Các quốc gia có biển khai thác không gian ven bờ để phát triển kinh tế như thế nào?

10/01/2024 22:10 Hàng hóa tiêu dùng Đoàn Văn Bình Thành viên Hội đồng Tư vấn Du lịch (TAB)
Mới đây, chúng tôi có chuyến đi dài, đến nhiều nước trên thế giới để tìm hiểu nỗ lực phục hồi hậu Covid.
Đà Nẵng muốn quy hoạch 3 khu công nghiệp mới đến năm 2030
Tính toán lấn biển
Chủ tịch HĐQT Tập đoàn CEO - ông Đoàn Văn Bình.

Trong chuyến đi, có một khía cạnh chúng tôi đặc biệt quan tâm, là cách các quốc gia có biển khai thác không gian ven bờ để phát triển kinh tế. Chẳng hạn năm 2023, ngành bất động sản UAE, mà chủ yếu từ các siêu dự án lấn biển đã mang lại cho riêng thành phố Dubai giá trị giao dịch lên đến gần 110 tỷ USD.

Vùng biển Việt Nam có diện tích khoảng một triệu km², gấp ba lần diện tích đất liền, chiếm gần 30% diện tích Biển Đông. 28 tỉnh, thành phố có biển với đường bờ biển dài 3.260 km và 3.000 hòn đảo lớn nhỏ. Cách đây hơn 20 năm, Cố Thủ tướng Võ Văn Kiệt từng có thư gửi lãnh đạo TP HCM khuyến khích ý tưởng tiến ra biển bằng cách đánh thức tiềm lực huyện Cần Giờ. Giáo sư David Pickus trong một bài viết trên Góc nhìn - Kho báu của Việt Nam - cũng chia sẻ một quan điểm mà tôi hoàn toàn đồng tình: Biển là kho báu vô giá và người Việt cần hiểu hơn về biển để trong khi chung sống hài hòa với biển, vẫn có thể chủ động khai thác kho báu này.

Văn kiện Đại hội Đảng lần thứ VIII đặt ra mục tiêu: Tới năm 2045, Việt Nam sẽ trở thành cường quốc biển. Trong bối cảnh Chính phủ đang xây dựng Nghị định quy định về lấn biển; các tỉnh, thành phố đang gấp rút xây dựng và phê duyệt quy hoạch tỉnh, thành phố... một câu hỏi lớn đặt ra là: Trước mắt và lâu dài, Việt Nam sẽ mở rộng không gian về phía biển như thế nào nếu không có quy hoạch bài bản, với tầm nhìn xa.

Kinh nghiệm của thế giới có thể mang đến cho Việt Nam một bức tranh tham khảo rộng lớn về hoạt động lấn biển.

Hoạt động này có từ rất sớm. Hà Lan bắt đầu từ thế kỷ 13. Nhật Bản từ thế kỷ 15. Chỉ tính từ năm 2000 đến nay, diện tích lấn biển của thế giới đã đạt tới 2.500 km2, tương đương diện tích của Luxembourg. Trung Quốc, Indonesia và UAE là các quốc gia dẫn đầu về diện tích lấn biển.

Con người lấn biển cho các mục đích cụ thể như mở rộng lãnh thổ (Singapore); xây dựng đặc khu hành chính - kinh tế (Trung Quốc); phát triển thành phố tài chính (Colombo), thành phố giải trí, văn hóa (Philippines); thành phố thương mại quốc tế Eko Atlantic (Nigeria), hình thành các siêu dự án bất động sản như Palm Jumeirah, The World, Yas Island (UAE), Forest City (Malaysia); làm sân bay (Nhật Bản), công viên, trường đại học (Mỹ), cơ sở tôn giáo (Morocco), nông nghiệp (Hàn Quốc), bãi tắm biển riêng cho phụ nữ (Bahrain)...

Tại Việt Nam, các tỉnh, thành phố đã và đang lấn biển nhiều gồm có Quảng Ninh, Hải Phòng, Đà Nẵng và Kiên Giang. Nhưng các địa phương này cũng đối mặt với nhiều bất cập, trong đó lớn nhất là vấn đề quy hoạch các dự án. Nhiều dự án đã được duyệt quy hoạch chi tiết 1/500 trong khi địa phương chưa có quy hoạch chung về lấn biển. Hệ quả là địa phương, cộng đồng doanh nghiệp, môi trường đều gặp rủi ro...

Tính đến hết năm 2023, 15/28 tỉnh, thành phố ven biển đã có Quy hoạch tỉnh, thành phố được công bố, nhưng chỉ có bốn tỉnh đề cập đến lấn biển là Thanh Hóa, Sóc Trăng, Bến Tre và Kiên Giang.

Tỉnh Thanh Hóa đề cập đến lấn biển nhưng để bảo vệ môi trường; tỉnh Sóc Trăng có quy hoạch lấn biển ở Cù Lao Dung, Trần Đề và Vĩnh Châu; tỉnh Bến Tre có quy hoạch mở rộng ra biển 50.000 ha (500 km2) ở Thạch Phú, Ba Tri, Bình Đại; tỉnh Kiên Giang lấn biển ở An Minh, An Biên, Rạch Giá, Hòn Đất, Kiên Lương, Hà Tiên, Kiên Hải và Phú Quốc.

Ở quy mô quốc gia, việc đầu tư nguồn lực cho hoạt động khảo sát tổng thể tất cả vùng biển có tiềm năng là điều rất cần thiết. Quá trình khảo sát, theo tôi, cần chú ý đánh giá điều kiện khí hậu thủy văn, tài nguyên ven biển, tác động môi trường, thủy triều, dòng hải lưu, kết nối sông suối, kết nối hạ tầng, các di sản và vùng đệm, sinh kế của người dân, khối lượng đào đắp, dự kiến cơ cấu sử dụng đất, sử dụng mặt nước, ước lượng giá trị của nền kinh tế biển...

Tiếp theo khảo sát là lập quy hoạch lấn biển quốc gia, trong đó tập trung tạo ra hạ tầng và sản phẩm xứng tầm như các đặc khu, thành phố kinh tế (mô hình Arab Saudi), thành phố thông minh của tương lai (mô hình City Brain của Trung Quốc, Đức), sân bay, cảng biển, khu mậu dịch tự do, khu công nghiệp, công nghệ cao, khu du lịch và các sản phẩm bất động sản độc đáo thu hút đầu tư nước ngoài, người nước ngoài giàu có, chuyên gia, người về hưu...

Toàn bộ quy trình này không thể thiếu việc nghiên cứu các phương pháp lấn biển tiên tiến trên thế giới của Hà Lan, Nhật Bản, Trung Quốc, UAE; phổ biến các phương pháp hiệu quả để áp dụng; xây dựng bổ sung các tiêu chuẩn, quy chuẩn mới; nghiên cứu vật liệu mới để thay thế cát trong hoạt động lấn biển như NEWSand (Cát mới) của Singapore. Việt Nam cần tích cực nhận chuyển giao công nghệ vật liệu mới phục vụ lấn biển; duy trì chính sách cấm xuất khẩu cát tự nhiên; có giải pháp kiểm soát tốt nạn cát tặc...

Quy hoạch lấn biển tổng thể cần được công khai, truyền thông về cả cơ hội và thách thức, để người dân hiểu hơn về biển, về tầm nhìn hướng ra biển.

Việt Nam cũng cần có chính sách mở, nhất quán về khuyến khích hoạt động lấn biển; có thể chế đồng bộ, minh bạch theo tinh thần cân bằng giữa quản lý và kiến tạo trong lấn biển; luật hóa hoạt động lấn biển, đảm bảo tính thống nhất, đồng bộ các quy định giữa Luật Đất đai, Luật Biển Việt Nam, Luật Tài nguyên, Môi trường biển và Hải đảo; khuyến khích xã hội hóa hoạt động lấn biển; quy định rõ các khu vực hạn chế; khu vực cấm lấn biển.

Với sự hỗ trợ của khoa học, kỹ thuật, công nghệ, các nguồn lực cứng và mềm, mọi quốc gia trong khu vực ASEAN, Đông Bắc Á, Trung Đông, Ấn Độ, Anh, Mỹ và trên thế giới có biển đều hướng ra biển với tầm nhìn xa, chiến lược tham vọng về kinh tế, an ninh quốc phòng và hàng hải.

Nếu chậm được nghiên cứu thỏa đáng ở quy mô quốc gia, Việt Nam sẽ không tận dụng tốt không gian "mặt tiền" có giá trị kinh tế ngày càng cao này; và vì vậy, sẽ rất khó để đạt mục tiêu trở thành cường quốc biển vào năm 2045.

Đà Nẵng muốn quy hoạch 3 khu công nghiệp mới đến năm 2030 Đà Nẵng muốn quy hoạch 3 khu công nghiệp mới đến năm 2030

UBND TP. Đà Nẵng đã có tờ trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Quy hoạch TP. Đà Nẵng thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến ...

vnexpress.net

Các tin khác

Vụ Cao Việt Hoàng quảng cáo vi phạm pháp luật: Ai đứng sau sản xuất, công bố sản phẩm?

Vụ Cao Việt Hoàng quảng cáo vi phạm pháp luật: Ai đứng sau sản xuất, công bố sản phẩm?

Theo giấy tiếp nhận đăng ký bản công bố sản phẩm được cấp bởi Cục An toàn thực phẩm (Bộ Y tế) thì thực phẩm bảo vệ sức khỏe Cao Việt Hoàng do Công ty Cổ phần Thảo Dược Hà Nội sản xuất; còn Công ty TNHH Nghiên cứu và Phát triển Cao Việt Hoàng công bố và chịu trách nhiệm sản phẩm.
Quảng cáo sữa Milo gây tranh cãi: Cần chế tài mạnh và minh bạch thông tin

Quảng cáo sữa Milo gây tranh cãi: Cần chế tài mạnh và minh bạch thông tin

Vụ việc "Thực phẩm bổ sung Sữa lúa mạch Nestlé Milo" vướng phải tranh cãi lớn liên quan đến quảng cáo đã một lần nữa đặt ra câu hỏi về sự minh bạch thông tin và hiệu quả của các chế tài xử phạt trong lĩnh vực quảng cáo tại Việt Nam.
Cục An toàn thực phẩm 'tuýt còi' sản phẩm Cao Việt Hoàng

Cục An toàn thực phẩm 'tuýt còi' sản phẩm Cao Việt Hoàng

Theo Cục An toàn thực phẩm, Bộ Y tế, trong thời gian vừa qua trên các website: https://caoviethoang.com https://caoviethoang-chinhhang.com. đang quảng cáo sản phẩm thực phẩm bảo vệ sức khỏe Cao Việt Hoàng vi phạm quy định của pháp luật về quảng cáo thực phẩm.
Hàng giả "bóp nghẹt" doanh nghiệp chân chính

Hàng giả "bóp nghẹt" doanh nghiệp chân chính

Liên tiếp các vụ sản xuất cà phê giả từ đậu nành, bắp rang và phụ gia khác bị phanh phui gần đây không chỉ là hồi chuông cảnh báo về sức khỏe người tiêu dùng, mà còn lột tả một cuộc chiến không cân sức mà các doanh nghiệp (DN) làm ăn chân chính phải đối mặt hàng ngày. Thị trường đang bị bóp méo, niềm tin người tiêu dùng bị xói mòn, và đã đến lúc cần giành lại sự trong sạch cho môi trường kinh doanh.
Người trồng sen Huế điêu đứng theo mưa lũ dị thường

Người trồng sen Huế điêu đứng theo mưa lũ dị thường

Mưa lớn liên tiếp trong 4 ngày qua đã khiến nhiều người trồng sen ở TP. Huế trong đó có một số doanh nghiệp đang bảo tồn sen trắng, sen cổ Huế chịu thiệt hại nặng nề.
Xe điện VinFast: Từ xu hướng đến thống trị thị trường ô tô Việt

Xe điện VinFast: Từ xu hướng đến thống trị thị trường ô tô Việt

Ba mẫu xe điện của VinFast dẫn đầu doanh số tháng 5/2025, đánh dấu bước ngoặt quan trọng trong chuyển dịch thị trường khỏi động cơ đốt trong.
Thịt ủ mát chuẩn Âu chinh phục người tiêu dùng Việt

Thịt ủ mát chuẩn Âu chinh phục người tiêu dùng Việt

Tại các nước châu Âu, một trong những nơi tiêu thụ thịt nhiều nhất trên thế giới, các công ty sản xuất thịt đã nghiên cứu và sử dụng các công nghệ hiện đại trong quy trình giết mổ - chế biến - bảo quản và vận chuyển để giúp thịt luôn tươi ngon.
“Cơn bão” giá gạo tại Nhật Bản: Cơ hội cho gạo Việt Nam nâng tầm vị thế

“Cơn bão” giá gạo tại Nhật Bản: Cơ hội cho gạo Việt Nam nâng tầm vị thế

Giá gạo tại Nhật Bản đang tăng phi mã, kho dự trữ quốc gia cạn kiệt, trong khi nhu cầu nội địa không ngừng leo thang.
Điều gì xảy ra khi 3 "ông lớn" thực phẩm chức năng tự thu hồi phiếu công bố sản phẩm?

Điều gì xảy ra khi 3 "ông lớn" thực phẩm chức năng tự thu hồi phiếu công bố sản phẩm?

Ngày 6/6, Cục An toàn thực phẩm (Bộ Y tế) thông báo ba quyết định thu hồi hiệu lực giấy tiếp nhận đăng ký bản công bố sản phẩm đối với hàng loạt thực phẩm bảo vệ sức khỏe của ba doanh nghiệp lớn. Trong số đó, sự xuất hiện của Bayer Việt Nam – chi nhánh của tập đoàn dược phẩm đa quốc gia đã khiến sự việc không thể “xem nhẹ”.
Bùng nổ xu hướng làm đẹp hiện đại tại Beautycare Expo Hà Nội 2025

Bùng nổ xu hướng làm đẹp hiện đại tại Beautycare Expo Hà Nội 2025

Triển lãm quốc tế ngành làm đẹp Beautycare Expo 2025, diễn ra tại Trung tâm Triển lãm Quốc tế IEC, đã thu hút đông đảo sự quan tâm của giới chuyên môn và doanh nghiệp với nhiều hoạt động nổi bật.
Lối ra cho thị trường dược liệu Việt Nam: Để người trồng sống được với nghề

Lối ra cho thị trường dược liệu Việt Nam: Để người trồng sống được với nghề

Giữa “cơn xoáy” hội nhập và cạnh tranh, thị trường dược liệu Việt Nam đang đứng trước một ngã rẽ “sinh tử” hoặc tự tái thiết để lớn mạnh bền vững, hoặc tiếp tục “trượt dài” trong cảnh tự phát, manh mún.
Trứng gà cà gai leo Sadu: Điểm khác biệt làm nên "giá trị vàng"

Trứng gà cà gai leo Sadu: Điểm khác biệt làm nên "giá trị vàng"

Không chỉ là thực phẩm, trứng gà cà gai leo Sadu của Công ty Cổ phần nông nghiệp công nghệ cao Thăng Long là kết tinh của tâm huyết, sáng tạo và ứng dụng công nghệ cao vào nông nghiệp, mang đến sản phẩm an toàn, bổ dưỡng và độc đáo cho người tiêu dùng.
Người đưa bưởi Lam Điền lên bản đồ OCOP

Người đưa bưởi Lam Điền lên bản đồ OCOP

Doanh nhân Nguyễn Tiến Luyện đã đạt được nhiều thành tựu đáng kể trong lĩnh vực nông nghiệp, đặc biệt là với sản phẩm bưởi OCOP tại xã Lam Điền, huyện Chương Mỹ, Hà Nội.
Hơn 2,3 triệu lượt hộ nghèo, đối tượng chính sách được vay vốn chính sách

Hơn 2,3 triệu lượt hộ nghèo, đối tượng chính sách được vay vốn chính sách

Năm 2024, với tổng nguồn vốn tín dụng đạt gần 377.000 tỷ đồng, Ngân hàng Chính sách xã hội (NHCSXH) đã hỗ trợ hàng triệu hộ nghèo và đối tượng chính sách phát triển sản xuất, cải thiện đời sống. Bước sang năm 2025, NHCSXH tiếp tục đặt trọng tâm vào nâng cao chất lượng tín dụng, quản lý rủi ro và đẩy mạnh chuyển đổi số, nhằm thúc đẩy các chương trình mục tiêu quốc gia về giảm nghèo bền vững và xây dựng nông thôn mới.
Bánh chưng Tranh Khúc: Hương vị Tết từ làng nghề OCOP

Bánh chưng Tranh Khúc: Hương vị Tết từ làng nghề OCOP

Được công nhận là sản phẩm OCOP, bánh chưng Tranh Khúc không chỉ lưu giữ hương vị truyền thống mà còn khẳng định vị thế thương hiệu của mình trên thị trường.
Đông trùng hạ thảo – "Thảo dược vàng" của huyện Thanh Trì

Đông trùng hạ thảo – "Thảo dược vàng" của huyện Thanh Trì

Huyện Thanh Trì (TP. Hà Nội) không chỉ nổi tiếng với những làng nghề truyền thống mà còn khẳng định mình trên “bản đồ” nông nghiệp công nghệ cao với sản phẩm đông trùng hạ thảo – "thảo dược vàng".
Người tiêu dùng đón nhận sản phẩm OCOP: Xu hướng “mua sắm có trách nhiệm”

Người tiêu dùng đón nhận sản phẩm OCOP: Xu hướng “mua sắm có trách nhiệm”

Nhiều người tiêu dùng bày tỏ, việc mua sản phẩm OCOP không chỉ là ủng hộ doanh nghiệp địa phương mà còn là cách bảo vệ môi trường, bởi phần lớn sản phẩm OCOP được sản xuất theo quy trình bền vững, giảm thiểu hóa chất và sử dụng bao bì thân thiện với môi trường.
OCOP 5 Sao: Hướng đi mới để thế giới quan tâm

OCOP 5 Sao: Hướng đi mới để thế giới quan tâm

Trong những năm gần đây, chương trình "Mỗi xã một sản phẩm" (OCOP) đã trở thành một trong những chiến lược quan trọng nhằm phát triển kinh tế nông thôn tại Việt Nam.
Doanh nhân Phan Trung Kiên: Hành trình khởi nghiệp được lấy cảm hứng từ cà gai leo

Doanh nhân Phan Trung Kiên: Hành trình khởi nghiệp được lấy cảm hứng từ cà gai leo

Ông Phan Trung Kiên, nhà sáng lập Công ty Cổ phần Nông nghiệp Công nghệ cao Thăng Long, đã tạo dựng một thương hiệu vững mạnh với sản phẩm cà gai leo đạt tiêu chuẩn OCOP (mỗi xã một sản phẩm).
Doanh nhân Nguyễn Hoài Bắc: Từ nhân viên “bỏ báo” đến ông chủ lớn

Doanh nhân Nguyễn Hoài Bắc: Từ nhân viên “bỏ báo” đến ông chủ lớn

Nguyễn Hoài Bắc là một doanh nhân nổi bật, người đã trải qua quá trình hành động từ một nhân viên rửa bát và bỏ báo tại Canada đến việc trở thành một ông chủ lớn với nhiều dự án kinh doanh thành công tại Việt Nam.
Xem thêm
Phiên bản di động