Xu hướng làm việc thời gian tới: Hợp tác với AI, nâng cao kỹ năng hoặc sẽ bị tụt hậu

Theo Báo cáo Tương lai việc làm của Diễn đàn Kinh tế Thế giới (WEF), khoảng 69 triệu việc làm mới sẽ được tạo ra trong 5 năm tới. Tuy nhiên, cùng với điều này, 83 triệu việc làm sẽ bị cắt giảm, dẫn đến giảm ròng 14 triệu việc làm, hoặc 2% việc làm hiện tại.

Trí tuệ nhân tạo (AI) được dự đoán sẽ thay thế các vai trò liên quan đến các nhiệm vụ đơn giản và lặp đi lặp lại, như nhập dữ liệu, ghi sổ kế toán, dịch vụ khách hàng và một số công việc tại nhà máy. Nhưng nó cũng sẽ tạo ra các cơ hội trong các lĩnh vực mới nổi do công nghệ thúc đẩy.

Người lao động cần tận dụng và hợp tác với AI để nâng cao kỹ năng và thúc đẩy năng suất làm việc một cách hiệu quả. Ảnh minh họa

Tăng mức độ tự động hóa

Theo PricewaterhouseCoopers (PwC - 1 trong 4 công ty kiểm toán hàng đầu thế giới hiện nay), số hóa và tự động hóa dự kiến ​​sẽ khiến 20-30% công việc trở nên lỗi thời trong 10 năm tới. Trong khi đó, về số lượng việc làm, Công ty nghiên cứu thị trường Forrester (Mỹ) dự báo rằng AI tạo ra sẽ thay thế 2,4 triệu việc làm vào năm 2030.

Tuy nhiên, theo Công ty tư vấn quản trị toàn cầu McKinsey, AI tạo sinh cải thiện cách làm việc của người lao động trong một số ngành nghề như kinh doanh, pháp lý, công việc sáng tạo,… thay vì loại bỏ hoàn toàn một lượng lớn việc làm. Tác động lớn nhất của tự động hóa đến các loại công việc khác như hỗ trợ văn phòng, dịch vụ khách hàng và dịch vụ thực phẩm có thể tiếp tục giảm.

Xu hướng nhảy việc

Với cơn sốt AI, ​​nhiều doanh nghiệp ưu tiên lợi nhuận hơn phúc lợi của nhân viên. Thất vọng vì mối đe dọa mất việc, cơ hội phát triển sự nghiệp hạn chế, mức lương thấp, nhiều người lao động cảm thấy không được đánh giá cao và trở nên kiệt sức.

Theo nghiên cứu gần đây từ ResumeTemplates, 6 trong 10 người lao động sẽ tìm kiếm một công việc mới vào năm tới. Đáng chú ý, 1 trong 5 người có kế hoạch thay đổi lĩnh vực và 1 trong 3 người sẽ nghỉ việc mà không có công việc khác. Trong đó, các lĩnh vuẹc chăm sóc sức khỏe, tài chính, công nghệ và dịch vụ/khách sạn đang được nhiều người lao động quan tâm.

Khi các vai trò công việc truyền thống giảm dần với sự tham gia của AI vào thị trường lao động, chuyển hướng để bảo vệ sự nghiệp là một trong những xu hướng việc làm trong thời gian tới.

Vai trò ngày càng tăng của Agentic AI

Theo công tư tư vấn và nghiên cứu công nghệ Gartner (Mỹ), Agentic AI sẽ là một trong những xu hướng công việc chiến lược hàng đầu vào năm 2025 và các Agentic AI sẽ thực hiện 15% quyết định công việc vào năm 2028.

Đây là hệ thống AI được thiết kế để tự động theo đuổi các mục tiêu và quy trình làm việc phức tạp với sự giám sát của con người. Nó thể hiện khả năng ra quyết định, lập kế hoạch và thực hiện thích ứng tự động để hoàn thành các quy trình nhiều bước.

Agentic AI sẽ không chỉ là một công cụ mà còn là một phi công phụ làm việc cùng với con người. Và người lao động sẽ được yêu cầu nắm bắt sự hợp tác mới giữa con người và máy móc này.

Khi một số nhiệm vụ truyền thống được tự động hóa và dần biến mất, người sử dụng lao động và nhân viên sẽ phải chấp nhận sự “xâm nhập” của Agentic AI. Thay vì thay thế con người, các doanh nghiệp và cá nhân tận dụng AI sẽ đạt được tiến bộ thực sự, nâng cao kỹ năng của con người và thúc đẩy năng suất của họ.

Khi AI ngày càng xử lý nhanh chóng các nhiệm vụ lặp đi lặp lại và đơn giản, người lao động sẽ được yêu cầu tận dụng các kỹ năng vốn có về giao tiếp, quản lý, trí tuệ cảm xúc, tư duy chiến lược và kỹ năng giao tiếp giữa các cá nhân để thúc đẩy doanh nghiệp và sự nghiệp của họ tiến lên.

Theo chuyên gia công nghệ Priyanka Kharat - Phó Chủ tịch sản phẩm và kỹ thuật tại Công ty dịch vụ phần mềm ScienceLogic, Agentic AI sẽ cho phép tái hiện các hoạt động phức tạp bằng cách chia nhỏ chúng thành các mục tiêu được lập kế hoạch, điều chỉnh và thực hiện thông qua các quyết định một cách tự động, với sự can thiệp tối thiểu của con người.

Đào tạo lại và nâng cao kỹ năng

Theo báo cáo của WEF, một nửa lực lượng lao động toàn cầu sẽ cần đào tạo lại kỹ năng vào năm 2025 và công nghệ sẽ chuyển đổi hơn 1,1 tỷ việc làm trong thập kỷ tới.

Các tổ chức sẽ cần khuyến khích văn hóa học tập liên tục và đầu tư đào tạo nhân viên của mình để đảm bảo không ai bị bỏ lại phía sau khi tốc độ thay đổi công nghệ ngày càng nhanh.

Với những nhân viên đang tìm kiếm một công ty đầu tư vào việc học tập và phát triển của họ, việc nâng cao kỹ năng sẽ trở thành xu hướng tuyển dụng lớn và là cách tốt nhất để thu hút nhân tài mới và giữ chân nhân viên của họ.

Bà Lori Cummings - Phó chủ tịch cấp cao phụ trách Nhân sự và Văn hóa tại Coongty công nghệ Skillable, đã cảnh báo nhân viên nâng cao kỹ năng hoặc sẽ bị tụt hậu: “Những nhân viên không được nâng cao kỹ năng về AI có thể thấy mình tụt hậu không chỉ với các yêu cầu của công ty mà còn với các kỹ năng và kinh nghiệm cần thiết để phát triển sự nghiệp của họ”.

Bà Cummings cũng gợi ý rằng các công ty nên xem xét các chương trình nâng cao kỹ năng và đào tạo lại kỹ năng như những khoản đầu tư sẽ mang lại lợi nhuận trong dài hạn. Theo đó, đầu tư vào việc nâng cao kỹ năng cho nhân viên không chỉ là một công cụ giữ chân mà còn là một chiến thuật quan trọng trong kế hoạch nhân tài dài hạn và đảm bảo chiều sâu của nhân tài trong toàn doanh nghiệp.

Làm việc 4 ngày/tuần

Chế độ làm việc 4 ngày/tuần được coi là sự cân bằng hoàn hảo giữa công việc và cuộc sống, đồng thời là cách tốt nhất để chấm dứt tình trạng người lao động có mặt tại chỗ làm nhưng không có động lực làm việc.

Một số báo cáo gần đây của Đại học Cambridge và Microsoft Nhật Bản cho thấy tuần làm việc ngắn hơn đã giúp một số doanh nghiệp giảm 65% số ngày nghỉ ốm và giảm 71% mức độ kiệt sức của nhân viên. Thậm chí có doanh nghiệp đã đạt được mức tăng 40% về năng suất với chế độ làm việc này. Mức độ lo lắng, mệt mỏi và các vấn đề về giấc ngủ đều giảm, trong khi sức khỏe tinh thần và thể chất của người lao động đều được cải thiện.

Các phân tích xu hướng việc làm trên đây cho thấy kỳ vọng ngày càng tăng tại nơi làm việc đã thúc đẩy những thay đổi lớn trong hành vi, nhận thức, định hướng của cả người lao động và người sử dụng lao động. Trong tương lai, thị trường việc làm sẽ tiếp tục chứng kiến những thay đổi mang tính chuyển đổi chịu ảnh hưởng lớn từ các xu hướng và thử nghiệm tuyển dụng với sự tác động của AI.

Tăng trưởng sẽ là xu hướng chủ đạo của ngành công nghệ trong nửa cuối năm 2024 Theo khảo sát doanh nghiệp công nghệ của Vietnam Report, 100% số doanh nghiệp đồng thuận rằng tăng trưởng vẫn sẽ là xu hướng chủ ...

10 xu hướng công nghệ chiến lược định hình tương lai của doanh nghiệp Theo công ty tư vấn và nghiên cứu công nghệ Gartner (Mỹ), hiện nay, việc xây dựng chiến lược sử dụng công nghệ một cách ...

Môi trường làm việc ảnh hưởng thế nào đến sức khỏe tinh thần và năng suất của người lao động? Môi trường làm việc được đánh giá là một yếu tố quan trọng, có tác động trực tiếp đến sức khỏe tinh thần, năng suất ...