hiểm cần dựa trên sự tự nguyện thoả thuận của các bên

Theo đó, sau hơn 10 năm triển khai Nghị định 103/2008/NĐ-CP, tỷ lệ chi trả bảo hiểm bắt buộc trách nhiệm dân sự với xe máy vẫn ở mức rất thấp, gần 6% năm 2019 (với 45 tỷ đồng chi trả trên 765 tỷ đồng phí bảo hiểm).

Tỷ lệ này thấp hơn rất nhiều các loại bảo hiểm bắt buộc khác, cụ thể là tỷ lệ chi trả của bảo hiểm trách nhiệm dân sự của ô tô là khoảng 33%, bảo hiểm cháy nổ là 31%.

VCCI đánh giá, so với biện pháp đòi bồi thường khác, bảo hiểm có ưu điểm là chi trả nhanh hơn đối với người bị tai nạn và giảm áp lực tài chính đối với người phải bồi thường, từ đó tạo ra giá trị thặng dư cao hơn cho cùng một số tiền bồi thường.

Tuy nhiên, VCCI cho rằng, với số tiền chi trả chỉ 45 tỷ đồng rất khó có thể thuyết phục rằng lợi ích mang lại từ khoản tiền bồi thường bảo hiểm trách nhiệm dân sự của chủ xe máy lớn hơn chi phí xã hội phải bỏ ra là 765 tỷ đồng. Như vậy, nhìn về mặt tổng lợi ích cho xã hội, bảo hiểm bắt buộc với xe máy không bảo đảm nguyên tắc lợi ích lớn hơn chi phí.

Vì vậy, trong văn bản góp ý, VCCI đã đề nghị cơ quan soạn thảo cân nhắc thu hẹp phạm vi chủ thể có nghĩa vụ bắt buộc mua bảo hiểm trách nhiệm xe cơ giới, theo hướng loại trừ trường hợp xe máy. Theo đó, việc mua bảo hiểm xe máy, bao gồm cả bảo hiểm trách nhiệm dân sự và các loại bảo hiểm khác cần dựa trên sự tự nguyện thoả thuận của các bên.

"Chính sách về bảo hiểm bắt buộc với xe máy đã tồn tại hơn 30 năm, trải qua nhiều lần sửa đổi nhưng hiệu quả mang lại cho xã hội rất thấp, thể hiện qua số tiền chi trả ít ỏi, chỉ bằng 6% so với chi phí xã hội phải bỏ ra...", VCCI cho biết.

Ảnh minh họa: Đỗ Loan

Công khai thông tin, dữ liệu để theo dõi, giám sát

Đồng thời, tại văn bản, VCCI cũng đề nghị cơ quan soạn thảo bổ sung trách nhiệm của Bộ Tài chính trong việc công khai thông tin, dữ liệu về bảo hiểm bắt buộc trách nhiệm xe cơ giới.

Hiện nay, Cục Quản lý, giám sát bảo hiểm đã công khai một số số liệu như doanh thu phí bảo hiểm, tỷ trọng trong tổng doanh thu, số tiền bảo hiểm gốc. Tuy nhiên, theo VCCI, các số liệu này còn tương đối ít và tương đối chung chung nên xã hội thiếu thông tin giám sát tính hiệu quả của chính sách này.

Do đối tượng mua bảo hiểm rất đa dạng (doanh nghiệp kinh doanh, người đi xe ô tô, người đi xe máy), tương ứng với nhu cầu khác nhau trong việc mua và sử dụng bảo hiểm. Vì vậy VCCI đánh giá, việc công khai các số liệu được phân loại theo từng nhóm đối tượng là rất cần thiết.

Bên cạnh đó, trong thời gian qua, một vấn đề lớn trong hoạt động của bảo hiểm trách nhiệm xe cơ giới là chất lượng giải quyết bồi thường, giải quyết quyền lợi bảo hiểm. Theo VCCI, các số liệu này đã được thu thập theo quy định tại Thông tư 195/2014/TT-BTC nhưng chưa được công khai, gây khó khăn cho người dân và doanh nghiệp trong việc lựa chọn bên cung cấp dịch vụ bảo hiểm phù hợp cho mình.

Vì vậy, VCCI đã đề nghị cơ quan soạn thảo bổ sung trách nhiệm của Bộ Tài chính trong việc công khai thông tin, dữ liệu về bảo hiểm bắt buộc trách nhiệm xe cơ giới (có thể bổ sung vào Điều 65 Dự thảo hoặc xây dựng điều khoản riêng).

Các dữ liệu được công khai bao gồm: Các số liệu về doanh thu bảo hiểm và số liệu về chất lượng giải quyết bồi thường, bao gồm số liệu tổng hợp và số loại đã phân theo loại phương tiện và theo doanh nghiệp.

Theo VCCI, nếu được công khai, các thông tin này sẽ góp phần thúc đẩy các doanh nghiệp kinh doanh bảo hiểm cạnh tranh theo hướng nâng cao chất lượng dịch vụ, chăm sóc khách hàng tốt hơn, từ đó mang lại giá trị gia tăng cao hơn cho toàn xã hội.