Vì sao lạm phát Việt Nam tăng thấp, GDP năm tới sẽ ra sao?

27/10/2022 07:16 Đời sống KHÁNH PHƯƠNG

Một lần nữa lạm phát vẫn ở mức thấp vẫn cần được giải thích, trong khi tiếp tục đa mục tiêu năm tới liệu có hợp lý và đạt được tất cả?

Từ đầu năm 2022, khi lạm phát leo thang trên thế giới, lạm phát tại Việt Nam vẫn luôn thấp gây một số hoài nghi về cách tính và mức độ phản ánh chính xác.

Vậy năm tới sẽ thế nào, cũng như cân đối với mục tiêu tăng trưởng GDP?

Kinh tế thế giới dự báo sẽ tồi tệ hơn

Phục vụ phiên thảo luận toàn thể của Quốc hội về kinh tế, xã hội từ sáng 27/10, ngày 26/10 các vị đại biểu Quốc hội đồng thời nhận được hai báo cáo.

Thứ nhất là báo cáo tổng hợp ý kiến đại biểu Quốc hội thảo luận tại tổ về kết quả thực hiện Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2022; dự kiến Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2023.

Ở đây, Tổng thư ký Quốc hội phản ánh, về kế hoạch năm sau có ý kiến cho rằng mục tiêu chung là phải giữ vững kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, thúc đẩy tăng trưởng và bảo đảm các cân đối của nền kinh tế, tuy nhiên, không thể kỳ vọng tất cả các mục tiêu đều đạt, ví dụ mục tiêu lạm phát cao thì chắc chắn mục tiêu tăng trưởng sẽ bị giảm sút, tốc độ tăng trưởng có thể phải thấp hơn nữa.

Về các chỉ tiêu chủ yếu, một số vị bày tỏ nhất trí với các chỉ tiêu Chính phủ đề ra, tuy nhiên đề nghị cần dựa trên dự báo cụ thể, đánh giá kỹ về bối cảnh trong nước, quốc tế để đưa ra các chỉ tiêu phù hợp, chính xác.

Nhiều ý kiến đề nghị báo cáo rõ hơn việc xây dựng chỉ tiêu tăng GDP từ 6,5%; đề xuất xây dựng 2 kịch bản tăng trưởng với GDP ở mức 6,2% và 6,5%; nghiên cứu xây dựng chỉ tiêu tăng trưởng GDP ở mức cao hơn, báo cáo rõ hơn việc xây dựng chỉ tiêu lạm phát lên tới 4,5%.

Những vấn đề này đã được Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng hồi âm tại báo cáo thứ hai: Giải trình ý kiến đại biểu thảo luận tại tổ về tình hình thực hiện Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2022 và dự kiến Kế hoạch năm 2023.

Về mức tăng trưởng GDP, Bộ trưởng hồi âm, kinh tế thế giới năm 2023 được dự báo nhiều rủi ro, thách thức khi xung đột Nga – Ucraina hiện nay chưa có dấu hiệu kết thúc, kéo theo giá năng lượng và thực phẩm tăng, lạm phát leo thang và lãi suất tăng mạnh. Theo dự báo của Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) tình hình có thể trở nên tồi tệ hơn vào năm tới, theo đó IMF đã hạ dự báo tăng trưởng toàn cầu năm 2023 xuống 2,7% so với dự báo 2,9% đưa ra vào tháng 7/2022.

Nguyên nhân là lãi suất tăng đã làm chậm đà tăng trưởng nền kinh tế Mỹ trong khi châu Âu chật vật với giá khí đốt tăng, còn Trung Quốc tiếp tục các biện pháp phong tỏa nhằm ngăn chặn dịch COVID-19 và ngành bất động sản của nước này suy yếu.

Trong nước, bên cạnh sự khởi sắc của kinh tế năm 2022, thì dự báo năm 2023 kinh tế Việt Nam cũng phải đối mặt với không ít khó khăn, thách thức.

Đó là, dịch COVID-19 tuy đã được kiểm soát nhưng vẫn tồn tại nhiều nguy cơ bùng phát với những biến chủng mới, áp lực lạm phát gia tăng, rủi ro thị trường tài chính, hoạt động sản xuất vẫn phụ thuộc nhất định vào thị trường nước ngoài, nên khả năng có thể suy giảm theo đà giảm của kinh tế thế giới.

“Tuy nhiên, bên cạnh những bất ổn như vậy, vẫn còn những dư địa để hỗ trợ cho tăng trưởng kinh tế đạt kỳ vọng tốt như: chính sách kiểm soát vĩ mô của Chính phủ khá hiệu quả và chủ động, đầu tư công có khả năng phục hồi mạnh trong năm tới, giải ngân đầu tư cơ sở hạ tầng của gói phục hồi chủ yếu tập trung trong năm 2023, lạm phát vẫn trong phạm vi an toàn, du lịch và tiêu dùng tiếp tục phục hồi tốt...”, báo cáo nêu nhận định.

Trên cơ sở đánh giá những thuận lợi và khó khăn trong năm 2023, dự báo mục tiêu tăng trưởng kinh tế năm 2023 đạt khoảng 6,5%, là phù hợp với bối cảnh chung, Bộ trưởng hồi âm đại biểu.

Rổ và cách tính CPI đã chính xác?

Liên quan đến chỉ số giá tiêu dùng (CPI), có ý kiến đề nghị làm rõ việc đánh giá rổ hàng hóa theo phương pháp tính của Tổng cục Thống kê đã phản ánh chính xác tác động của tăng giá đến đời sống người dân và doanh nghiệp hay không? Cân nhắc xây dựng một gói rổ hàng hóa phản ánh để có chính sách kịp thời để hạn chế những tác động đến người dân và doanh nghiệp.

Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư giải thích: Đối với rổ hàng hóa tính chỉ số CPI, số lượng hàng hóa và dịch vụ đại diện điều tra được thực hiện theo Tài liệu hướng dẫn biên soạn Chỉ số giá tiêu dùng của các tổ chức quốc tế.

Ở Việt Nam, lần đầu tiên Tổng cục Thống kê tính và công bố chỉ tiêu CPI vào năm 1998, chọn năm gốc l năm 1995 với danh mục hàng hóa gồm 300 mặt hàng đại diện. Từ đó đến nay, năm gốc tính CPI được thay đổi cùng với việc mở rộng danh mục và cập nhật quyền số của các nhóm hàng hóa đại diện theo định kỳ.

Hiện nay, Tổng cục Thống kê thực hiện theo phương án điều tra giá tiêu dùng giai đoạn 2020-2025 với năm gốc 2019. Để xây dựng Danh mục hàng hóa đại diện sử dụng trong điều tra giá tiêu dùng, Tổng cục Thống kê đã tiến hành khảo sát thị trường của 63 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương. Trên cơ sở kết quả khảo sát, Tổng cục Thống kê loại bỏ những hàng hóa không còn phổ biến và bổ sung thêm hàng hóa mới, phổ biến trong tiêu dùng của dân cư.

Tổng số mặt hàng trong Danh mục hàng hóa đại diện giai đoạn 2020-2025 là 754 mặt hàng (tăng 100 mặt hàng so với giai đoạn trước). Danh mục hàng hóa đại diện này được rà soát, phân tổ dựa trên Bảng phân loại tiêu dùng theo mục đích của hộ gia đình Việt Nam; đảm bảo phục vụ biên soạn chỉ tiêu CPI cho các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương, cho các vùng và cả nước theo tháng, quý, năm.

Việc bổ sung thêm những mặt hàng tiêu dùng mới, đã và đang trở nên phổ biến, được ưa chuộng, hiện đại, đồng thời được cập nhật thường xuyên trong quá trình thu thập thông tin khiến rổ hàng hóa mang tính đại diện hơn, phản ánh sát hơn đời sống, cơ cấu tiêu dùng của người dân, phù hợp với sự đa dạng, phong phú của các nhóm hàng hóa, dịch vụ.

Bên cạnh chỉ tiêu CPI, Tổng cục Thống kê hàng quý còn công bố các loại chỉ số giá khác để phản ánh tính hình giá cả trên thị trường như chỉ số giá sản xuất sản phẩm nông, lâm nghiệp và thủy sản; chỉ số giá sản xuất sản phẩm công nghiệp; chỉ số giá dịch vụ; chỉ số giá nguyên nhiên vật liệu dùng cho sản xuất; chỉ số giá xuất khẩu, nhập khẩu hàng hóa.

Đáng lưu ý, mặc dù CPI chưa tăng cao nhưng giá sản xuất đang có xu hướng tạo sức ép lên giá cả hàng hóa tiêu dùng. Bình quân 9 tháng đầu năm 2022 so với cùng kỳ năm trước, chỉ số giá nguyên nhiên vật liệu dùng cho sản xuất tăng 6%, cao nhất trong vòng 10 năm qua; chỉ số giá sản xuất sản phẩm công nghiệp tăng 4,71%; chỉ số giá nhập khẩu h ng hóa tăng cao nhất kể từ năm 2012 với mức tăng 10,86%... Điều này cho thấy doanh nghiệp đang phải chịu sức ép rất lớn về chi phí sản xuất.

Nhìn chung, CPI do Tổng cục Thống kê thu thập thông tin, biên soạn và công bố đã phản ánh xu hướng biến động giá trên thị trường. Trong đó, CPI bình quân 9 tháng đầu năm 2022 được kiềm chế ở mức thấp với tốc độ tăng 2,73% so với cùng kỳ năm trước do một số nguyên nhân chính như sau:

Để chủ động ứng phó với áp lực lạm phát gia tăng, Bộ trưởng cho hay trong thời gian qua Chính phủ đã chỉ đạo các bộ, ngành, địa phương ban hành kịp thời nhiều chính sách, thực hiện đồng bộ các giải pháp nhằm hạn chế những tác động tiêu cực đến phát triển kinh tế - xã hội. Các chính sách phù hợp cùng với sự quyết liệt, sát sao trong chỉ đạo, điều h ành đã giúp giảm áp lực đáng kể lên mặt bằng giá, ổn định hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp và đời sống của nhân dân.

Một số chính sách rất hiệu quả như: Giảm thuế giá trị gia tăng với một số nhóm hàng hóa và dịch vụ từ 10% xuống 8% từ ngày 01/02/2022; giảm 50% mức thuế bảo vệ môi trường đối với nhiên liệu bay từ ngày 01/01/2022 đến hết ngày 31/12/2022; giảm mức thu 37 khoản phí, lệ phí trong 6 tháng đầu năm 2022; giảm thuế bảo vệ môi trường đối với xăng dầu; thực hiện chính sách hỗ trợ tiền thuê nh cho người lao động; quy định mức lương tối thiểu đối với người lao động làm việc theo hợp đồng lao động...

Các nhóm hàng hóa và dịch vụ tiêu dùng có tác động lớn tới CPI được kiểm soát giá chặt chẽ. Trong năm học 2021-2022, nhiều địa phương thực hiện miễn, giảm học phí để chia sẻ khó khăn cho người dân trong đại dịch đã giúp chỉ số giá dịch vụ giáo dục 9 tháng đầu năm giảm 1,88% so với cùng kỳ năm trước, làm CPI chung giảm 0,1 điểm phần trăm.

Đối với giá dịch vụ y tế, nếu thực hiện giá dịch vụ khám chữa bệnh theo đúng lộ trình thì năm 2021 phải hoàn thành việc tính đủ các loại chi phí theo quy định của pháp luật về giá. Tuy nhiên, việc điều chỉnh này đến nay chưa hoàn thành cũng góp phần kiềm chế tốc độ tăng của CPI.

Thêm vào đó, Tập đoàn Điện lực Việt Nam đã chủ động đề xuất chưa tăng giá điện trong năm nay mặc dù chi phí đầu vào của ngành này như giá xăng dầu, giá than đều đã tăng rất cao.

Chính phủ và các bộ, ngành liên tục chỉ đạo các địa phương thực hiện quản lý giá trên địa bàn, nhiều doanh nghiệp tích cực tham gia chương trình bình ổn giá, bảo đảm đầy đủ các hàng hóa thiết yếu phục vụ nhu cầu của người dân, đặc biệt là mặt hàng lương thực, thực phẩm, trong đó giá thịt lợn bình quân 9 tháng năm nay giảm 15,99% so với cùng kỳ năm trước, tác động làm giảm CPI chung 0,54 điểm phần trăm.

Việc Việt Nam có lợi thế chủ động được về lương thực, thực phẩm đóng vai trò quan trọng trong kiềm chế lạm phát ở Việt Nam - báo cáo nêu rõ.

Tags:

Các tin khác

Đâu là nguyên nhân chính khiến lượng xe tiêu thụ tăng vọt trong tháng 10/2024

Hiệp hội các nhà sản xuất ô tô Việt Nam (VAMA) cho biết, số lượng xe bán ra trong tháng 10 năm 2024 tăng tới 53% so với cùng kỳ 2023. Các chuyên gia cho rằng lý do của việc này đến từ việc giảm phí trước bạ, nhu cầu mua sắm ô tô tăng cao dịp cuối năm, chính sách cho vay của ngân hàng hấp dẫn và thị trường bất động sản sôi động.

Dịp cận Tết, người lao động cảnh giác với chiêu trò lừa đảo mua hàng, nhận quà trúng thưởng qua mạng

Nhu cầu tiêu dùng của người dân tăng cao vào dịp cuối năm và Tết Nguyên đán. Lợi dụng điều này, nhiều đối tượng đăng bán hàng kém chất lượng trên mạng, giả mạo doanh nghiệp giảm giá hàng hóa, tặng quà để lừa đảo chiếm đoạt tài sản. Vậy người lao động cần lưu ý gì để tránh mắc bẫy lừa đảo?

Nhiều chiêu trò bán vé máy bay Tết 2025 giá rẻ để lừa đảo người lao động, chuyên gia khuyến cáo gì?

Cục An toàn thông tin (Bộ Thông tin và Truyền thông) khuyến cáo người dân khi có nhu cầu đặt mua vé máy bay, vé tàu,... cần thực hiện giao dịch thông qua website chính thống, ứng dụng di động hoặc trực tiếp tại phòng vé và đại lý chính thức của hãng.

Giá xăng dầu trong nước bật tăng sau 2 lần giảm liên tiếp

Sau 2 kỳ giảm giá liên tiếp, giá xăng được Liên Bộ Công Thương - Tài chính điều chỉnh tăng trở lại từ 15 giờ ngày 28/11.

Hà Nội thống nhất chủ trương đầu tư 3 cây cầu Tứ Liên, Trần Hưng Đạo, Ngọc Hồi

Chủ tịch Ủy ban nhân dân Thành phố Hà Nội Trần Sỹ Thanh thống nhất chủ trương đầu tư 3 cầu lớn qua sông Hồng trong giai đoạn từ năm 2025-2030 gồm cầu Tứ Liên, Trần Hưng Đạo, Ngọc Hồi.

CPI bình quân cả năm được dự báo không vượt quá 4%

Trung tâm Thông tin Công nghiệp và Thương mại (Bộ Công Thương) dự báo, chỉ số giá tiêu dùng (CPI) tháng 11/2024 có thể tăng khoảng 0,1 - 0,15% so với tháng trước. CPI bình quân cả năm sẽ không vượt quá 4% bởi nhiều yếu tố làm giảm áp lực lên mặt bằng giá.

Việc triển khai áp dụng giá điện 2 thành phần cần có lộ trình cụ thể từng giai đoạn

Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) vừa đề xuất Bộ Công Thương về cơ chế và lộ trình áp dụng giá điện 2 thành phần nhằm tính đúng, tính đủ các chi phí người tiêu dùng gây ra cho hệ thống điện để sử dụng điện hiệu quả hơn. Từ đó, nghiên cứu và đề xuất lộ trình áp dụng các biểu giá điện hai thành phần cho các nhóm khách hàng.

Giá xăng dầu trong nước tăng trở lại

Từ 15 giờ ngày 7/11, giá xăng dầu trong nước được Liên Bộ Công Thương - Tài chính điều chỉnh tăng 336-769 đồng/lít tùy mặt hàng, trừ dầu mazut giảm 67 đồng/kg.

“Anh trai vượt ngàn chông gai”: Góp phần định vị điểm đến âm nhạc Việt Nam

Concert âm nhạc “Anh trai vượt ngàn chông gai” do Ngân hàng Techcombank là Nhà tài trợ kim cương tại Thành phố Hồ Chí Minh vừa qua đã góp phần định vị Việt Nam như một điểm đến đầy tiềm năng trong bản đồ phát triển du lịch gắn liền với âm nhạc tầm cỡ khu vực và thế giới.

Khi âm nhạc truyền thống giao thoa hiện đại: Techcombank góp phần đưa concert Việt vươn tầm thế giới

Lần đầu tiên trên một sân khấu lớn, gần 20,000 khán giả đã cùng hòa giọng, thăng hoa với các làn điệu chèo, cải lương và trống hội vang dội. 32 Anh Tài và các khách mời đã cống hiến hết mình với màn trình diễn không thể ấn tượng hơn trong suốt một đêm concert kéo dài gần 4 tiếng đồng hồ. Bên Bờ sông Sài Gòn, Techcombank đã mang đến một không gian âm nhạc đỉnh cao và bùng nổ cảm xúc.

Cơ hội trúng Iphone 16 ProMax cùng nhiều ưu đãi hấp dẫn chưa từng có cho khách hàng SHB

Từ nay đến hết ngày 28/2/2025, Ngân hàng TMCP Sài Gòn - Hà Nội (SHB) triển khai hàng loạt chương trình khuyến mãi cho khách hàng là chủ thẻ tín dụng quốc tế SHB với hàng ngàn ưu đãi hấp dẫn chưa từng có, trong đó giải nhất là chiếc Iphone 16 ProMax đời mới nhất trị giá 37 triệu đồng. Tổng giá trị các quà tặng lên tới 5 tỷ đồng.

Trung tâm Hội chợ Triển lãm quốc gia dự kiến hoàn thành xây dựng vào tháng 7/2025

Tập đoàn Vingroup cho biết đang nỗ lực để hoàn thành việc xây dựng Dự án Trung tâm Hội chợ Triển lãm quốc gia vào tháng 7/2025, chỉ sau hơn 10 tháng khởi công (ngày 30/8/2024).

Từ chiều 17/10, giá xăng giảm nhẹ xuống dưới 21.000 đồng/lít

Từ 15 giờ ngày 17/10, giá xăng dầu trong nước được điều chỉnh giảm nhẹ 99-179 đồng/lít tùy mặt hàng, trừ dầu mazut tăng giá.

Sức hút của Techcombank trước thềm concert “Anh trai vượt ngàn chông gai 2024”

Các chương trình ưu đãi độc quyền dành riêng cho khách hàng của Techcombank khi mua vé tham gia concert “Anh trai vượt ngàn chông gai 2024” diễn ra trong thời gian qua đã và đang tạo nên “cơn sốt” rất lớn. Với thể lệ tham gia dễ dàng, cùng đa dạng hình thức “săn vé”, Techcombank đã trao hàng ngàn cơ hội cho khách hàng được mua vé với giá 0 đồng để tận hưởng đại nhạc hội lớn nhất năm 2024 tổ chức vào ngày 19/10 tới đây.

Giá điện tăng 4,8%, khách hàng sử dụng điện sinh hoạt phải trả thêm bao nhiêu tiền mỗi tháng?

Từ ngày 11/10/2024, giá bán lẻ điện bình quân là 2.103,1159 đồng/kWh (chưa bao gồm thuế giá trị gia tăng). Mức điều chỉnh này tương đương mức tăng 4,8% so với giá điện bán lẻ bình quân hiện hành.

BIC tặng quà hấp dẫn mừng ngày Phụ nữ Việt Nam 20/10

Chào mừng ngày Phụ nữ Việt Nam 20/10, từ ngày 11/10/2024 đến ngày 31/10/2024, Tổng Công ty Bảo hiểm BIDV (BIC) gửi tặng khách hàng chương trình ưu đãi “Quà tặng bình an, gửi trao đến nàng”, áp dụng khi mua bảo hiểm sức khỏe và bảo hiểm ung thư trực tuyến.

Giá xăng đảo chiều tăng mạnh hơn 1.200 đồng/lít từ chiều 10/10