Kiểm toán Nhà nước chỉ thẳng lỗi phía NHTM khiến gói hỗ trợ lãi suất 2% bế tắc

Ảnh minh hoạ. Nguồn: Tuổi trẻ.

Tại Báo cáo số 1247/BC-KTNN của Kiểm toán Nhà nước gửi Ủy ban Thường vụ Quốc hội và các đại biểu Quốc hội về Tổng hợp kết quả kiểm toán tổ chức thực hiện Chương trình phục hồi phát triển kinh tế - xã hội, cơ quan này cho rằng các bộ, cơ quan trung ương, địa phương chủ động, tích cực thực hiện các nhiệm vụ theo thẩm quyền, trách nhiệm được phân công tại chương trình, song việc triển khai thực hiện vẫn còn nhiều tồn tại, hạn chế.

Đáng chú ý, về nội dung hỗ trợ lãi suất 2%/năm tối đa 40.000 tỷ đồng thông qua hệ thống các NHTM còn một số tồn tại.

Cụ thể, đến ngày 31/12/2022, Chương trình hỗ trợ lãi suất theo Nghị định số 31/NĐ-CP không đạt mục tiêu, kết quả thực hiện còn rất thấp so với kế hoạch đề ra. Số tiền đã hỗ trợ lãi suất là 134 tỷ đồng đạt 0,8%/tổng số hạn mức hỗ trợ lãi suất đã đăng ký và được phê duyệt, đạt 0,84% kế hoạch của năm 2022 (16.034,9 tỷ đồng).

Kiểm toán Nhà nước chỉ ra rằng, công tác truyền thông của Ngân hàng Nhà nước chưa đi trước, chưa mang tính định hướng, thể hiện ở việc sau gần 3 tháng triển khai, kết quả cho vay hỗ trợ lãi suất của các ngân hàng thương mại vẫn chưa như kỳ vọng, vẫn còn ý kiến phản ánh trên các phương tiện thông tin đại chúng về nhiều khó khăn khi tiếp cận chính sách.

Văn bản hướng dẫn nội bộ chưa xây dựng tiêu chí để đánh giá “khả năng phục hồi” của khách hàng làm căn cứ xét duyệt hỗ trợ lãi suất như: HSBC, Public Bank, NCB.

Bên cạnh đó, công tác tuyên truyền, phổ biến chính sách chưa kịp thời, nội dung tuyên truyền sơ sài, không đầy đủ, rõ ràng tại ngân hàng Shinhanbank, Publicbank.

Theo Kiểm toán Nhà nước, các NHTM chưa chủ động, tích cực triển khai chính sách. Một số ngân hàng thương mại rà soát có hồ sơ đủ điều kiện hỗ trợ lãi suất nhưng thực tế số tiền hỗ trợ lãi suất lại bằng “0”. Tại một số NHTM, do công tác tuyên truyền, phổ biến chính sách còn hạn chế dẫn đến việc tự rà soát số lượng khách hàng thuộc đối tượng đủ điều kiện hỗ trợ lãi suất tương đối lớn nhưng kết quả hỗ trợ lãi suất lại rất thấp.

“Công tác triển khai hỗ trợ lãi suất của một số ngân hàng thương mại còn chậm, chưa hiệu quả do ban hành văn bản hướng dẫn nội bộ chậm; công tác truyền thông chưa được chú trọng, không đẩy mạnh truyền thông sâu rộng đến từng khách hàng đủ điều kiện hỗ trợ lãi suất”, Kiểm toán Nhà nước đánh giá.

Bên cạnh đó là một số nguyên nhân khách quan do tâm lý e ngại về hồ sơ thủ tục hậu kiểm của khách hàng hay việc khách hàng gặp khó khăn về chứng từ chứng minh mục đích sử dụng vốn đối với trường hợp khách hàng kinh doanh đa ngành nghề.

Trước đó, Bộ Kế hoạch và Đầu tư cho biết, nguyên nhân khiến gói hỗ trợ này giải ngân chậm chủ yếu là do tâm lý e ngại công tác thanh, kiểm tra, cân nhắc giữa lợi ích từ hỗ trợ lãi suất 2% và chi phí bỏ ra khi nhận hỗ trợ lãi suất như theo dõi hồ sơ, chứng từ, tuân thủ các thủ tục thanh, kiểm tra; khó đánh giá về khả năng “phục hồi” trong bối cảnh kinh tế thế giới và trong nước còn nhiều yếu tố rủi ro, bất định; tình hình kinh tế - xã hội đã thay đổi so với thời điểm ban hành chính sách nên nhu cầu hỗ trợ của doanh nghiệp thay đổi,…

Đồ hoạ: Minh Nguyệt. Nguồn: Kiểm toán Nhà nước.

Gói hỗ trợ lãi suất 2% mới giải ngân được 1,7% Được áp dụng từ năm 2022, đến nay gói hỗ trợ lãi suất 2% mới giải ngân được khoảng 681 tỷ đồng trên tổng quy ...