Hãy tránh xa bẫy “việc nhẹ, lương cao”
Trong dòng chảy hội nhập và toàn cầu hóa, xuất khẩu lao động đã trở thành một kênh quan trọng giúp giải quyết việc làm, nâng cao thu nhập và cải thiện đời sống cho một bộ phận không nhỏ người lao động. Khát vọng đổi đời, mong muốn có một tương lai tươi sáng hơn đã thôi thúc nhiều người lao động tìm kiếm cơ hội ở các thị trường lao động nước ngoài. Tuy nhiên, bên cạnh những câu chuyện thành công đáng khích lệ, vẫn còn tồn tại không ít những trường hợp người lao động phải đối mặt với muôn vàn khó khăn, thậm chí rơi vào cảnh nợ nần, bị bóc lột do thiếu thông tin và sự chuẩn bị chu đáo.
Một trong những vấn đề đáng quan ngại hiện nay là quan niệm sai lầm, tin những lời quảng cáo hấp dẫn trên mạng xã hội hay các doanh nghiệp, môi giới (không có giấy phép đưa lao động đi làm việc nước ngoài) rằng “việc nhẹ, lương cao” khi đi xuất khẩu lao động. Thậm chí còn có những thông tin phiến diện cho rằng không cần biết ngoại ngữ vẫn có thể thành công.
Những thông tin này, khi lan truyền rộng rãi, đã tạo ra những ảo tưởng không thực tế cho người lao động, dẫn đến những quyết định vội vàng và những hệ lụy đáng tiếc.
![]() |
Người lao động cần tránh bẫy "việc nhẹ, lương cao", không cần biết ngoại ngữ khi đi xuất khẩu lao động. Ảnh minh họa: COLAB. |
Thực tế trên thị trường lao động cho thấy, mối quan hệ giữa tính chất công việc và mức lương luôn tỷ lệ thuận. Những công việc có mức lương cao thường đòi hỏi người lao động phải có trình độ chuyên môn cao, kỹ năng làm việc thành thạo, kinh nghiệm dày dặn và khả năng giải quyết vấn đề phức tạp. Đồng thời, những công việc này thường đi kèm với áp lực công việc lớn, trách nhiệm cao và yêu cầu về hiệu suất làm việc khắt khe.
Ngược lại, những công việc được mô tả là “nhẹ nhàng” thường là những công việc lao động phổ thông, không đòi hỏi nhiều kỹ năng đặc biệt, tính chất lặp đi lặp lại. Hơn nữa, những công việc này đôi khi còn tiềm ẩn những yếu tố độc hại, nguy hiểm hoặc có điều kiện làm việc không thực sự lý tưởng, khiến người lao động bản địa ít quan tâm.
Việc tin vào những lời hứa hẹn về “việc nhẹ, lương cao” mà không tìm hiểu kỹ thông tin có thể khiến người lao động rơi vào bẫy của những kẻ môi giới bất lương. Họ có thể bị dụ dỗ sang nước ngoài với những công việc không đúng như cam kết, điều kiện làm việc tồi tệ, mức lương thấp hơn nhiều so với kỳ vọng, thậm chí còn bị bóc lột sức lao động.
Điều lưu ý thứ hai, trong bối cảnh toàn cầu hóa, ngoại ngữ không chỉ là một kỹ năng mà còn là một công cụ thiết yếu cho sự thành công và an toàn của người lao động xuất khẩu, như sau:
- Mở rộng cơ hội việc làm: Các nhà tuyển dụng ở nước ngoài thường ưu tiên những ứng viên có khả năng giao tiếp tốt để đảm bảo hiệu quả công việc và sự phối hợp nhịp nhàng trong môi trường đa văn hóa.
- Hiểu rõ và bảo vệ quyền lợi: Khả năng ngôn ngữ giúp người lao động đọc hiểu hợp đồng lao động, các quy định pháp luật liên quan đến quyền và nghĩa vụ của mình, từ đó tránh được những rủi ro bị lừa gạt hoặc đối xử bất công.
- Thuận tiện trong cuộc sống hàng ngày: Giao tiếp dễ dàng giúp người lao động hòa nhập nhanh hơn với cuộc sống mới, tự tin trong các hoạt động mua sắm, đi lại, sử dụng các dịch vụ công cộng và giải quyết các vấn đề cá nhân.
- Hòa nhập văn hóa: Ngôn ngữ là cầu nối văn hóa. Việc hiểu và sử dụng ngôn ngữ địa phương giúp người lao động dễ dàng tiếp cận và tôn trọng văn hóa bản địa, xây dựng mối quan hệ tốt đẹp với người dân địa phương.
- Nâng cao khả năng tự bảo vệ: Trong trường hợp gặp phải các vấn đề phát sinh như tranh chấp lao động, tai nạn hoặc bị xâm phạm quyền lợi, người lao động có khả năng ngôn ngữ sẽ tự tin hơn trong việc trình bày, khiếu nại và tìm kiếm sự hỗ trợ từ các cơ quan chức năng hoặc tổ chức bảo vệ người lao động. Ngược lại, việc thiếu hụt ngoại ngữ sẽ đặt người lao động vào thế bất lợi, dễ bị cô lập, lạc lõng và trở thành đối tượng dễ bị lợi dụng.
Các bước người lao động chuẩn bị để chuyến đi thành công
Để giảm thiểu rủi ro và tăng cơ hội thành công khi làm việc ở nước ngoài, người lao động cần thực hiện những bước chuẩn bị sau một cách nghiêm túc:
- Nghiên cứu kỹ lưỡng thông tin: Tìm hiểu chi tiết về thị trường lao động mà bạn quan tâm, bao gồm các ngành nghề có nhu cầu tuyển dụng, mức lương thực tế, điều kiện làm việc, chi phí sinh hoạt, văn hóa và luật pháp của nước sở tại. Tham khảo thông tin từ các nguồn chính thống của Sở Nội vụ, Bộ Nội vụ, các đại sứ quán, lãnh sự quán và các tổ chức uy tín trong lĩnh vực xuất khẩu lao động.
- Học ngoại ngữ một cách bài bản: Dành thời gian và công sức để học ngôn ngữ của quốc gia bạn dự định đến. Nếu không có điều kiện học ngôn ngữ đó, hãy tập trung học tiếng Anh, ngôn ngữ giao tiếp quốc tế phổ biến. Tham gia các khóa học, luyện tập thường xuyên và tìm kiếm cơ hội giao tiếp với người bản xứ.
- Nâng cao trình độ chuyên môn và kỹ năng mềm: Trau dồi các kỹ năng nghề nghiệp cần thiết cho công việc bạn muốn làm. Ngoài ra, hãy rèn luyện các kỹ năng mềm như kỹ năng giao tiếp, làm việc nhóm, giải quyết vấn đề và thích ứng với môi trường mới.
- Tìm hiểu về quyền và nghĩa vụ của người lao động: Nắm rõ các quy định pháp luật liên quan đến quyền lợi và nghĩa vụ của người lao động nước ngoài tại quốc gia bạn đến làm việc. Tìm hiểu về các tổ chức bảo vệ quyền lợi người lao động, trong đó có tổ chức Công đoàn - để có thể tìm kiếm sự giúp đỡ khi cần thiết.
- Lựa chọn công ty uy tín: Chỉ hợp tác với các công ty có giấy phép hoạt động hợp pháp, có kinh nghiệm và uy tín trong lĩnh vực xuất khẩu lao động. Tìm hiểu kỹ về các điều khoản trong hợp đồng phái cử và đảm bảo rằng bạn hiểu rõ mọi nội dung trước khi ký kết. Hãy truy cập trang https://dolab.molisa.gov.vn/ và https://colab.gov.vn/ của Nhà nước để biết doanh nghiệp có giấy phép, được đưa lao động đi xuất khẩu hay không.
- Chuẩn bị tài chính đầy đủ: Tính toán kỹ lưỡng các chi phí liên quan đến việc xuất cảnh, sinh hoạt ban đầu và dự phòng một khoản tiền cho các tình huống khẩn cấp. Tránh vay mượn với lãi suất cao hoặc thông qua các kênh không chính thống.
- Chuẩn bị tâm lý vững vàng: Sẵn sàng đối mặt với những khó khăn, thử thách và sự khác biệt về văn hóa, môi trường sống. Giữ liên lạc thường xuyên với gia đình và bạn bè để nhận được sự động viên và hỗ trợ tinh thần.
- Tham gia các khóa học định hướng: Hầu hết các công ty phái cử uy tín đều có các khóa học định hướng trước khi xuất cảnh. Hãy tham gia đầy đủ để được trang bị những kiến thức và kỹ năng cần thiết cho cuộc sống và công việc ở nước ngoài.
Xem thêm: Kiểm tra doanh nghiệp có giấy phép xuất khẩu lao động hay không?
![]() Ngày 24/9, Cục Quản lý lao động ngoài nước (DOLAB) phát đi thông tin cảnh báo tình trạng lừa đảo người lao động đi làm ... |
![]() Công ty TNHH Một thành viên Hợp tác quốc tế Xây lắp 3, Công ty CP Tư vấn và Dịch vụ Tâm Nhật, Công ty ... |
![]() Ngoài Trung tâm lao động ngoài nước (COLAB), phía Australia đã quyết định lựa chọn 6 doanh nghiệp Việt Nam tham gia chương trình hỗ ... |