Phó thủ tướng Lê Văn Thành: Còn thiếu "tầm" trong quy hoạch

Thực trạng trên được lý giải ở nguyên do còn thiếu "tầm" trong quy hoạch: tầm nhìn, tầm chất lượng và cả tầm trình độ chuyên môn...

Tại phiên chất vấn trưởng ngành xây dựng ngày 4/11, Phó thủ tướng Lê Văn Thành tham gia làm rõ thêm một số nội dung về tiến độ lập quy hoạch, công tác quy hoạch đô thị, quản lý và phát triển đô thị, nguyên nhân và giải pháp.

Phó thủ tướng đánh giá chung, trong thời gian vừa qua, Bộ Xây dựng, các bộ, ngành, các địa phương đã triển khai khá tốt về công tác quy hoạch; nhiều quy hoạch đã được phê duyệt bảo đảm chất lượng, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế-xã hội và chỉnh trang đô thị văn minh, hiện đại.

Tuy nhiên, cũng còn nhiều đồ án quy hoạch, điều chỉnh quy hoạch đã trình Thủ tướng Chính phủ nhưng do chất lượng của tư vấn, công tác thẩm tra, thẩm định không đạt yêu cầu dẫn tới phải làm đi làm lại nhiều lần và mất rất nhiều thời gian.

Phó thủ tướng Lê Văn Thành

Phó thủ tướng Lê Văn Thành cho biết, theo quy định của Luật Quy hoạch năm 2017, hệ thống quy hoạch quốc gia có tổng số 110 quy hoạch, trong đó có 41 quy hoạch cấp quốc gia (gồm Quy hoạch tổng thể quốc gia, Quy hoạch không gian biển quốc gia, Quy hoạch sử dụng đất quốc gia và 38 quy hoạch ngành quốc gia), 6 quy hoạch vùng và 63 quy hoạch tỉnh.

Việc ban hành Luật Quy hoạch là sự đổi mới rất căn bản về phương pháp, tư duy, khắc phục việc chia cắt, manh mún, chồng chéo trong công tác quy hoạch. Luật đã đưa ra quy định quy hoạch cấp trên thực hiện trước làm cơ sở để lập quy hoạch cấp dưới.

Tuy nhiên, quy hoạch tổng thể quốc gia vẫn chưa được phê duyệt do đây là vấn đề mới, khó, chưa có tiền lệ.

“Mặc dù Luật đã có hiệu lực nhưng việc lập các quy hoạch tỉnh, vùng, ngành còn gặp nhiều khó khăn và vướng mắc. Để tháo gỡ khó khăn này, Quốc hội đã ban hành Nghị quyết 751/2019/UBTVQH14 và Nghị quyết 61/2022/QH15 trong đó cho phép lập đồng thời các quy hoạch theo quy định của Luật Quy hoạch…”, Phó Thủ tướng dẫn lại.

Về công tác quy hoạch đô thị và quản lý phát triển đô thị, Phó thủ tướng Lê Văn Thành cho biết, hiện nay, các khu vực đô thị có tốc độ tăng trưởng kinh tế khá cao, hình thành nhiều khu đô thị văn minh, hiện đại, hạ tầng giao thông cải thiện, làm thay đổi diện mạo đô thị.

Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đã đạt được, việc quản lý phát triển đô thị còn có những tồn tại hạn chế.

“Việc cải tạo chung cư cũ còn chậm, nhiều khu vực nhà cũ đã lâu không tu sửa có nguy cơ mất an toàn, tỷ lệ cây xanh, công viên, vườn hoa, đất phúc lợi, đất công cộng còn thấp… Nguyên nhân của những tồn tại hạn chế nêu trên xuất phát từ công tác quy hoạch, quản lý xây dựng chưa được thực hiện hiệu quả, tình trạng vi phạm trật tự xây dựng diễn ra khá nhiều nhưng chưa được xử lý kịp thời”, Phó thủ tướng nhìn nhận.

Ngoài ra, chất lượng nhiều đồ án quy hoạch, điều chỉnh quy hoạch còn thiếu tầm nhìn, chưa đáp ứng được yêu cầu, mật độ nhà cao tầng quá lớn gây quá tải cho hạ tầng đô thị. Có nhiều đồ án quy hoạch, điều chỉnh quy hoạch trình Thủ tướng Chính phủ, nhưng chất lượng chưa đạt yêu cầu, phải làm đi làm lại nhiều lần, gây mất rất nhiều thời gian…

"Có những đồ án điều chỉnh quy hoạch nhưng nội dung lại là xây dựng quy hoạch mới, thay thế quy hoạch cũ không đúng với nhiệm vụ điều chỉnh quy hoạch đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt. Trong thời gian qua, Chính phủ mất nhiều thời gian để rà soát với tinh thần phải bảo đảm chất lượng, tiến tới mục tiêu thực hiện bằng Nghị quyết của Quốc hội về tiêu chí, tiêu chuẩn hạ tầng ở các đô thị, để tiến tới chúng ta có các đô thị văn minh, hiện đại, đáng sống để phục vụ nhân dân", Phó Thủ tướng cho biết.

Phó Thủ tướng nhấn mạnh, từ tình hình thực tế trong công tác quy hoạch, quản lý phát triển đô thị hiện nay cần tập trung thực hiện một số giải pháp sau đây:

Thứ nhất, Bộ Xây dựng, các địa phương phải đặc biệt quan tâm tới công tác lựa chọn tư vấn, thẩm tra, thẩm định. Đây là yếu tố quan trọng quyết định đến chất lượng công tác quy hoạch.

Thứ hai, Bộ Xây dựng, các địa phương, nhất là lực lượng thanh tra chuyên ngành phải phối hợp chặt chẽ với chính quyền các cấp, nhất là chính quyền cấp cơ sở, tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát, xử lý kịp thời các vi phạm trong lĩnh vực quy hoạch và quản lý trật tự xây dựng, nhất là xây dựng không phép, sai phép, xây dựng vượt quá tầng cao, xây dựng trên đất nông nghiệp, đất lấn chiếm tại các khu vực ven đô, khu vực đất cây xanh, đất công cộng,…

Thứ ba, Bộ Xây dựng khẩn trương rà soát lại các quy định pháp luật liên quan tới lĩnh vực quy hoạch, quản lý phát triển đô thị như Luật Quy hoạch đô thị, Luật Xây dựng, Luật Nhà ở, Luật Kinh doanh bất động sản, các quy chuẩn, tiêu chuẩn xây dựng và các quy định khác có liên quan để kịp thời đề xuất cấp có thẩm quyền sửa đổi, bổ sung cho phù hợp với tình hình thực tiễn.